Site İçi Arama

savunma

Bomba Kamyonu ve Uçan Cephanelik Olarak Ünlenen F-15EX Eagle II

F-15EX, 13,6 tondan fazla mühimmat taşıyabiliyor, bu önceki varyantlarının taşıma kapasitesinden çok daha yüksek bir miktardır. Bu da onu bazı askeri havacılık uzmanlarının “bomba kamyonu”, “uçan cephanelik” olarak adlandırdığı şey yapıyor.

F-15EX, Taşıdığı Mühimmat Sayısında ve Tonajında, Kendi Kategorisindeki Bütün Rekorları Kıran Bir Uçaktır.

F-15EX, 13,6 tondan fazla mühimmat taşıyabiliyor, bu önceki varyantlarının taşıma kapasitesinden çok daha yüksek bir miktardır. Bu da onu bazı askeri havacılık uzmanlarının “bomba kamyonu”, “uçan cephanelik” olarak adlandırdığı şey yapıyor.

Amerikan yapımı F-15 Eagle avcı uçağının, “güçlü F-15EX Eagle II” olarak da bilinen en yeni modeli, bu yılda açıklanan test uçuşlarına göre taşınan silahların miktarı ve tonajı açısından önemli rekorlar kırdı. 

F-15EX Eagle II, 12 adet havadan havaya füze taşıyabilmektedir, bu selefinin (F-15E) taşıdığının (8 adet) 4 adet fazlasıdır. 12 adet havadan havaya füze taşıma kapasitesi USAF envanterindeki F-16 Fighting Falcon, F-35 ve F-22 Raptor dahil olmak üzere diğer tüm savaş uçaklarından daha fazladır.  

Güçlü F-15EX, 13,6 tondan fazla tonajda mühimmat taşıyabilmektedir ki, bu da önceki modellerinin taşıdığından çok daha yüksek bir miktardır. Bu rakamlar, yeni F-15 gövdesini dünya çapında açık ara en ağır göreve dayanıklı hava üstünlüğü uçan platformu yapıyor.

F-15EX'in köklerine genel bakış

1980'lerin sonunda, McDonnell Douglas (şu anda Boeing) tasarımı F-15E Strike Eagle, ABD Hava Kuvvetlerinde hizmete girdi.

F-15 Eagle'tan türetilen bu yeni platform, eskort veya elektronik harp uçaklarına ihtiyaç duymadan uzun menzilli, yüksek hızlı uçuşlar gerçekleştirecek şekilde tasarlandı ve inşa edildi.

Eagle ailesinin diğer varyantlarından farklı olarak, F-15E, gövdenin motor hava alığı giriş rampaları boyunca konumlandırılmış konformal yakıt tanklarına ve tandem koltuklu bir kokpite sahiptir. F-15E, hizmete girmesinden bu yana bazı büyük model yükseltmelere tabi tutulmuş olsa da, en son model yükseltme çok daha yakışıklı oldu, süslenmesine devam da edilecek.

Fly-by-wire (kablolu) uçuş kontrollerine ve yeni silah sistemlerine ek olarak Eagle II, yepyeni bir elektronik harp paketine, gelişmiş radara ve konformal yakıt tanklarına sahip. Bu yeni Eagle varyantının yaklaşık %30'u ABD Hava Kuvvetlerinin ihtiyaçlarını karşılamaya özel özgün özellikleri kullanacak şekilde tasarlandı, ihraç versiyonunda bu özgün tasarım özellikleri olmayacak. Bu özgün tasarım özelliklerine dair açık kaynak bilgilerine henüz ulaşılamadı.

Eagle II de artık tamamen kablolu uçuyor. Uçak, önceki nesil kasnaklar ve kablolar yerine artık pilotun kontrolleri nasıl hareket ettirdiğini dijital olarak yorumluyor ve ardından elektronik sinyaller uçağın geri kalanıyla konuşuyor. Pilotlar bazen bu tür bir hava aracında sadece oy kullandıklarını hissettiklerini söylerler, uçağa ne yapmasını söylemek için çubuğu hareket ettirerek adeta oy verirler, uçuş kontrol bilgisayarı gerisini halleder.

En yeni özelliklerin ve sistemlerin hızlı entegrasyonunu sağlayan Açık Görev Sistemleri (OMS-The Open Mission Systems) mimarisi, F-15EX'in üzerine inşa edildiği temeldir. Artı dördüncü (4+++) nesil bu platformun ayrıca bazı görevlerde F-35 ve F-22 Raptor gibi beşinci nesil savaş uçaklarıyla birlikte çalışması da bekleniyor. 

Ayrıca, Eagle II, ABD Hava Kuvvetlerinde yeni Hipersonik Saldırı Seyir Füzesine (HACM-Hypersonic Attack Cruise Missile) sahip ilk savaş uçağı olacak. Bu kabiliyet F-35 Lightning II'nun bile sahip olmadığı bir muharebe yeteneğidir. Hipersonik füzeler beşinci nesil savaş uçaklarının kapalı silah bölmelerine yerleştirilememektedir. 

Pilotlar artık kokpitlerinde 19 x 10 inç boyutlarında yüksek çözünürlüklü renkli dokunmatik ekrana sahip olacaklar. Arka koltuk doluysa kullanılmak üzere arka koltukta ikincil bir ekran mevcut, ancak uçak muhtemelen çoğu zaman tek bir pilot tarafından uçurulacak.

F-15EX’in, lazer silahları taşıyan ilk USAF uçağı olacağı da tahmin edilmektedir. Uçağın sadece USAF’a ait gizli özelliklerinden birisi de muhtemelen bu yeteneği olacaktır.

