Yurtdışında hayal ettiğim üniversiteye girmek için, lisede neler yapmalıyım?

Her yıl binlerce öğrenci yurtdışı üniversite hayaliyle yollara düşüyor ve bir amacı gerçekleştirmeye çalışıyor. Eskiden ağırlıklı olarak lisans üstü, master ve doktora dereceleri için yurtdışına çıkan gençlerimiz son yıllarda özellikle Türk üniversitelerin global sıralarının düşüklüğü nedeniyle öncelikle lisans eğitimi için de yurtdışına gitmeyi istiyor. Peki bunu gerçekleştirmek sadece istemekle olabilecek bir şey mi? Her hedefin önünde arkasında bir dizi yapılacaklar ve yerine getirilecekler listesi yok mudur? İnsanın kariyerinin yapı taşını oluşturacak 4 yıllık üniversite lisans eğitiminin istenen okulda ve arzu edilen bölümde okunması için verilecek emek, bir ön hazırlığı ve hedefe odaklanmayı gerektirmez mi? Tüm bu soruların yanıtının “evet” olduğuna hiç şüphe yok…

Peki o halde hedeflediğim üniversiteye girmek için lise döneminde neler yapmalıyım ve bu yılları nasıl geçirmeliyim?

İdealinizdeki Üniversiteye Girmeniz İçin 12 Önemli İpucu

Yurtdışı üniversitelerde başvuru değerlendirme birimi sizin lise notlarınızı, aldığınız dersleri, yurtdışı sınav test sonuçlarınızı, kişisel başvuru makalelerinizi, yaptığınız aktiviteleri, referans mektuplarınızı ve gerektiğinde mülakatlarınızı dikkatle değerlendirir. Aşağıda yer alan 12 ipucunu takip ederek hedeflediğiniz yurtdışı üniversiteye girme şansınızı arttırabilirsiniz:

1. Dört yıllık lise hayatınız süresince alabileceğiniz en yüksek notları almaya gayret gösterin. Notlar son derece önem taşımaktadır.

2. Lise boyunca her yıl akademik açıdan en zorlayıcı dersleri alın. Üniversite hazırlık tarafında (AP) *Advanced Placement yani “İleri Düzey Yerleştirme “programı veya (IB) *International Baccalaureate diğer adıyla “Uluslararası Bakalorya” programlarını sürdürün. Bu programlar bazı liselerde bulunmaktadır. Ancak eğer okuduğunuz lisede yoksa bu durumda dışarıdan destek alarak tamamlamanız gerekebilir.

3. SAT veya ACT sınavlarına hazırlık yapın. Bu sınavların materyallerini edinin ve test usullerini öğrenin. 10. sınıfta PSAT yani (deneme SAT) sınavına girin. Hangi bilgi ve yetenek düzeyinde olduğunuzu görün ve ona göre eksiklerinizi gidererek gerçek test için hazırlık yapın. PSAT sınavında aldığınız sonuç üniversiteler tarafından dikkate alınmıyor. O nedenle düşük bir not alırsanız korkmayın. 11. sınıf ve öncesinde ücretsiz olarak sunulan online SAT veya ACT dokümanları, çalışma kılavuzları, uygulamalı testler, dersler ve hazırlık kurslarının avantajını iyi kullanın.

4. Hem SAT hem de ACT sınavını almaya çalışın. Üniversiteler her iki sınavı da kabul etmektedir. Bir testte diğer testten daha başarılı olabilirsin keza bunlar farklı sınav tipleridir. Sana uyan sınavı bulman için ikisini de denemek önemlidir. Doğru sınavı belirlemek senin üniversite kabul şansını arttıracaktır. Sınav skorlarından memnun değilsen ve tatmin olmadıysan SAT veya ACT sınavlarını birden fazla defa alabilirsin. En yüksek sınavın skoru dikkate alınacaktır.

