Uydular ve Ukrayna Savaşı

Rus Ukrayna savaşı, 2022 yılında, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal amacıyla 24 Şubat 2022 tarihinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in "Ukrayna'nın askerden ve Nazizm'den arındırılması" amacıyla başlattığı askerî operasyon olarak tarihteki yerini aldı.  Bugün itibarıyla da bu operasyon devam etmektedir. 

Değişen savaş şekli ve boyutuyla bu yüzyılın savaşlar tarihinde önemli bir dönüm noktası olacağı da bir başka gerçektir. 

İngiliz Telegraph gazetesinin aktardığına göre Rusya, 900 bin kişilik aktif askeri gücüyle dünyanın en büyük dördüncü ordusuna sahiptir.  Rusya, ayrıca son 10 yılı aşkın süredir savunma sektörüne büyük harcamalar yapmıştır. 2000'de 141 milyar ruble olan Rus savunma bütçesi, 2021'de 3,1 trilyon rubleye ulaşmıştır. 

Global Firepower'ın 2021 raporuna göre iki ülke ordularının güçleri:

Rusya ordusu dünya sıralamasında ikinci sırada bulunuyor.

Ukrayna ise dünya orduları arasında 25'inci sırada geliyor.

Toplam nüfusu 141 milyon olan Rusya'nın toplam askeri personeli 3 milyon 569 bin, aktif asker sayısı ise 1 milyon 14 bin.

Yaklaşık 44 milyon nüfuslu Ukrayna'nın toplam askeri personeli 1 milyon 245 bin, aktif asker sayısı 255 bin.

İki ülke arasındaki aktif personel sayısı farkı, Rusya lehine 759 bin.

Rusya'nın yedek personel sayısı iki milyon. Ukrayna'nın yedek personeli ise 900 bin.

Paramiliter güç bakımından Rusya 555 bin, Ukrayna 90 bin seviyesinde bulunuyor.

Rusya'nın savunma harcamaları 42 milyar 149 milyon dolar.

Ukrayna'nın savunmaya ayırdığı bütçesi 9 milyar 600 milyon dolar.

Ukrayna'nın dış borcu 130 milyar dolar iken Rusya'nın dış borcu 539 milyar 600 milyon dolar. Dış borç bakımından Ukrayna, Rusya'dan 409 milyar 600 milyon dolar daha iyi durumda.

Diğer yandan Rusya, 432 milyar 700 milyon dolar döviz rezervine sahipken Ukrayna'nın döviz rezervi 18 milyar 810 milyon dolar.

Satın alma gücü paritesi bakımından dünyada altıncı sırada bulunan Rusya, 4 trilyon 025 milyarlık güce sahip. Dünya sıralamasında 48'inci sırada bulunan Ukrayna açısından bu rakam, 378 milyar 450 milyon dolar.

Savaş başlamadan önce, Rusya'nın toplam hava aracı 4 bin 144. Ukrayna'nın toplam hava aracı 285’ti. 

Rusya'nın 789, Ukrayna'nın ise 42 savaş uçağı bulunuyordu. Aralarındaki fark ise 747 savaş uçağıydı. 

Küresel ateş gücü sıralamasında dünyada ikinci sırada bulunan Rusya 742, Ukrayna 25 saldırı uçağına sahipti. 

Rusya'nın 1540, Ukrayna'nın 111 helikopteri bulunuyordu. 

Rusya'nın 538, Ukrayna'nın 34 saldırı helikopteri mevcuttu. 

Tank gücü bakımından dünyada lider konumunda bulunan Rusya'nın 13 bin tankı vardı. Ukrayna ise 2430 tanka sahipti. 

Rusya'nın 27 bin, Ukrayna'nın 11 bin 435 zırhlı aracı vardı. 

Kendinden tahrikli topçu açısından da dünyada ilk sırada bulunan Rusya'nın 6 bin 540, Ukrayna'nın 785 topçusu bulunuyordu. 

Rusya 4 bin 465 ve Ukrayna 2 bin 40 çekili topçuya sahipti. 

Ukrayna'nın uçak gemisi bulunmazken Rusya'nın bir uçak gemisi mevcuttu. 

Rusya 64 denizaltı sahibi iken Ukrayna ordusunun denizaltısı yoktu. 

Keza Rusya'nın 15 destroyeri (muhrip) bulunurken bu rakam da Ukrayna ordusu açısından sıfırdı. 

Ukrayna'nın bir, Rusya'nın ise 11 firkateyni bulunuyordu.

Rusya 85, Ukrayna 0 korvete sahipti. 

Rusya 48 mayın gemisi sahibiyken Ukrayna'nın envanterinde bu gemi mevcut değildir. 

Tüm bu açıklamalardan savaşın başlangıcında Rus güçlerinin Ukrayna güçlerine karşı neredeyse sayıca 3-4 kat daha üstün olduğu açıkça belliydi.

Savaşın başladığı 24 Şubat’tan bu yana Ukrayna güçlerinin Rus güçlerine ağır kayıplar verdirdiği haberleri de medyada sıkça okunan bir durumdu. 

Ukrayna’nın Neptün füzeleriyle uydu kontrollü olarak ateşlenmesi ve GPS yönlendirilmesiyle batırılan Moskova gemisi ise Rusların Karadeniz’deki Amiral gemisiydi. 

Uydu ve güdüm sistemlerinin bu olayda da kullanılmış olması bir tesadüf değildir. 

Ne oldu da Rusya Ukrayna güçlerine karşı kısa bir süre içinde etkinlik sağlayamadı? 

İşte bu sorunun cevabını MAXAR Technologies ABD şirketinin Ukrayna devletine sağladığı uydu tabanlı görüntülerde arayabiliriz. 

MAXAR Technologies, özel bir şirket olması sebebiyle bir resmî kurum değildir. Bu nedenle sağladığı görüntüler de savaşan ülkeler tarafından savaşan bir ülkeye resmî yardım anlamına gelmediği için her yapılan normal bir durum anlamına gelmektedir. 

Diğer türlü bir ülke tarafından Ukrayna’ya resmî sıfatla yardım edilirse savaşan ülkeye yardım olarak görüleceğinden taraf olma durumu söz konusudur. 

Kaldı ki bugün Ukrayna ülkesine Tank, Top ve Silah yardımı açıkça ve göstere göstere yapılmaktadır. 

MAXAR Teknoloji Şirketi’nin Ukrayna üzerindeki tüm askeri hareketliliği anında tespit ederek bazı ülkelerle birlikte Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’ne ve harekat merkezlerine anlık görüntü aktardığı da bir başka gerçektir.  

Ukrayna bu anlık haritalara göre günlük ve anlık değişimleri anında tespit etmektedir. Bu bilgilerle karşı savunma önlemlerine ağırlık vermekte ve Rusya güçlerinin ilerlemesini kendisine sağlanan yüksek tahrip güçlü modern silahlarla da önlemektedir. Bu silahların başında Javelin ve Nlaw tanksavar silahları gelmektedir. 

7 Mart 2022 tarihli New York Times gazetesi ABD ve NATO’nun Ukrayna'ya 6 günde 17 binden fazla tanksavar silahı soktuğu haberini vermiştir.  Bu miktar, korkunç bir miktardır. 

İnsanların atacak taş bulamadığı yerde 17.000 Javelin veya Anti tank füzesi en az % 50 başarılı atış yaptığında  8500 tank imha eder. Bu miktar Rusya’nın 13.000 tankının yarısından fazlası demektir. 

Tüm bu olayların özeti olarak uydu sistemlerinin Ukrayna’da başarılı olabilmesi için ise internet gerektirir. Rusya’nın, Ukrayna’nın Elektrik ve iletişim ağının büyük bir bölümünü savaşta kesmek adına bombalayacağı da bir başka gerçektir.

Ukrayna’ya bu noktada uydu görüntülerine bağlı olarak Rus zırhlı birliklerinin ilerleyişini MAXAR şirketi bir şekilde Ukrayna ordusuna ve Javelin ve Nlaw kullanabilecek sivil milis güçlerine bir şekilde iletmek durumundadır. 

İşte medyada yer alan haberlere göre Elon Musk’ın Starlink  uydu sistemleri de ABD tarafından Ukrayna’nın bu ihtiyacını karşılamak için kullanılmıştır.   

İngiliz, Fransız ve ABD uydularının Avrupa üzerinde sürekli istihbarat bilgileri toplaması ve savaşta olmadıkları için Rusya’nın bu uyduları vurmaması sadece Ukrayna’nın iletişim ve internet altyapısına zarar vermesi bu özel şirketler vasıtası ile  bir şekilde çözülmüş ve Ukrayna’ya aradığı internet iletişimini belki de kesintisiz sağlayarak tüm Rus birliklerinin anlık hareketlerini anında haber vermiştir. 

Rusya, stratejik olarak en büyük hatasını tüm güçlerini Ukrayna geneline yayarak birliklerini korumasız veya açıkta bırakarak yapmıştır. İşte Javelin ve Nlaw silahına sahip her birim de kendilerine gelen birlik ve tank güçlerine bir şekilde bölgelerinde pusu kurarak bu münferit hareket eden zırhlı tankları da bir şekilde yalnız yakalayarak ve imha ederek Rus zırhlı birliklerine büyük zararlar vermiştir.  Bilinmelidir ki son iki yıldır sivil halk bir şekilde Ukrayna’da silahlı eğitim almıştır. 

Mevsimin kış şartları olması, arazinin çamur deryası olması, çok hızlı ve yalnız ilerleyen Rus birliklerinin yakıt ve yiyecek sorunlarına, ısınma ve bozulan zırhlı araçlar için lojistik ve bakım onarım işlemlerinin yanında bir de kurtarma zorunluluğu eklemiştir. 

Yani bir şekilde Javelin tanklarına karşı tamamen savunmasız kalıp avlanmışlardır. 

Ukrayna üzerindeki uydu sistemleri hareket eden her canlı veya cansız nesneyi an be an izlemektedir. Bu da uyduların Termal moda alınması ile ortam ısısından farklı olan tüm insan, hayvan ve araçları dahi tespit edip gerektiğinde hedef olarak tanımlanmasına ve Ukrayna içindeki harekat merkezlerine iletimi sonrası hazır bekler ve Javelin  sahibi eğitimli birlikler tarafından bu hedeflerin pusuya düşürülmesi veya hareketsiz yakalanması ile de birer birer yok edilmiştir. 

Rusya belki bu savaşta zorlamayla da olsa başarılı olacaktır. Ama yaptığı stratejik hatalar ve savaşın uydular kontrolünde yürütüleceğini hesaplayamaması nedeniyle de ağır kayıplar vererek bu savaşı kazanmış olacaktır. 

Bu olayların toplamından Türkiye için alınacak asıl ders bu noktadan sonra başlamaktadır.  

Türkiye olarak uydu görüntüleme, Enerji çeşitliliği ve internet altyapısı ile merkezi sistemler yerine çok noktalı veya alternatifli sistemler planlamalı ve bu amaçla var gücüyle çalışmalıdır. Ulaşım dahil tüm bu önemli sistemlerin altyapısını da bu anlayışa göre hazırlamalıdır.