Batı Karadenizli Kahraman Madenciler (İkiz Depremin Kurtarıcı Takımı)
Yazıyı yazarken haber programı depremleri veriyor. Sekizinci gün ve televizyonlar sadece bu haberleri yapıyor. Televizyondan yayılan bir ses çınlıyor kulaklarımda: “Zonguldak’tan seni kurtarmaya geldik”.
"Minnettarız"[1]
Türkiye’nin güneydoğusunu vuran ikiz depremler sınır aşan etkileriyle uluslararası basında Türkiye-Suriye Depremi olarak da adlandırılıyor. Ve basın yayın organlarının gündemi bu deprem.
Bir gazetenin son sayfası, renkli ve özenle hazırlanmış, başlık şöyle: "Minnettarız".
Haber çoğu insan tarafından beğeni ile okunmuştur. İlk başta bende benzer duyguları yaşadım. Bu yüzyılın birçok yönüyle dikkate değer felaketi, sadece yurtiçinde halkın yara sarma konusundaki maharetini ortaya koymadı, uluslararası alanda son dönemde Türkiye’ye yönelen antipatiyi de kırdı.
İçte ve dışta yeni başlangıçlara ortam hazırladı.
Arama Kurtarma da 70 ülke
Nitekim, deprem bölgesinde 70 ülkeden çok sayıda yabancı personel değişik illerde arama kurtarma çalışmalarına aktif olarak katılıyor[2]: ABD, Almanya, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, BAE, Bangladeş, Belarus, İngiltere, Bosna Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Cezayir, Çekya, Çin, El Salvador, Ermenistan, Estonya, Filistin, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika, Güney Kore, Gürcistan, Hırvatistan, Hindistan, Hollanda, Hong Kong, Irak, İran, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Karadağ, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, KKTC, Kosova, Kuveyt, Libya, Litvanya, Lübnan, Macaristan, Malezya, Malta, Meksika, Moğolistan, Moldova, Özbekistan, Pakistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Suudi Arabistan, Tacikistan, Tayvan, Tunus, Türkmenistan, Ukrayna, Ürdün, Venezuela, Yunanistan şu ana kadar yardıma koşan ülkeler.
Arama Kurtarma da Minnettar Olduğumuz Ülkeler
Gazetede minnettarız diye belirtilen ülkeler tamamen Batı Avrupa ülkeleri. Aklımda kalan birkaçı İspanya, Fransa, Yunanistan ve İsrail.
Gerçekten minnettarız.
Peki ama en büyük ekiple[3] (728 kişi ile) arama kurtarma faaliyetlerine katılan ve burada belirtilen ülkelerin tamamından fazla (51 can)[4] hayat kurtaran Azerbaycan bu minnet listesinde neden yok?
Neden Kırgızistan, Türkmenistan, Moğolistan, Kazakistan, Özbekistan, Pakistan, Tacikistan ve K.K.T.C. gibi ülkelerden bahsedilmiyor?
Japonya, Güney Kore yok.
En büyük maddi yardımı yapan ve arama kurtarmaya katılan Katar yanında Cezayir, Libya, Tunus, Ürdün listeye girmemiş.
“Bu haber Avrupa ülkeleri haberi” derseniz, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Kosova, Moldova ve savaştayken arama kurtarmaya gelen Ukrayna ülkelerinin fedakarlığı bu renkli ve bayraklı listeye girmeye neden yetmemiş?
"En Yakınımızı Hep Unuturuz"
Türkiye içinde bulunduğu konumla, üç kıtanın da bir parçası.
Sadece Avrupa ülkelerine minnettar olmak bizim ülkemizi yükseltmez.
Ama Türk Cumhuriyetleri başta olmak üzere Asya, Afrika ve Avrupa da bulunan dostlarımızı üzer.
Elbette AB ülkelerine de teşekkür ederiz.
Ama teşekkürümüz bu 70 ülke ve yardıma katılan-katılacak tüm ülkelere…
En yakınımızı unutabilirsiniz ama Türk milleti unutmaz.
Unutmamalı.
İşte bu nedenle ben de kendi bölgemden deprem bölgesine giderek armut toplar gibi can toplayıp kurtaran Batı Karadenizli madencileri yazmayı görev bildim.
En yakınımızdaki fedakâr kahramanları…
Zira bu canlarımızın canı Türkiye şimdi.
"Bizim canımız yok şu an, canımız Türkiye"
Kahramanmaraş merkezli bu depremlerin ardından arama kurtarma çalışmalarına katılan Batı Karadenizli Madencilerin "Bizim canımız yok şu an, canımız Türkiye" sözleri hayatları kurtarırken ne kadar fedakarca çalıştıklarını bir kez daha gözler önüne serdi[5].
Batı Karadenizlilerin Türkiye’nin zor anlarında daima “canımız Türkiye’nin canıdır” dediği görülür.
