Akdeniz’e düşen F-35B Savaş Uçağı
İngilizlere ait bir F-35B uçağının pilotu, uçak gemisinden kalkışa başladığında, uçağın motor hava giriş alığının içinde motor koruyucu kapağının unutulmuş olduğunu bilmiyordu. Motoru bu nedenle üretmesi gereken itkinin sadece yüzde 55’ini üretebilen savaş uçağı, kalkış rampasının sonuna yaklaşmasına rağmen havalanmasına yetecek hıza ulaşamadı.
17 Kasım 2021 günü son teknolojiye sahip bir F-35B savaş uçağı Birleşik Krallık donanmasına ait HMS Queen Elisabeth uçak gemisinden havalanmak için hızlandığında, hiç kimse uçağın az sonra Doğu Akdeniz’in 2000 metre derinliğine gömüleceğini tahmin etmemişti. 81.8 milyon sterlin değerindeki uçağın kaybedilmesi üzücü olsa da uçağın pilotunun son anda fırlatma koltuğunu kullanarak düşen uçaktan sağ kurtulmayı başarması bir teselli olmuştu.
Pistinden F-35B uçağının kalkış yaptığı HMS Queen Elisabeth uçak gemisi
Düşen uçağın güverteden çekilen resmi
“Yüzbaşı Hux” adı ile bilinen Kraliyet Donanması pilotu ZM152 numaralı F-35B uçağı ile uçak gemisinden kalkışa başladığında, uçağın motor hava giriş bölmesinin içinde motor koruyucu kapağının unutulmuş olduğunu bilmiyordu. Motoru bu nedenle üretmesi gereken itkinin sadece yüzde 55’ini üretebilen savaş uçağı, kalkış rampasının sonuna yaklaşmasına rağmen havalanmasına yetecek hıza ulaşamadı. Pilot uçak henüz rampadan düşmeden fırlatma koltuğunun düğmesine bastı ve büyük bir şans eseri havada paraşütü açıldıktan sonra uçak gemisinin güvertesine düştü. Uçak gemisinin önüne düşmüş olsa idi gemi tarafından ezilme ihtimali olabilirdi. Kazazede pilot bu kazayı küçük yaralarla atlattı.
Suyun üstüne çıkmış olan motor hava alığı koruma kapağının resmi
Düşen uçağın denizin 2000 metre derinliğinde kurtarma denizaltısı tarafından çekilen resmi
Uçak suya düşünce hemen batmadı. Bir müddet sonra suya gömüldü. ABD’nin en son hayalet uçak teknolojisine sahip olan bu uçağın diğer devletler tarafından denizin tabanından çıkarılarak teknolojisinin çalınması ihtimalini göze alamayan Birleşik Krallık, 81.8 milyon sterline ilave olarak uçağı denizden çıkarma maliyetine de (2.3 milyon sterlin) katlanmıştır. Kazanın yeni yayınlanan raporu motor hava girişi koruma kapağının uçağın kalkışı öncesinde motorun üzerinde unutulmasına neden olan insan faktörleri hakkında bilgi veriyor.
Düşen uçağın denizden çıkarıldığı sırada çekilen resmi
Kapağı uçaktan sökmekle görevli olan bakım personeli sağ hava giriş bölmesindeki kapağı sökmelerine rağmen, sol hava giriş bölmesindeki kapağı muhtemelen kapak bölmenin içine girmiş olduğu için görmemişlerdi. Söz konusu olan bir savaş uçağı olsa dahi, uçağın pilotunun sol hava alığında unutulan kapağı preflight check’te, harici kontrol esnasında görmesi gerekirdi. Kaza inceleme raporu da preflight check’in önemine işaret etti. Bu kaza 100 milyon doları aşan bir maliyetle, preflight check’in önemini uçuş emniyeti yönüyle bir kez daha vurgulamış oldu.
