Dijital İpek Yolu

Kıtalararası fiber optik internet ağları ABD-Çin rekabetinde yeni cephe açıyor.

01 Mart 2024 tarihinde Rossiya Segodnya Medya Grubu ve Russia Today (RT) televizyonun Genel Yayın Yönetmeni Margarita Simonyan, Alman subayların Kırım Köprüsü'ne saldırı planlarını istişare ettikleri ses kaydını yayınladı. Bu haberde Rusya’nın yüksek rütbeli Alman subaylarının katıldığı bir konferansı dinlemesi ve ses kayıtlarını yayınlamasının yankıları halen devam etmektedir.

Almanya'da adeta deprem etkisi yaratan olay sonrası Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius'tan itiraf gibi bir açıklama geldi. Alman bakan, başkent Berlin'de düzenlenen basın toplantısında olayın ardından başlatılan soruşturmaya ilişkin ilk sonuçları paylaştı.

Pistorius, Singapur'da düzenlenen havacılık fuarına katılan bir Alman askerin söz konusu telekonferansa katılmak için gizli görüşmelerde kullanılan WebEx platformunu kullanmadığını, bunun yerine konakladığı otelde güvenli olmayan hat kullandığını söyledi.

Söz konusu sızıntıların askerin 'kişisel hatasından' kaynaklandığını söyleyen Pistorius, "Tüm katılımcılar güvenli arama usüllerine amaçlandığı gibi uymadı." dedi.

Russia Today Genel Yayın Yönetmeni Margarita Simonyan, Alman askeri yetkililer ile Ukraynalı yetkililer arasında Taurus seyir füzelerinin teslimatına yönelik görüşemeye ilişkin 38 dakikalık ses kayıtlarını yayınlamıştı.

Ses kayıtlarında, görüşmeye katılanların Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un onay vermesi durumunda füzelerin teslimatının yanı sıra askeri hedeflerin ve Ukraynalı askerlerin eğitilmesine ilişkin konuları görüştükleri ifade ediliyor.

Ses kayıtlarında, hedeflerden birinin de Rusya tarafından ilhak edilen Kırım ile Rus anakarasını birbirine bağlayan Kerç Köprüsü'nün olduğu ifade ediliyor. 

Konumuz; bu medya haberine konu olan konuşmanın hangi hatlardan yapıldığıdır.

Webex, web sitesi, masaüstü ve mobil cihazlardan kullanılabilen bir video konferans programıdır. Webex, ofisinizde, evinizde, hareket halindeyken toplantı yapmanızı sağlar. Video konferans programı Webex, HD video ve ses kalitesi ile çalışanların ve işletme sahiplerinin daha fazla üretken olmasını sağlar.

Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek 

Washington ve Pekin arasında birçok alanda artan rekabet ve nüfuz mücadelesi gündemdeyken, Hindistan'ın ev sahipliğinde 18'incisi "Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek" ana temasıyla 9-10 Eylül 2023'de düzenlenen G20 Liderler Zirvesi'nde dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin'i endişelendirecek bir adım atılmıştır.

Zirvede, ticaretin artırılmasına, enerji kaynaklarının sağlanmasına ve dijital bağlantının geliştirilmesine yardımcı olma hedefiyle Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nun kurulmasına yönelik Hindistan, ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Fransa, Almanya, İtalya ve Avrupa Birliği (AB) arasında Mutabakat Zaptı (MoU) imzalandı.

Söz konusu zapta imza atan ülkeler, bağlayıcı bir finansal taahhütte bulunmazken, 2 ay içinde koridorun oluşturulmasına yönelik "eylem planı" hazırlamayı kabul etti. Anlaşma zaptı, katılımcıların siyasi taahhütlerini ortaya koysa da uluslararası hukuk kapsamında herhangi bir hak veya yükümlülük oluşturmuyor, bu da imza atan ülkelerin buna zorunlu olarak bağlı olmadığı anlamına geliyor.

Enerji nakil altyapısını da içerecek Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'na ilişkin görüşmeler, ilgili ülkeler arasında aylardır devam ederken, söz konusu mutabakat zaptının imzalanmasıyla artık çalışmaların daha resmi bir zeminde devam etmesi beklenmektedir.

Koridor, limanlar ve demir yolu ağları ile yeşil hidrojen için boru hatları ve yeni yüksek performanslı veri bağlantılarını içerirken, analistler ABD'nin koridorun içinde yer almamasına rağmen G20 grubunda gelişmekte olan ülkeler için alternatif bir ortak ve yatırımcı olarak öne çıkarak Çin'in küresel altyapıya yönelik Kuşak ve Yol baskısına karşı koymaya çalıştığını belirtmektedir.

Yeni koridorun verimliliği artırması, nakliye süresini ve yakıt maliyetlerini azaltması, yeni iş imkânları oluşturması ve transit güzergâhlar aracılığıyla ticaret hacmini büyütmesi hedeflenmektedir.

Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nun, Hindistan'ı Batı Asya/Orta Doğu'ya bağlayan Doğu koridoru ve Batı Asya/Orta Doğu'yu Avrupa'ya bağlayan Kuzey koridoru olmak üzere iki ayrı koridordan oluşması planlanmıştır.

