Lise 1’de yurtdışı üniversitelerine hazırlık için neler yapılmalı?
Bir önceki yazımda yurtdışında öğrenim hayali dahilinde “lise döneminde üniversite hazırlık için neler yapılması gerekiyor?” ve “işe nerden başlamalı?” konularına değinmiştik. Yapılacak şeylerin sayısı bu kadar fazla olunca da ister istemez bunları bir öncelik ve yapılış sırasına koymak, bir plan dahilinde yıllara ve kısımlara ayırmak gerekiyor tabii.
Bir önceki yazımda yurtdışında öğrenim hayali dahilinde “lise döneminde üniversite hazırlık için neler yapılması gerekiyor?” ve “işe nerden başlamalı?” konularına değinmiştik. Yapılacak şeylerin sayısı bu kadar fazla olunca da ister istemez bunları bir öncelik ve yapılış sırasına koymak, bir plan dahilinde yıllara ve kısımlara ayırmak gerekiyor tabii. Bugün hem yapılacak hazırlıkları atlamamak hem de lise eğitimi süredursun, süreci bunalmadan eksiksiz bir şekilde tamamlamak için yıllar bazında kullanabileceğiniz kontrol tablolarını sizlerle paylaşıyor olacağım.
İsterseniz işe Lise 1 ya da diğer yeni adıyla Lise 9. Sınıf listesiyle başlayalım;
Lise 9. Sınıf Planlama Checklisti
Varsa okul yurtdışı rehberliği yoksa özel danışmanınla üniversite planların hakkında konuş ve ihtiyacın olan üniversiteye hazırlık derslerini alıp almadığının üstünden geç (bazı bölümlere ve bazı üniversitelere başvurmak için mutlaka alman gereken dersler olabilir), zaman planını ona göre düzenlediğinden emin ol. Örneğin; yurtdışındaki birçok üniversite, 4 yıl boyunca İngilizce, tarih, matematik, fen ve bir ilave yabancı dil dersi almış olmanızı tercih ederler. Kendine 4 yıllık “lisede yapılacaklar” planı oluştur.
- Önemli notlar,
- Karne belgeleri,
- Aldığın Ödüller, Madalyalar, Başarı belgeleri & beratları,
- Takdir, Teşekkür ve Onur belgeleri,
- Okul ve okul dışı Topluma Hizmet ve Sosyal Sorumluluk Projeleri katılım belgeleri,
- Gönüllü İşler ve Hayırseverlik Hizmetleri belgeleri,
- Liderlik ettiğin faaliyetlerin kayıtları
olmak üzere önemli dokümanların sayısal ve fiziksel kaydını tuttuğun bir klasör oluştur.
Ders programın dışında ilgileneceğin özel hobiler, faaliyetler edin. İçinde yer alacağın ve faydalı olacağın topluma hizmet aktivitelerini araştır. Üniversiteler duyarlı, oldukça gelişmiş yetenek ve kabiliyetleri olan ve aynı zamanda kişisel liderlik özelliklerini arttırmak için çalışmış öğrencileri aramaktadır.
Bilinenin aksine Lise 1. Sınıf notları önemlidir ve değerlendirmeye alınır. Bu nedenle akademik başarı için uğraşıp ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız ders desteği almanız yerinde olacaktır. Birçok lise 1 yani 9. Sınıf öğrencisi, ortaokulu bitirmiş ve lise giriş sınavından yorgun çıkmış olmanın da etkisiyle ergen duygularıyla bu ilk seneyi yarı öğrenme yarı dinlenme modunda geçirmeye hazırdırlar. Oysaki Lise 1 müfredatı ileri matematik biyoloji, kimya, fizik gibi detaylı fen dersleriyle aslında oldukça zorlu ve yüksek öğrenime giriş niteliğindeki temel bilimlerin öğrenildiği basamak bir yıldır. Zemin ne kadar sağlam olursa üstüne kat çıkmak rahat olacaktır.