Yeni Eagle II etrafındaki tartışmalar

Gövde başına yaklaşık 90 milyon ABD dolarına mal olan F-15EX Eagle II, jet başına 80 milyon ABD doları olan F-35 Lightning II avcı uçağından daha pahalıdır. Ancak matematiği nasıl yaptığınıza bağlı olarak birçok uzman bunun tersini iddia edecektir. Eagle II'nun daha uzun ömürlü gövdesi maliyetinin F-35’den düşük olduğu iddialarını haklı çıkarıyor.

F-35'in 8.000 saat olan gövde ömrüne kıyasla, her bir F-15EX'in gövde ömrünün 20.000 saat olduğunun tahmin edildiğini not etmek uygun olacaktır. Bu, ABD Hava Kuvvetlerinin bir F-15EX ile aynı toplam saat uçuşu yapmak için bir yerine üç F-35A satın alması gerektiği anlamına gelir. Açıkçası, yeni ve güçlü F-15EX Eagle II’nun beşinci nesil muadili F-35 Lightning II’ya göre üç kattan fazla dayanıklı olması  bekleniyor. Bu müthiş bir yapısal dayanıklılık iddiasıdır. 

Uçağın EX yükseltmeleri, iki koltuklu F-15E ile aynı bombardıman görevlerini yerine getirirken, saati 29.000 ABD Doları karşılığında 20.000 uçuş saati boyunca görev yapmasına olanak sağlıyor. Bu, bir F-35'i uçurmanın  saatlik maliyetinin üçte biridir.

Ayrıca; F-15E uçağına EX kapsamında verilen yükseltmeleri, bu savaş uçağının aynı bombardıman işlevlerini F-35'in işletme maliyetinin üçte biri karşılığında gerçekleştirmesini sağlayacaktır.

ABD Hava Kuvvetleri beklenen toplam Eagle II avcı uçağı alımını 144'ten 80’e düşürdü. Uzmanlar, bu azalmanın ABD Hava Kuvvetlerinin yüksek bir fiyat etiketiyle birlikte gelen Yeni Nesil Hava Hakimiyeti Programından (NGAD) etkilendiğini iddia ediyorlar. Onlara göre; “ABD Taktik filosunun belkemiği olarak F-35A'ya odaklanmak için F-15EX sayılarını azaltmak zorunluydu. Ayrıca, özellikle 2024’den sonra çok gündemde olacak NGAD'ın geleceği için de F-15EX Eagle II siparişinin sayılarını azaltmanın ABD Hava Kuvvetlerinin üstlenmek zorunda olduğu bir kumar oyunu olduğu tahmin edilmektedir.

F-15EX'in, büyük ölçüde gizliliğe dayanmayan görevler için F-35'ten daha yetkin ve satın alınmasının ve çalıştırılmasının daha ucuz olacağı belirgin.

Dışarıdan bakınca, uçağın onlarca yıllık bir tasarımı var ve bu, olmadığı bir şey olduğu anlamına geliyor; görünmez (stealth). F-35 gibi beşinci nesil savaş uçakları, düşman radarından kaçmak için tasarlandı. F-15EX veya herhangi bir Eagle, havada bir sumo güreşçisi kadar bariz. Elbette RAM (Radar Absorbent Material) boyalarla radarda görünürlüğü azaltılmaktadır ama bir stealth uçak değildir.

Stealth özellik, herhangi bir savaş alanına görünmeden girebilmenin maliyetidir ve dahili sensörlerin, aviyoniklerin ve elektronik savaş yeteneklerinin ne kadar harika olduğu stealth özellik kadar değerli değildir.

Sensörlerle algılamanın yüksek olacağı modern düşman savunma sahalarında görev yapacak savaş uçaklarının  üçlü yeteneğe sahip olması gerekmektedir; gizlilik (stealth), pilota yönetilebilir bir şekilde sunulan bilgi sistemleri ve elektronik savaşı yürütme ve bir düşmanı sıkıştırma yeteneği. Maalesef harika aerodinamik tasarımına ve muazzam yük taşıma kapasitesine rağmen 4+++ nesil F-15EX Eagle II’i modern savaş alanına ona nazaran çok düşük silah çeşitliliği ve taşıma kapasitesine ragmen 5. nesil çirkin ve şişman F-35 Lightening II gibi koyamazsınız, çünkü Eagle II’da o ayaklardan birisi eksik (stealth özellik).

F-15'lerin geleneksel olarak USAF cephaneliğindeki en iyi it dalaşı uçakları ve dünyanın muharebe tecrübesi en yüksek (havada 140 uçak düşürme) savaş uçakları olmaya devam ettiğini belirtmekte fayda var. EX yenilemesinde uçağa verilen yükseltmeler, bu savaş yeteneklerini başka bir düzeye taşıyor.

F-15EX Eagle II olarak yeniden doğan “Güçlü ve Asil Kartal”ın önümüzdeki yıllarda ABD Hava Kuvvetlerinin temel direği olması bekleniyor. Yeni nesil teknolojilere sahip F-15EX, hiç şüphesiz ABD Hava Kuvvetlerinin ciddi harekat ihtiyaçlarına hizmet edecektir.

Uçakta bulunan ve sadece USAF’a özel bazı kabiliyetler; USAF'ın önümüzdeki yıllarda F-15EX Eagle II uçağı için planlanmış çeşitli rolleri olduğunu gösteriyor. Bu uçağın ABD'nin yurtiçi ve küresel operasyonlarının belkemiğini oluşturması beklenebilir.

Araştırmacı Yazar Raif BİLGİN
Araştırmacı Yazar Raif BİLGİN
Tüm Makaleler

  • 20.07.2023
  • Süre : 6 dk
  • 3755 kez okundu

Google Ads