Keykubat Selçuklusu (1224-1227) döneminde Kırım Suğdak’ı Rumlardan geri alırken Batı Karadeniz Uç Beyi Hüsameddin Çoban Bey ve 20.000 kişilik donanmasına dayanmıştı.
Fatih Sultan Mehmet Trabzon Rum İmparatorluğuna son verirken Kastamonu Çepnilerini başat güç yapmıştı.
Harbiye Nazırı ve Başkumandan Vekili İsmail Enver Paşa Çanakkale Savaşındaki muhteşem direnişini Batı Karadenizli hemşerilerinden yoğunluklu olarak yararlanıp gerçekleştirdi.
Kurtuluş Savaşında Başkomutan Mustafa Kemal Paşanın kulağı da (İnebolu) gözü de (Sakarya) Batı Karadeniz’deydi.
İkiz Depremin Kurtarıcı Takımı
Türkiye ve Dünya İkiz Depremin yıkıcı etkisini hafifletmeye ve yaralarını sarmaya çalışıyor. Nice kahramanlıklar var. Nice fedakârlık hikayeleri.
Gazetedeki o minnettarız haberi olmasa, belki de böyle bir yazı yazmak aklıma gelmezdi.
Ben de en yakınımızdaki değerleri bu kez unutmayalım diyerek Batı Karadenizli kahraman madencileri yazmaya karar verdim. Onlar kara elmas. İkiz depremin açık ara en başarılı arama kurtarma timi.
Amasra Bartın’da Maden Kazasında Enkazdan Kurtulan Umut Güneş Ümit Veriyor
Umut Güneş 42 kişinin öldüğü Maden Kazasının enkazından çıkmış bir Batı Karadenizli madenci. Adı gibi ümit veriyor. Heyecanla hayata hayat olmanın hazzını yaşıyor her kazmasında[6]. Aynı takımdaki arkadaşı enkaz altından insan çıkarmıyor, enkazda yerin altında kalan yaralı annenin canı pahasına doğum yapmasına vesile olurken yeni bir cana da merhaba diyor.
Korkmadan…
Minnet duydurmadan.
Canı Türkiye’nin canı olmuş.
Madenciler Domuz Damı Yöntemiyle Hızla Enkaz Altına Ulaşıyor
Domuzdamı veya domuztamı, maden ocaklarında çökme tehlikesi olan yerlerde tavanı dikdörtgen veya kare prizma şeklinde destekleyen ve ayak arkasından tavanın muntazam kırılmasını sağlayan özel bir tahkimat birimidir[7].
Hatay başta olmak üzere deprem bölgesine giden Batı Karadenizli değerli dostum, Avukat Mithat Bey madencilerin çalışmalarını şöyle özetliyor:
“Madenciler Domuz Damı yöntemiyle hızla enkaz altına ulaşıyor. Sanki bir mağaraya girer gibi ilerliyorlar. Sadece 120’lik ver, 80’lik ver diyerek hedefe varıyorlar. Bu diğer ekiplerin görüş alışverişi ile karar verene kadar ki süresinde gerçekleşiyor–ki asla diğer ekipleri tahfif ya da küçümseme yok- ”
Onlar bizim kahramanlarımız.
(Adıyaman'da Enkaz Arama Kurtarma Çalışmalarına Katılan Madenciler)
Adıyaman’da görev yapan madenciler sanki bir makine gibi, disiplinli, canlı, hedefe odaklı ve kararlı. Aile yerleşkesi enkaza dönmüş bir depremzede ise bu tabloyu özetliyor[8]: “üzerinde bulunduğumuz enkaz benim aile binam. Ailem yaşıyor burada. Buradan madencilere (kendilerine) çok çok teşekkür ediyorum. Onlar bizim kahramanlarımız. Bu kadar profesyonel bir ekip olduğunu tahmin bile edemiyordum. Gerçekten sonsuz minnettarız. İşini severek, isteyerek ve gerçekten gerektiği gibi yapıyorlar. Onlara teşekkür ediyorum.”
