Ay Üssü Alfa veya Ay Köyü Yakında Hayata Geçiyor mu?
Yeni inşaat teknolojilerinden tutun, ay köyünde olması gereken mimari özelliklerinden devam edin, uzun süre ayda yaşayabilmek için bir insanın ihtiyaç duyacağı her şeyi planlamakla ve çeşitli prototipler ile dünyada deneylerini de yapmaya başlamışlar.
Haydi toplanın, inşaat yapmaya gidiyoruz!
Ne yapacağız?
Küçük bir yerleşim yeri kuracağız, bir köy.
Nerede?
Ayda!
***
Evet, ayda bir inşaat yapmak istesek yapabilir miyiz dersiniz?
Haydi Sivaslılar, siz demirleri yerleştireceksiniz. Siz Trabzonlular, siz de hazırların, kalıp işleri de sizde. Betonu kim dökmek ister?
İşin şakası bir yana gerçekten soruyorum, ayda şöyle küçük bir köy kurmak istesek nasıl yaparız sizce?
Yapabilir miyiz?
Önce projesini yapmak lazım!
Projeden kolay ne var? Girersin gerekli verileri programa, tuşa bas, çıksın proje!
Hem öyle ayda tapu müdürlüğü, bayındırlık bakanlığı gibi proje onayı alacağın yer de yok. Kolay yani, kâğıt ve mürekkep masrafı sadece.
Yine dalga geçiyorsunuz, ben ciddi soruyorum.
Ayda bir yerleşim yeri yapmak istesek nasıl yaparız?
Öncelikle öyle bol miktarda işçi falan götürmeyi unutun. Her şey otonom iş makinaları ile yapılacak. İnsansız!
Sonra inşaat malzemeleri de öyle dünyadan taşınması kolay şeyler değil, ay taşlarını kullanacaksınız.
Öyle su falan da yok ayda, varsa da anca belki yaşam için yeterli olur. Yani orada biraz çimento katıp harç yaparız deme ihtimali yok.
İnşaatta beton falan kullanmayı unutun!
***
NASA, Lockheed Martin desteği ile Ayda bir ay köyü kurmak üzere çalışmalara başlamış.
Şimdilik proje geliştirme aşamasındalar.
Ama proje dediğim öyle kâğıt üzerine basılı basit uygulama projesi değil.
A dan Z ye ayda bir yaşam yerini nasıl kurabiliriz diye kafa yormaya başlamışlar.
Yeni inşaat teknolojilerinden tutun, ay köyünde olması gereken mimari özelliklerinden devam edin, uzun süre ayda yaşayabilmek için bir insanın ihtiyaç duyacağı her şeyi planlamakla ve çeşitli prototipler ile dünyada deneylerini de yapmaya başlamışlar.
En büyük sorunlardan biri ayın bir atmosferinin olmaması, dolayısıyla ozon tabakası olmadığı için aydaki en büyük sorun radyasyon diye bahsediyor yapılan çalışmalardan bahseden uzmanlar.
Uzmanlar dediğim aralarında uzay aracı tasarımcılarından tutun, uzay mimarisi ile uğraşan mimarlar, yapısal çalışmalar yapan inşaat mühendisleri ve havalandırma, elektrik işleri ile uğraşan bilumum teknik konu uzmanı var.
Tuvaletleri bile düşünüyorlar, atıkları ne yapacaklarını, geri dönüşüm imkanlarını, sonra ay yüzeyinde ulaşımı nasıl sağlayacaklarını ve köyde rahat bir yaşam ortamı yaratabilmek için olması gerekli mimari düzenlemeleri de eksik etmemişler bu çalışmada.
İnşaatı yapacak yepyeni otonom inşaat makinalarını bile tasarlayan var aralarında. Sonuçta şartlar dünyadaki gibi değil, makinaların ay şartlarında çalışabilir olması gerekiyor.
Tabii konunun henüz başlangıç aşamalarındalar.
Yukarıda bahsettiğim gibi tasarımda en zorlandıkları konu radyasyondan korunma olsa da, onca malzemenin uzaya taşınması da halen daha büyük sorun diyorlar.
Kilosu kaça patlıyor uzaya bir şeyler çıkartmanın bilmiyorum, ancak dünyadan uzaya bir şeyler götürmek oldukça masraflı olduğu için inşaatta kullanılacak her şeyi minimize ve optimize etmek zorunda olduklarını biliyorlar.
Yapılan çalışmalarda ay kıyafetleri bile tasarlanıyor. Mesela hanımlar için ayda kullanılmak üzere sütyen tasarımı bile yapmışlar. Ayda yaşayacak birinin her türlü eşyaya ihtiyacı olacaktır diyorlar.
Yani inşaat diyorsam da bu sadece bir inşaat projesi değil.
Yapılacak yapılar arasında ayda kurulacak bir ulaşım istasyonu da var. İstasyondaki fırlatma rampası ve yakıt depoları dahil her şey proje kapsamında planlanıyormuş.
***
Tabii projede çözüme kavuşturulması gereken sorunlar binlerce.
Konuşmacılar uluslararası destek olmadan böyle bir projeyi başaramayacaklarının da bilincindeler.
Lockheed Martin dışında bilmiyorum hangi kuruluşları devreye sokmuşlar, ancak internette izlediğim bu konferansta sadece Lockheed Martin uzmanları vardı.
Dikkatimi çeken konulardan biri de kurulacak yapıların radyasyon dışında uzaydaki ay yüzeyine çarpan küçük gök taşlarına karşı da dayanıklı olması gerektiğinden bahsetmeleri.
Küçücük bir taş o hızla ay yüzeyine çarptığında netice içi hava dolu bir yerleşim yapısının patlaması ile sonuçlanıyor diyerek görseller bile yapmışlardı.
Kısacası aşırı sıcak ve soğuk farkı olan ay yüzeyinde bir köy kurmak dünyadaki bir inşaat projesi gibi kolayca yapılabilecek bir şey değil.
Her kullanılan malzemenin bu ağır uzay koşullarına uygun olarak tasarlanması gerekli.
Köyün inşası sonrasında içinde kullanılacak ekipmanların o şartlarda uzun süre bozulmadan çalışması gerekecek, bozulan bir şey olursa tamiri için de gerekli her türlü yedek parçanın orada mevcut tutulması gerekecek falan, o kadar ince konulara girmişler ki planlamada, dinlerken ben gerçekten çok etkilendim.
Bir yandan da biz de aya gidecektik, ne oldu o iş diye aklıma da gelmedi değil.
Bizimkiler de böyle her şeyi ince ince düşünüyorlar mı acaba?
***
Şu anda planlama aşamasında olan Ay Köyü projesinin daha sonra yapılması düşünülen Mars yolculukları için bir üs olarak kullanılması planlanıyormuş.
Mars yolculukları için ise suni yerçekimi olan gemiler planlıyorlarmış. Tanıtımda bir sürü model gösteriyorlar. Artık hangisi deneylerden geçerse ve hangisi daha ekonomik olursa onu yapacaklar muhtemelen.
Projenin hangi yılda tamamlanmasını planladıklarını hatırlamıyorum, belki arada bahseden olmuştur, ama ben atlamış olabilirim.
Yine de yakın gelecekte Amerikalıların ayda bir “Ay Üssü Alfa” kuracaklarına ben emin oldum.
Bakalım gelecek neler gösterecek.
Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla.