Batı Karadeniz Maden Felaketi (Bartın Amasra Grizu Patlaması)

Batı Karadeniz ve Felaketler

Gerek Türk Dünyasında ve gerekse Türkiye de Batı Karadeniz asayiş ve vatana yararlılığı üst düzeye çıkmış nadir bir bölgedir.

Ama son dönemlerde ard arda kötü haber ve felaketlerle sarsılmaktadır^[1][2]:

i-                  Batı Karadeniz Yoksulluk Felaketi 2020

Batı Karadeniz yüz yılların ihmali sonucu yoksulluk felaketini yaşamıştır. 11 Eylül 2020 tarihinde TÜİK tarafından en yoksul bölge (TR82 Kastamonu, Sinop, Çankırı) ilan edilmiştir.

ii-                Batı Karadeniz'de Sel Felaketi 2021

11 Ağustos 2021 tarihinde Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz bölümünde etkili olan aşırı yağış sonucu meydana gelen sel, su baskını ve heyelanları tanımlamak için kullanıldı. En çok Kastamonu, Sinop ve Bartın illerini etkileyen sellerde toplam yüzlerce ve dahası bölge insanı hayatını kaybetti, yaralandı ya da kayboldu.

iii-              Batı Karadeniz'de Sel Felaketi 2022

Batı Karadeniz 2021 yılı sel felaketinin yaralarını daha saramadan, bölge de 2022 Batı Karadeniz Sel Felaketi yaşandı.  27 Haziran 2022 tarihinde, Batı Karadeniz Bölgesinde yaşanan sel felaketinden^[3] etkilenen iller Sinop-Düzce hattındaki illerdi. Can ve mal kaybı bir önceki felaket kadar olmadı. 

iv-               Batı Karadeniz Maden Felaketi 2022

Batı Karadeniz’de yaşanan felaketlere Bartın'da Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü'nde 13 Ekim 2022 günü meydana gelen patlama eklendi. En az 41 emekçi hayatını kaybetti.

Batı Karadeniz Maden Felaketleri

1941 yılından bu yana maden ocaklarındaki kazalardan 3 bine yakın insan ölürken 100 binden fazla insan da yaralandı. Madenlerde yaşanan kazaların başlıca nedenleri arasında ise grizu patlaması, yangın ve göçük yer alıyor.^[4]

301 maden emekçisinin hayatına mal olan Batı Anadolu Bölgesindeki Soma Maden Felaketi bir yana bırakılırsa, maden faciaları daha çok Batı Karadeniz Bölgesinde yoğunlaşmaktadır:^[5] Son kırk yıla bir göz atarsak bu durum daha açık olarak görülür:

i-                  Zonguldak Maden Felaketleri

-                   7 Mart 1983: Armutçuk taş kömürü ocağında grizu patlaması 103 işçi hayatını kaybetti.

-                   3 Mart 1992: Kozlu taş kömürü ocağındaki patlamalarda 263 işçi hayatını kaybetti.

-                   17 Mayıs 2010:  Karadon Taşkömürü İşletmesindeki patlamada 30 kişi hayatını kaybetti.

-                   8 Ocak 2013: Kozlu kömür ocağında metan gazı patladı, 8 işçi hayatını kaybetti.

-                   1 Kasım 2014: Ruhsatsız Gelik kömür ocağındaki kazada 1 işçi hayatını kaybetti.

-                   10 Mart 2015: Karadeniz Ereğli Kandilli maden ocağındaki kazada 1 işçi hayatını kaybetti.

-                   kömür ocağındaki kazada 1 işçi hayatını kaybetti.

-                   maden ocağındaki kazada 1 işçi hayatını kaybetti.

ii-                Amasya Maden Felaketleri

-                   7 Şubat 1990: Yeni Çeltik Kömür İşletmesi grizu patlaması 68 işçi  hayatını kaybetti.

-                   8 Haziran 2015: Suluova kömür ocağındaki kazada 1 işçi hayatını kaybetti.

-                   27 Ocak 2019: Yeniçeltek İşletmesi’nde kaza meydana geldi, enkazdan 3 işçi kurtarıldı.

iii-              Kastamonu Maden Felaketleri

-                   8 Eylül 2004: Küre Bakır Ocağında yangın oluştu, 19 işçi  hayatını kaybetti.

iv-               Edirne Maden Felaketi

-                   7 Temmuz 2010: Keşan Küçükdoğanca madendeki yangında 3 işçi hayatını kaybetti.

v-                Bartın Maden Felaketleri

-                   1 Kasım 2014: Amasra maden ocağındaki göçükte 2 işçi hayatını kaybetti.

-                   14 Ekim 2022: Amasra maden ocağındaki kazada 41 işçi hayatını kaybetti. 58 işçi kendi imkanlarıyla kurtuldu.