Eski Baharat Yolu'na benzetilen proje, Hindistan'ın Mumbai şehrinden başlayarak deniz yoluyla BAE'nin Dubai şehrindeki limana, oradan da demir yoluyla Al Gheweifat ilçesine ulaşıyor. Daha sonra Suudi Arabistan'ın Haradh ilçesinden ve Riyad şehrinden geçerek Ürdün'e, oradan da İsrail'in liman kenti Hayfa'ya uzanıyor. Hayfa'dan deniz yoluyla Yunanistan'ın Pire Limanı'na götürülecek ürünlerin buradan da kara yoluyla Avrupa'ya taşınması öngörülmektedir.

Hint-Pasifik Bölgesi'ni Orta Doğu ve Avrupa'ya bağlayacak çok uluslu bir demir yolu ve denizcilik projesi olarak tanıtılan Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nun (IMEC) yüksek maliyetler nedeniyle uygulanabilirliği bugün sorgulanır duruma gelmiştir.

Washington, Çin’in “Pakistan-Doğu Afrika-Avrupa Bağlantısı” (PEACE) projesine karşı “Güneydoğu Asya-Orta Doğu-Batı Avrupa 6” (SEA-ME-WE 6) projesi ile Asya ile Avrupa'yı bağlayan internet ağlarını kontrol etme arayışındadır.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Afrika ülkelerine ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Başkan Joe Biden'ın G7 Zirvesi'nde duyurduğu, "Küresel Altyapı Ortaklığı İnisiyatifi" (PGII) kapsamında Asya ile Avrupa'yı bağlayan deniz altı fiber optik internet kablo altyapısına finansman sağlanacağını bildirmiştir.

ABD'li telekomünikasyon şirketi SubCom'un üstlenicisi olduğu 600 milyon dolarlık SEA-ME-WE 6 projesi, Güneydoğu Asya'da Singapur'dan başlayarak batıya doğru Hint Okyanusu, Umman Denizi, Kızıldeniz ve Akdeniz'i kat ederek Fransa'ya ulaşması planlanan 19 bin 200 kilometrelik deniz altı kablo ağının kurulmasını öngörmektedir.

Kıtalararası fiber optik internet ağları

Dünyanın en büyük iki ekonomisi ABD ile Çin arasındaki jeostratejik ve teknolojik rekabet, kıtalararası fiber optik internet ağlarının kurulumuna yönelik rakip öneri ve projelere de yansımaktadır. 

Proje ile Singapur, Malezya, Bangladeş, Sri Lanka, Hindistan, Pakistan, Maldivler, Cibuti, Suudi Arabistan, Mısır ve Fransa'ya internet altyapısı sağlanması planlanmaktadır. 

Saniyede 12,6 terabayt veri taşıma kapasitesine sahip 10 fiber kablo çiftinden oluşacak ağ, güzergâh üzerindeki diğer ülkelere de hat bağlama seçeneği sunmaktadır.

Ağın 2025 yılının ilk çeyreğinde tamamlanarak hizmete sokulması hedeflenmiştir.

Proje, Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi'nin parçası olan "Dijital İpek Yolu" projesi kapsamında yürüttüğü “Pakistan-Doğu Afrika-Avrupa Bağlantısı” (PEACE) adlı ağ altyapısına alternatif bir güzergâh oluşturmaktadır.

Kıtalararası fiber optik ağlar, internet ve bağlantılı teknolojilerin küresel iletişim ve ekonomideki merkezi rolü nedeniyle kilit öneme sahip bir altyapı unsurunu oluşturmaktadır. 

Kıtalararası veri trafiğinin yaklaşık yüzde 95'i deniz altından geçen fiber optik kablolarla taşınmaktadır. Dünya genelinde 380 deniz altı fiber internet kablosu yaklaşık 1000 kıyı varış istasyonu ile karalara bağlanmaktadır. Az sayıda kablonun çok sayıda kara noktasına erişim sağlaması, ağları kırılgan ve güvensiz hale getirme riski taşıdığından ülkeler bu alandaki kapasiteyi artırma arayışındadır. 

Çin'in yükselişi ve PEACE projesi

Yükselen ekonomik ve teknolojik gücüyle Çin, ABD'li birkaç şirketin ve Batılı ortaklarının söz sahibi olduğu kıtalararası fiber optik internet altyapısının oluşturulmasına öncülük eden yeni bir aktör olarak ortaya çıkmıştır. Pekin, bu alanda geliştirdiği projelerle 2025 itibarıyla dünya fiber optik altyapısının yüzde 60'ını sağlamayı hedeflemektedir.

Pakistan ve Doğu Afrika ile Avrupa'yı birbirine bağlamayı hedefleyen PEACE projesi, bu alandaki en önemli atılımlardan biri olarak öne çıkmaktadır.

Pakistan'ın doğusundaki Karaçi Limanı ve batısındaki, Çin'in inşa ettiği Gwadar Limanı'ndaki iki kaynak noktadan başlayan 15 bin kilometrelik deniz altı kablo ağı, Umman Denizi'ni kat ederek Doğu Afrika'da Somali, Kenya ve ada ülkesi Şeysellere uç veriyor. Cibuti'den Mısır'a Kızıl Deniz'i geçen ağ, Akdeniz'in doğusunda Güney Kıbrıs'a, batısında ise Malta ve Fransa'ya uzanmaktadır.

Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei'nin iştiraki Huawei Marine, 425 milyon dolarlık projenin asli üstlenicisi konumunda bulunmaktadır.