Politika Faizi %25, Nas’Olmuş?

Dün yazdım zaten, piyasada paradoksal bir durum var dedim.

Nas kardeşim, faiz haram!

Siz Allah’ın emirlerine karşı mı geliyorsunuz? Çarpılırsınız vallahi!

Ama ekonomi! Ekonomimiz tepe taslak oldu nas derken! Faizi artırmamız lazım!

Olsun, faiz nas! Yanlış yoldasınız! Çarpılacaksınız!

***

Nasıl olduysa sayın cumhurbaşkanımız faiz artırımına ikna olmuş görünüyor. 

Merkez bankası politika faizini %25 seviyesine çıkarmış. Hem de nas falan dinlemeden yapmış bunu.

Doğru mu yapmış?

Tabii ki bir adım olarak bu doğru bir adım.

Bu işin kuralı enflasyon üzerinde faiz geliridir. En azından bir iki puan üstü olmalı.

Düşük faiz olsun istiyorsanız enflasyon ile mücadele edeceksiniz! Ama faizi sıfırlamak bugünün dünyasında mümkün değil.

O dediğin İslam dünyasında dünyaya ütopik bir bakış açısı. 

Çalış, kazancından sana yeter kadarını al, gerisini dağıt! 

Biri borç para mı istedi, al kardeşim, sonra verirsin de! Sakın faiz falan isteme üzerine!

“Yahudilerin yaptıkları zulümler ve pek çok kimseyi Allah yolundan alıkoymaları yüzünden daha önce kendilerine helâl kılınmış olan bir kısım temiz ve hoş yiyecekleri biz onlara haram kıldık.”

“Bir de kendilerine yasaklandığı halde faiz almaları ve haksız yollarla insanların mallarını yemeleri yüzünden. İçlerinden kâfir olanlara can yakıcı bir azap hazırladık.”

Nisa 160 ve 161

İslam’a göre senin kadar çalışmayanla da, çalışamayanla da, çalışıp da kazanamayanla da, ya da gerçekten ihtiyacı olanla da kendi emeğinin karşılığında kazandığını paylaşman gerekiyor!

Peki hiç olmazsa kalben Müslüman olanlar bu dediğimi yapıyorlar mı?

Hayır! Yapmıyorlar!

Bu konuları bilenler elli türlü hülle yöntemi düşünmüşler, sukuk diyorlar, başka yöntemler diyorlar ve paradan bir şekilde para kazanılmasının yolunu buluyorlar.

Diğerleri de sadaka diyor, zekât diyor, dinen kazançlarından verdikleri az bir miktar hariç, kazandıklarının gerisini kendilerine ayırıyorlar. 

Dünya malı dünyada kalacak kardeşim, nedir bu para hırsı?

Yani İslami mantalite bile işlemiyor bugünün dünyasında!

***

Peki biz dönelim merkez bankasına, politika faizi artırıldı da, enflasyonun üzerinde mi artırıldı?

Tabii ki henüz o kadar artırılmadı, henüz yapılan artırım enflasyon oranı kadar değil, yani henüz yeterli değil. 

ENAG’a göre Ocak 2023 - Temmuz 2023 döneminde enflasyon şimdiden %69.21 olmuş. Yıllık enflasyon ise %122.88 deniyor.

TÜİK verilerine göre bile Temmuz 2023 ayı yıllık enflasyonu %47.83 olmuş, yani politik faiz kurala göre normalde enflasyon oranının üzerinde olmalı dediğimize göre politika faizinin en azından %48 seviyelerine kadar çıkması lazım ki, piyasa olması gerektiği gibi çalışsın.

Evet, anlıyorum, bu durumda faiz enflasyonu tetikleyecektir, ancak enflasyon ile mücadelenin yöntemleri çok daha farklı.

Yani şu an için en azından daha faizin artırılması için önümüzde yeterince yol var diyebilirim.

***

Nas diyoruz kardeşim, anlamıyor musunuz? Faiz haram!

Neydi o şarkı, geç bunları diyordu değil mi Levent Yüksel şarkısında? 

/ Geç bunları, 

/ Anam babam geç bunları,

/ Bir kalemde,

/ Bilirim ben yaptığımı.

***

Bu faiz oranı ile ilk reaksiyon olarak muhtemelen kimi sermaye sahipleri belki paralarını Türk Lirasında tutarak gecelik repoda tutmayı tercih edebilirler. 

Tabii bu dediğim kısa vadede para sirkülasyonuna ihtiyaç duyanlar ve sirkülasyonda Türk Lirası kullanan sermaye sahipleri için geçerli. 

Yatırım amacıyla parasını bir yerlerde tutmak isteyenler ise niye enflasyon altında, en azından döviz getirisinin altında, parayı dövizde tutmanın güvencesi olmadan paralarını riske atsınlar ki?

KKM hesaplarında en azından paranın döviz artışı seviyesinde getirisi var. Bu en azından döviz seviyesinde bir garanti demek. Hiç olmazsa paranızın değeri düşmüyor. Para kaybınız minimum seviyede.

***

2 Ocak 2023 günü elinizdeki 1 doları merkez bankası kurları ile 18.7029’dan bozdurabiliyordunuz.

24 Ağustos 2023 günü ise aynı 1 dolarınızı merkez bankasına 27.0937 liraya bozdurabiliyordunuz.

İki tarih arasında dolar bazında getiriniz 8 lira 39 kuruş olmuş. 

Oranlarsak %44.86 

Üstelik bu oran 8 aylık bir periyoda ait, aynı oranda artış olacağı düşünülürse yıllık getirinin %67.29 olacağı düşünülebilir.

Yani ben olsam bir yılda size %25 getiri veriyoruz deseler, gel paranı bana yatır deseler, hadi ordan derim.  Hiçbir şey yapamıyorsam en azından dövizde tutarım. 

Dediğim gibi ENAG’a göre enflasyon oranları zaten uçmuş gitmiş.

Döviz getirisi bile enflasyonun altında kalmış.

***

Peki en azından bir adım olarak olumlu mu bu gelişme? 

Evet, olumlu!

Yeterli mi? 

Maalesef hayır, yeterli değil!

Eğer KKM hesaplarına yapılan yatırımlar zorlaştırılacaksa, o zaman para kendine başka bir yer arayacaktır.

Gideceği yerleri geçen gün yazmıştım zaten, tekrar edeyim. 

Ya döviz ya borsa ya kripto ya da altın. Risk sevenler için daha riskli, ama şansınız varsa daha fazla para kazanabileceğiniz başka yöntemler de var.  İstiyorsanız tüm paranızı milli piyangoya yatırın, şansınız varsa milyarder de olabilirsiniz.

Belki de taşınmaz ya da otomobil falan da alabilirsiniz paranızla.

Ama vadeli Türk Lirası hesaplarında tutacağım diyorsanız yapmayın, zarar edersiniz! Birikiminiz erir gider.

Bakalım piyasalarda bu gelişmenin etkileri neler olacak? 

Ben her halükârda biraz yola geliyorlar diye düşünüyorum. 

En azından faiz sebep, enflasyon sonuçtur diye artık hiç kimse konuşmuyor. Ben ekonomistim diyen de yok.

Bu bile oldukça olumlu bir gelişme.

Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla.