Site İçi Arama

egitim

Karadeliklerin Etrafında Manyetik Alan Varmış

Karadelik denilen şeyden ışık bile kaçamıyor, oldukça yoğun bir gök cismi. Küre şeklinde maddelerin bir araya gelip müthiş bir kütle çekim etkisiyle etrafındaki her şeyi içine çekiyor ve henüz içinde neler olabileceği de bilinmiyor.

Geçen yıldı sanırım, Samanyolu Galaksisinin merkezindeki karadeliğin resmini çekmişlerdi. Daha o zamanlarda aklıma takılmıştı. 

Çekilen resmin etrafındaki hale nedense düzgün bir şekilde dağılmamıştı.

Karadelik denilen şeyden biliyorsunuz ışık bile kaçamıyor, oldukça yoğun bir gök cismi. Küre şeklinde maddelerin bir araya gelip müthiş bir kütle çekim etkisiyle etrafındaki her şeyi içine çekiyor ve henüz içinde neler olabileceği de bilinmiyor. 

Muhtemelen merkezinde basınç sebebiyle atom seviyesinde protonların, nötronların, elektronların bile birbirine oldukça yakınlaştığı, adeta yapıştığı ve bildiğimiz maddeden çok daha farklı bir yapıya sahip bir gök cismi. Dedim ya, ışık bile çekim etkisinden kurtulamıyor.

Henüz o çekim etkisi dışında kalmış olan yüzeyindeki tepkimelerden kaynaklanan ışık ise bir şekilde bize kadar ulaşabildiği için resmi çekilebildi.

Tabii ışık derken görünen ışık tayfı dışında morötesi ve kızılötesi ışıma da tespit edilebiliyor.

İşte normalde beklenen bu kürenin etrafında düzgün bir dağılımda ışık saçılımı olması.

Ancak çekilen resminden etrafındaki ışık huzmesinin düzgün bir dağılımı olmadığı da belli oluyordu.

Geçenlerde okuduğum bir kaynağa göre karadelikler etrafında da manyetik alan oluştuğu tespit edilmiş. Bu ışık huzmesinin düzgün bir dağılımda olmaması ise karadeliğin etrafındaki bu manyetik alandan kaynaklanıyormuş.

Konu ilginç geldi bana, onca yoğunluktaki bir yapı demek ki dünyamız gibi, Güneş gibi etrafında bir manyetik alan da oluşturabiliyormuş.

***

Bilmiyorum kuantum fizikçiler ne zaman karadeliklerin yapısı üzerine tam bir bilgiye ulaşabilecekler.

En son Hawking ışımasının olması gerektiğini hesaplayan Stephen Hawking’den bu yana bu ışımanın tespiti dışında karadelikler üzerine yapılan çalışmalarda bu derece bir tespit yapıldığını hatırlamıyorum.

İzlediğim ve okuduğum kaynaklarda halen daha karadeliklerin merkezindeki basıncın mevcut formüllerle nasıl etkilere sebep olabileceği bilinmiyor.

Belki bu manyetik alan etkisi üzerine yapılacak ölçümlerle formüllerde birtakım gelişmeler yapılması mümkün olabilir. Bakalım gelecek günlerde be gibi gelişmelerle karşılaşacağız.

Sorunun kütle çekiminin kuantum formüllerine uyumsuzluk göstermesi olduğu söyleniyor. Mevcut halleri ile sonuçlar sonsuzluk ile neticeleniyormuş ve sonsuzluk kavramı bildiğiniz gibi bir anlamda çözümsüzlük anlamına geliyor.

Zaten atom altı parçacıklar dünyasında kuantum mekaniğinin geçerli formüllerinin geliştirilmesi de yine Newton mekaniği ile yapılan çözümlerin sonsuzluk ile sonuçlanması değil miydi?

Yani atom altı dünya gibi çok büyük kütleli cisimler, yani karadelikler dünyasında da geçerli olacak formüllerin geliştirilmesi gerekecek. Başka türlü evrenin gerçek sırlarının çözülmesi mümkün olmayacak.

Evet, bilim insanları uğraşıyorlar, bakalım ne zaman yeni bir şeyler ortaya koyabilecekler.

Şimdilik kozmologlar ve kuantum fizikçiler bir yerlerde tıkanmış görünüyorlar. 

Umarım bizlerin görebileceği sürelerde birtakım gelişmeler olur da merakımızı giderirler. 

Unutmayın, Newton’dan Einstein’a yüzyıllar geçmiş! Eğer yeni formüllerin geliştirilmesi yine bu kadar uzun zaman alacaksa, evrenin gizemlerinin çözümünü bizler bile göremeyeceğiz demektir.

Bilimle kalın diyerek bitireyim.

Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla.

Araştırmacı Yazar Deniz BURSALIOĞLU
Araştırmacı Yazar Deniz BURSALIOĞLU
Tüm Makaleler

  • 28.04.2024
  • Süre : 3 dk
  • 724 kez okundu

Google Ads