5. SAT Subject Tests (SAT Ders Sınavları) ve AP sınavlarını alın. Rekabetçi üniversiteler bu sınavlardan bazılarını almanızı alt koşul olarak arayabilir ve sınav sonuçlarını değerlendiriyor olabilir. En tepedeki üniversiteler AP sınavlarından tam not yani 5 alınmasını beklemekte ve kabul etmektedirler. Son sınıfa geldiğinizde üniversitelerin başvuru alt kriterlerinde zamanında almadığınız sınavlardan dolayı o üniversiteden mahrum kalmak zorunda kalmayın. Vaktiniz varken doğru sınavları doğru zamanda alın ve heybenize koyun. Daha geniş seçenekleri aldığınız daha ve fazla sayıda ve çeşitli sınavla destekleyin.

6. Üniversite başvurunuzda kullanacağınız kişisel makalelerinizi yazmayı geliştirmek için yeterli zaman ayırın. Yazmadan önce kendinizi doğru nasıl yansıtacağınızı düşünün. Yazın, düzeltin ve tekrar tekrar yazın. Bu sizin kendinizi satmanız için en önemli fırsatınız. Enerjik, heyecanlı, tutkulu veya entelektüel her nasılsanız makalenizde kendinizi en iyi şekilde aktarın. Kendinizi herkesten farklı nasıl ifade ediyorsunuz, tanımlıyorsunuz onu açıklayın . Kişisel başvuru makaleleriniz için okul rehberlik veya yurtdışı danışmanlık birimlerinden, öğretmenlerinizden destek ve geri bildirim alın.

7. Lisedeki 4 yıl boyunca ve yaz tatillerinde, okulla ve toplumla ilgili olun, faaliyetler gerçekleştirin. Bu ilginizi ders dışı ve ders içi aktivitelerle, spor veya topluma hizmet projeleri ile birleştirin. Bu aktivitelerde liderlik yapmaya çalışın, büyüme ve gelişim sağlayın. Bir veya daha fazla alanda derinleşin, özel alaka ve yetenek geliştirin.

8. Seni iyi tanıyan okuldaki rehberlik danışmanları ve öğretmenlerinden seninle ilgili referans mektubu talep et. Bu öğretmenlerinin hafızalarını, üniversitelere referans mektubu ibrazı süre sonuna en az 1 ay kala, akademik başarıların, spor ve diğer aktivitelerin, topluma hizmet projelerin ve liderlik pozisyonlarının altını çizdiğin, kişisel data ve belgelerle güncellemelisin ki referans mektuplarında bu özelliklerinden bahsetsinler. Ayrıca yaz döneminde yabancı dilini geliştirmek için yaptığın yurtdışı seyahat, gönüllü çalışma, projeler gibi özel herhangi bir şey varsa onu da öne çıkar.

9. Üniversitelerden talep edilebilecek mülakat davetleri için hazır olun. Bu mülakatlar yurtdışı öğrenciler için genelde online yapılsa da, bazen kampüste yüz yüze de olabilir. Örneğin Oxford buna örnektir. Mülakat öncesi yazdığınız kişisel makalenizi tekrar okuyun ve mülakatı yapan okula dair edindiğiniz detay ve özel bilgileri gözden geçirin. Keza bu okullar, kendilerini ne kadar tanıdığınızı ve araştırdığınızı önemserler. Mülakatta samimi ve arkadaşça davranın. Günlük tarzda değil profesyonelce giyinin. Mülakat sonrasında teşekkür için elektronik mesaj atın ve söz konusu üniversite ile halen yakından ilgilendiğinizi iletin.

10. Okulları erkenden yani lise son sınıf başlamadan önce araştırmaya koyularak stresinizi azaltın. Binlerce okulun olduğu bu sistemde üniversiteleri önceliklendirmek ve ilgilendiğiniz 30 okulu belirlemek sandığınızdan daha uzun süre alabilir. Geç kalırsanız büyük bir bilgi denizinin ortasında hangi yöne gideceğini bulamayan bir gemi gibi savrulabilir ve paniğe kapılabilirsiniz. Zamanında harekete geçmek size üniversiteleri araştırmak, başvuruları tamamlamak, makaleleri yazmak ve gereken sınavları almak için ihtiyacınız olan yeterli zamanı tanır.