Çorum Bayatlı Madenci: “Kömür Çıkarmaya Değil, Ömür Çıkarmaya Geldik”
Bir ekip halinde Kahramanmaraş’a arama kurtarmaya gelen Çorum Bayatlı madencilerden Ekrem Elif ve arkadaşları, ölü soyucu ve yağmacılara inat, bulduğu ziynet eşyalarını yetkililere teslim ederek haysiyet ve onurlarını gösterirken niyetini de ortaya koyuyor: “Biz buraya Allah’ın izniyle kömür çıkarmaya değil, ömür çıkarmaya geldik.” [9]
Arama Kurtarma İçin Hatay’da Çalışan Zonguldaklı Madenci: “Bu Acıyı Biliyoruz”
Sarı ve beyaz kask takan 30 madenci, (Batı) Karadeniz’den 25 saate Hatay’a gelerek deprem sebebiyle yıkılan binalardaki arama kurtarma çalışmalarına katılıyor. Sekiz yıldır Zonguldak’ta maden işçisi olarak çalışan İsmail Hakkı arkadaşlarıyla birlikte katıldığı arama kurtarma çalışmaları için, “Kalbimiz buna dayanmadı” ifadelerini kullandı[10]. Aynı kaynağa göre; AFP’ye konuşan Hakkı, “Burada olanları televizyondan gördüğümüzde gelmemiz gerektiğini anladık, şimdi ise buradayız” dedi. Madencileri, balta, çapa ve testere gibi her gün kullandığı malzemelerle enkaz alanında çalışmalarını sürdürüyor. Maden işçileri enkaz altında kalanları çıkarmak için canla başla çalışıyor. Enkazdan kurtulanlara göre, beton blokların altında çok sayıda insan bulunuyor.
Zonguldaklı Arama Kurtarma Ekipleri Enkazın 8 Metre Altından Can Kurtarıyor
"Asrın felaketi" olarak nitelenen depremden etkilenen Adıyaman'a gelen (Zonguldaklı) madenciler, kömür ocağı metoduyla enkazın 8 metre derinliğine inerek 90 saatin ardından 17 yaşındaki genç kızı sağ çıkardı[11].
Girmeyin, çok tehlikeli dense de madenci cesareti ve tecrübesi bir aileyi daha güldürdü.
Türkiye Taş Kömürü (TTK) Arama Kurtarma Ekipleri Birbirine Sarılarak Kutluyor
Sarı ve beyaz kasklarıyla TTK ekipleri depremden günler sonra bile enkazdan yaralıları kurtarıyor ve birbirlerine sarılarak bunu kutluyor. “Adıyaman'da 7 katlı binanın enkazında kalan Sadık Tunç, 125 saat sonra kurtarıldı. Madencilerden oluşan kurtarma ekipleri ise birbirlerine sarılarak Tunç'u sağ kurtarmanın sevincini yaşadı.”[12]. Bizlerde sizleri canı gönülden kutluyoruz.
Batı Karadenizli Yüzlerce Madenci Sahada ve Hiçbir Madenci Ben Gitmem Demedi
Vatan ve millet ihtiyaç duyunca Batı Karadenizli asla tereddüt etmez, etmedi. Hiçbir madenci ben gitmem demedi[13], demeyecek.
“Zonguldak’tan seni kurtarmaya geldik”.
Yazıyı yazarken haber programı depremleri veriyor. Sekizinci gün ve televizyonlar sadece bu haberleri yapıyor. Televizyondan yayılan bir ses çınlıyor kulaklarımda: “Zonguldak’tan seni kurtarmaya geldik”.
[1] https://www.sozcu.com.tr/ Bkz. 14 Şubat 2023 tarihli gazete son sayfa. (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[2] Kamil Emeksiz (2003). https://www.sakaryagazetesi.com.tr/yuzyilin-felaketi (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[3] https://www.haberturk.com/kahramanmaras-haberleri/30299192-azerbaycan-728-kisilik-arama-kurtarma-ekibiyle-turkiyeyi-yalniz-birakmiyor (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[4] https://www.iha.com.tr/haber-azerbaycan-arama-kurtarma-ekipleri-51-kisiyi-sag-olarak-kurtardi-1147777/ (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[5] https://www.ntv.com.tr/video/turkiye/arama-kurtarma-calismalarina-katilan-madenciler-anlatti,MzkhW4JtUUCFsDnE9lt4ew (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[6] https://www.ntv.com.tr/video/turkiye/arama-kurtarma-calismalarina-katilan-madenciler-anlatti,MzkhW4JtUUCFsDnE9lt4ew (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[7] https://www.sabah.com.tr/galeri/yasam/domuz-dami-yontemi-nedir-depremde-domuz-dami-nasil-yapilir-ismi-nereden-gelir (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[8] https://www.youtube.com/watch?v=IxAoNDPYzeQ (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[9] https://www.dha.com.tr/video/madenciler-enkaz-altindaki-kopegi-204uncu-saatte-kurtardi-video-2206191 (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[10] https://turkish.aawsat.com/home/article/4150306/hatay%E2%80%99daki-kurtarma-%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1na-yard%C4%B1m-eden-madenciler-%E2%80%98bu-ac%C4%B1y%C4%B1-biliyoruz%E2%80%99 (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[11] https://www.youtube.com/watch?v=Elv_5cJ8aI0 (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[12] https://www.youtube.com/watch?v=sp3E6iG-4-8 (Erişim tarihi: 14.02.2023)
[13] https://www.youtube.com/watch?v=Elv_5cJ8aI0 (Erişim tarihi: 14.02.2023)