Üniversite kabullerinde genelde dört yıllık not ortalamasının dikkate alındığı çok sayıda yüksek eğitim kurumu bulunmaktadır ve 1 senenin not ortalamasının dahi ihmal edilmesi ağırlıklı lise mezuniyet diploma puanını ciddi oranda etkilemektedir. Bu konuda gerek öğrencinin bilinçli olması gerekse ailenin yönlendirici olması önem kazanmaktadır. Keza geçen yılların ortalamasına müdahale edilemeyeceği gibi 1 yılın kaybettirdiği puanı, müfredatı gitgide zorlaşacak diğer 3 yılda telafi etmek de hiç kolay olmayacaktır.
GPA (Grade Point Avarege) yani “lise ağırlıklı not ortalaması”nın nasıl hesaplandığını öğren. Keza Türk notlandırma sisteminde farklılıklar bulunmaktadır ancak GPA uluslararası geçerliliği kabul görmüş bir not ortalaması beyanıdır. Bazı okullar transkript ekinde GPA’inizi hesaplamakla birlikte, genellikle devlet okullarında bu hizmeti alamayabilirsiniz o nedenle muhtelif kaynaklardan notlarınızı GPA formatına döndürmeyi vakit geçmeden öğrenmek faydalı olacaktır.
Hangi mesleğe ilgi duyduğunu tespit etmek için, mesleklerin detaylı açıklamalarını içeren, çalışma ve ilgi alanlarını gösteren web sitelerini incelemeye başla. Lisede mezunların ve profesyonel iş dünyası çalışanlarının katılımı ile düzenlenen kariyer günlerine katıl, söyleşileri dinle, aklındaki soruları yönelt. Çevrende farklı mesleklerdeki tanıdık kişilerle görüş, onların dilinden kendi iş tanımlarını öğrenmeye çalış. Kafanda şekillenen mesleki yönelimlerine dair, bu eğitimi veren üniversite bölümlerini tespit et ve araştırmaya başla.
Üniversitede hangi bölümde okuyacağını belirledikten sonra, hangi üniversitelerde bu bölümün olduğunu ve hangisinin öne çıktığını görmek gerekiyor. Bu safha daha da geniş ve yoğun bir araştırma yapmayı gerektiriyor keza konu hangi ülke, hangi şehir, hangi kampüs gibi çok daha detayın işin içine girdiği bir boyuta ulaşıyor.
Ekim ayında yapılan PSAT (SAT hazırlık sınavı) sınavına gir. Bu sınav okulunda yapılıyor olabileceği gibi dışarıdan SAT sınav merkezlerinden de girilebilir. Bu sınav dünya çapında yapıldığı için Türkiye’deki tam sınav tarihini rehberlik veya yurtdışı danışmanlık birimlerinden öğrenebilirsin. Bu test College Board Platformu tarafından yapılmakta olup, College Board web sitesinden de detay bilgilere ulaşılabilir. Bu sınav sadece SAT sınavı için yapacağınız güzel bir hazırlık olmasının yanı sıra iyi bir sonuç almanız durumunda aynı zamanda “ulusal başarı bursu” kazanmanız için de bir gösterge olabilecektir.
Ana hatlarıyla taslak olarak ilgilendiğiniz üniversitelerin teker teker web sitelerine girmeye ve tüm detaylarıyla başvuru koşulları, aranan asgari sınav türleri ve notları, kabul almada elinizi güçlendirecek tüm özel şartlar gibi bilgilere ulaşın ve notlarınızı alın.
Yurtdışı danışmanınız veya rehberlik servisiyle AP dersleri ve lise öğrencileri için üniversite yaz okulları hakkında konuşun, bilgi talep edin. Mümkünse yazın çalışabileceğiniz bir iş, staj veya sosyal sorumluluk projesi ile ilgilenin. Üniversiteye girmede lise yazlarında faal olmak ve süreyi boşa geçirmemek çok önemlidir. Keza okul açıkken zaman bulmakta zorlandığınız birtakım projeleriniz için yaz dönemi idealdir. Derslerle beraber bu faaliyetleri yapmak sizi daha fazla strese sokarken, sınav notlarınızın düşmesine yol açabilir. Bu nedenle okul dönemi ve tatil dönemini amacına uygun konularda yoğunlaşarak geçirmek size avantaj sağlayacaktır.
Bir sonraki yazımda Lise 2 yani 10. Sınıfta yapılacakları ele alacağız.
Kaynakça
California Career Center / 12 Tips for getting into your college