11. Organize olun ve fokusunuz kaybetmeyin. İlgilendiğin her bir üniversite için bir dosya oluştur ve ilgili her tür bilgiyi içinde klase et. Örneğin; başvuru belgesi ve makalenizin bir kopyası, internetten indirdiğiniz herhangi bir materyal vb. “Tercih ettiğin üniversiteye girme” nihai hedefine odaklan. Bu yüksek öğretim kurumuna yerleşmek için yapmak zorunda olduğun görevleri planladığın bir checklist yarat ve kontrol listesi olarak kullan.

12. Yurtdışı rehberlik danışmanlarından ve okul öğretmenlerinden sürekli destek almaya devam et ve sakın çekingen davranma. Soruların ne kadar basit görünürse görünsün, onlara yöneltmekten ve bilgi almaktan korkma, bilgilenmeyi ihmal etme.

Dünyada prestijli 50 hatta bazı durumlarda ilk 100 okula girmek için işinizi şansa bırakmadan daha lise yıllarından yoğun bir çabanın içine girmeniz gerekiyor. Bu çaba, zaman zaman derslerle birlikte yürüttüğünüz ilave faaliyetler ve sorumluluklarla türlü zorluklara ve zamansal sıkışmalara sebep verse de, nihayetinde bu üniversite amacınıza ulaşmanın ötesinde, sizlerin kendinize yaptığınız bir yatırım ve kişisel gelişim yolculuğunuz olarak da görülebilir. Keza bir projede yürüttüğünüz liderlik ya da icra ettiğiniz sanatsal bir faaliyet aslında sizin hayata dair elde ettiğiniz bir kazanım. Aslında tüm yollar üzüm yemeğe çıkıyor. Bu lise hayatınız süresince 4 yıllık uzun bir yol. Motivasyonunuzu kaybetmeden azimle yürüyebilmeniz ve bu esnada önemli olan hiçbir hususu gözden kaçırmamanız için bir kontrol çizelgesi kullanmalı ve bu listede biten işlerin üzerine check atarak ilerlemelisiniz. 

Gelecek haftaki yazımda yıllar bazında kullanabileceğiniz kontrol tablolarını sizlerle paylaşıyor olacağım. Her şey pırıl pırıl bir gençliğe iyi bir eğitim sağlamak için…

Notlar:

*AP (Advanced Placement): Advanced Placement ya da “İleri Düzey Yerleştirme Amerika Birleşik Devletleri'nde lise öğrencilerine üniversite düzeyinde müfredat ve sınavlar sunan, College Board tarafından oluşturulan bir üniversiteye hazırlama programıdır. Amerikan kolejleri ve üniversiteleri, sınavlarda yüksek puan alan öğrencilere yerleştirme ve ders kredisi verebilir. İleri Düzey Yerleştirme Programı olarak da adlandırılan Advanced Placement (AP) programı, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) uygulanan ve oradan tüm dünyaya yayılan, eğitimde mükemmeliyeti hedefleyen güçlü, kapsamlı ve çok çalışmayı gerektiren bir programdır. ABD'nin dışında 60'tan fazla ülkede AP Programı uygulanmakta ve tanınmaktadır.

*IB (International Baccalaureate): International Baccalaureate ya da “Uluslararası Bakalorya”, Uluslararası Bakalorya Örgütü tarafından dünyanın birçok ülkesinde uygulanan bir üniversite hazırlık sistemidir. 1968 yılında İsviçre’de kurulmuştur. 16-19 yaş grubu öğrenciler içindir. Uluslararası düzeyde üniversiteye giriş sağlayan bir diplomadır. Bu diploma programı genelde 11. ve 12. sınıfı kapsar. 9. ya da 10. sınıfta IB Diploma Programına hazırlık düzeyinde eğitim verilebilir. Program Türk Ulusal Eğitim Sistemi'ni kapsasa da, farklılıklar gözetebilir.

Kaynakça :

⁃         Wikipedia.Org / Uluslararası Bakalorya/ Advanced Placement

⁃         California Career Center / 12 Tips for getting into your college