Bartın Amasra Grizu Patlaması

Bartın'da Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü'nde 13 Ekim 2022  günü  saat 18.15 sıralarında yer altında patlama meydana geldi. Patlama sonrası hayatını kaybeden işçi sayısı 41'e çıktı^[6]. 

Bartın Amasra Maden Ocağındaki Grizu patlaması sonucu maden emekçilerinin hayatını kaybetmesi Batı Karadeniz insanı başta olmak üzere tüm Türkiye’yi  hüzne boğdu.

Son yıllarda Batı Karadeniz madenlerinde 552 maden emekçisi hayatını kaybetti.

Türkmenlerin Kaidesi Batı Karadeniz

Batı Karadeniz tarihte kuruluşundan itibaren Türklerin yaşadığı bir coğrafyadır. Kâtip Çelebi tarafından adlandırıldığı gibi Türkmenlerin kaidesidir. 1100 yıl önce tarihçi ve seyyahlardan Rus Letopis’in ardından Arap  İbn-i Bibi ve İbn-i Said, İtalyan St. Quentinli Simon Türkiye adını ve Türkmen yurdu Batı Karadeniz’i benzer tanımlamalarla adlandırır^[7].  

Batı Karadeniz Türkiye Türk Tarihinin Asli Kurucu Unsurudur

Batı Karadeniz insanı Anadolu’nun tamamen Türkleşmesinde birincil role sahiptir. Özellikle üç önemli savaşın başrolünde bu bölge insanı başat rol almıştır: 

Bunlardan birincisi, 1071 Malazgirt Savaşında Doğu Roma Ordusundaki 20.000 civarı Batı Karadenizli paralı sipahi askerlerin soydaşlarının yanına geçerek, Anadolu’nun kapısını Türklere açmasıdır.

İkincisi, yenilmez armada kabul edilen Britanya ve Fransa başta olmak üzere İtilaf Devletlerinin Çanakkale’de durdurulmalarında Batı Karadenizli komutan ve askerler başrol oynamışlardır^[8].

Üçüncüsü Çanakkale Savaşı gibi İstiklal Harbimizin de kazanılmasında, Batı Karadeniz en fazla şehit veren bölge olmakla kalmamış, İnebolu da en stratejik hizmetlerin sağlanmasında öne çıkmıştır.

Meclis Araştırması Komisyonu

Bartın'ın Amasra ilçesinde meydana gelen maden kazasının tüm yönleriyle araştırılarak benzer kazaların önlenmesine yönelik tedbirlerin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırması Komisyonu kurulmasına dair karar Resmî Gazete'de yayımlandı.^[9]

Bakalım bölge halkı ve sivil toplum örgütleri ne derece dikkate alınacak, göreceğiz.

Kâtip Çelebi’nin “Türkmenlerin Kaidesi” çökmüş…  Zümrüdüanka kuşu gibi küllerinden doğmak istiyor.  Bakalım… Kimlerin cesareti var. Kimler sorumluluk alacak, göreceğiz^[10]. 

Batı Karadeniz Tarihte İlk Kez Topyekûn Ele Alınmalıdır

Bartın Amasra maden kazasının tüm yönleriyle araştırılarak benzer kazaların önlenmesine yönelik tedbirlerin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırması Komisyonu kurulması eksik bir yaklaşımdır. En çok felaketin yaşandığı Batı Karadeniz Bölgesi’nin tamamındaki kazalar ele alınmalı ve ulus düzeyindeki düzenlemelere esas kabul edilmelidir.

Batı Karadeniz Bölgesi akıllı bir planlamayla, Türkiye’nin neredeyse tüm ihtiyaçlarını karşılama potansiyeline sahip nadir bir bölgedir.^[11]

Bu vesile ile bölge turizm ve eğitim bölgesi olarak planlanmalıdır.

Yüksek Hızlı Tren Yolları ve Yüksek Havza Baraj Gölleri bu planın temel taşları olmalıdır. Kumu Batı Karadeniz havzalarından, demir çeliği, teknolojisi geliştirilmiş ve kapasitesi arttırılmış Karabük Demir-Çelik Fabrikasından, enerji ihtiyacı Zonguldak Linyit kömüründen, temiz enerji mi gerekiyor, o zaman Batı Karadeniz Doğal Gazından karşılanabilir.

İnsan kaynakları büyükşehirlere göç etmiş Batı Karadeniz insanının istihdamı ile sağlanır.

Her tehdit kendi fırsatını içinde barındırır.

Bir felaket, bir başarı öyküsü getirsin. 

Batı Karadeniz en azından kabineye bölgeden bir bakan atanmasını hak etmiyor mu?

Bölge insanı yardım edilmiş bir yoksulluk istemiyor. Hızla kaldırılmış bir enkaza da ihtiyacı yok.

Yok edilmiş bir yoksulluk ve hiç oluşmamış bir enkaz arıyoruz.