Tanrının Katına Çıkmaya Ne Kadar Kaldı?
Efsaneye göre Babil kulesi o zamanlar insanların tanrıya ulaşmak için yapmaya başladıkları yüksek bir kuleydi. Tanrıya ulaşma kısmı efsane gerçi, ama insanlar gerçekten günümüzde de yüksek yüksek binalar yapma yarışındalar. Amaç tanrıya ulaşmak olmayabilir, ancak bu çabanın bir yandan da güç gösterisi olduğu kesin.
Dünkü yazımızda farklı dillerin oluşmasına tarihteki Sümer efsanelerine bir göz atarak biraz değinmiştim.
Efsaneye göre Babil kulesi o zamanlar insanların tanrıya ulaşmak için yapmaya başladıkları yüksek bir kuleydi.
Tanrıya ulaşma kısmı efsane gerçi, ama insanlar gerçekten günümüzde de yüksek yüksek binalar yapma yarışındalar.
Amaç tanrıya ulaşmak olmayabilir, ancak bu çabanın bir yandan da güç gösterisi olduğu kesin.
***
Bugün dünyanın en yüksek binası hangisi?
Burç Halife! Birleşik Arap Emirliklerindeki, Dubai şehrindeki yüksek kule şeklindeki bina.
828 metre yüksekliğinde bir gökdelen!
Hiç bu kadar yüksek bir binayı yakından gördünüz mü?
Ben Dubai’ye gittiğimde görmüştüm. Gerçekten çok yüksek bir bina.
1998 yılına kadar dünyanın en yüksek binası olarak Chicago’daki Sears kulesi (442 metre) kabul ediliyormuş.
Malezya’da, Kuala Lumpur’da Petronas İkiz Kuleleri (452 metre) inşa edildiğinde tartışma çıkmış. Petronas kulelerinin helezonu Sears kulesinin çatısından 9 metre yüksekmiş.
Helezonları dahil etmek doğru mu diye tartışılmaya başlanmış.
Yüksek Binalar ve Kent Yerleşimleri Konseyi (UYKYK) diye bir kuruluş var, bu kuruluş helezonların hesaba katılmasının doğru olduğuna karar vererek Sears kulesini üçüncülüğe indirmiş ve Petronas kulelerini birinciliğe çıkartmış. Petronas kuleleri ikiz kule olduğu için hangisi birinci, hangisi ikinci olmuş bilmiyorum.
Bu karar çok tartışmaya sebep olduğu için yüksek binalar konusunda bu karar ardından dört ayrı kategori belirlenmiş.
1. Mimari ve yapısal olarak en yüksek noktaya göre sınıflandırma (helezonlar, kuleler dahil, ama antenler, direkler, bayrak direkleri hariç!)
2. İçinde yaşanılan son kata kadar olan yükseklik
3. Çatının tepesine kadar olan yükseklik
4. Anten tepesine kadar olan yükseklik
Yükseklik ana girişteki kaldırım seviyesinden ölçülecektir diye de bu işin kurallarını belirlemiş UYKYK.
O günlerde Sears ile Petronas aralarında çekişmeye devam etmişler. Sears kulesine bir anten yerleştirilerek Amerikalılar en azından dördüncü kategoride birinciliğe yükselmişler.
***
2004 yılında Tayvan’da Taipei şehrinde “Taipei 101” gökdeleni (509 metre) yapılarak ilk üç kategoride birinciliği elde etmiş.
Bugün ise Burç Halife 828 metre yükseklik ile birinciliği tüm kategorilerde elinde tutuyor. İkinci kategori olan içinde yaşanılan son kat yüksekliği bile 584 metre ve bu kategoride de dünyanın en yüksek binası.
Bugün sıralamada Çin’de, Şanghay’da 632 metre ile Şanghay Kulesi ikinciliği ve Suudi Arabistan’da, Mekke’de Ebrac el-Beyt 601 metre ile üçüncülüğü elinde tutuyor.
***
Bizde mi?
Biz 350 metre üzerindeki 63 binalık bu listede maalesef yer almıyoruz.
63 binanın birçoğu Çin’de, birçoğu da Birleşik Arap Emirlikleri’nde. Amerika, Rusya, Hong Kong, Suudi Arabistan, Güney Kore, Kuveyt, Malezya, Vietnam, Tayvan listedeki diğer ülkeler.
***
Türkiye’deki en yüksek binalar listesinin ilk dördü ise:
Metropol İstanbul Ana Kule - 301 metre
Skyland İstanbul A blok - 287 metre
Skyland İstanbul B blok - 287 metre
İstanbul Sapphire - 261 metre
Sanırım bizim gibi deprem ülkesi için bu yükseklikler bile gereğinden fazla. Gerçi iyi bir hesapla yüksek binalar depreme yüksekliği daha az olan binalardan daha dayanıklı da olabiliyorlar.
Bu konuda daha önce bir yazı yazmıştım, hatırlayanlar vardır.
***
Bu arada deprem demişken Japonya’nın en yüksek yapısı 634 metre yükseklikteki Tokyo Skytree.
Bu kule niye yukarıdaki listede yok öyleyse demeyin, yukarıdaki liste bina kategorisindeki yüksek binaların listesiydi. Televizyon kuleleri o listede yoktu.
Kuleler listesinde Japonya’daki Skytree 634 metre ile birinciliği, Çin’deki Kanton Kulesi 600 metre ile ikinciliği, Kanada’daki CN Kulesi 553 metre ile üçüncülüğü ve Moskova’daki Ostankino Kulesi 540 metre ile dördüncülüğü elinde bulunduruyor.
Yine son bir bilgi, Türkiye’deki en yüksek kule ise Çamlıca Kulesi, 369 metre yükseklikle dünya sıralamasında 18’inci sırada.
***
Bu yazıyı hazırlarken bile ne kadar saçma bir şey diye düşünmeden edemedim, o kadar yer varken niye insanlar bu kadar yüksek yapılar yapma ihtiyacı duyuyorlar acaba?
Amaç ben en yükseğini yaparım mı?
Bugün sen yaparsın, yarın senin yaptığından daha yükseğini yaparlar.
Yani bence anlamsız bir çekişme.
Zaten bizde Türküsü yok mudur, yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar diye.
Yine de Dubai’de Burç Halife yanındayken o binanın yüksekliği gerçekten insanı etkiliyordu.
Bir de sanırım o bina yakınlarındaydı, önündeki büyük havuzdaki müzik eşliğinde havuzun su dansı da oldukça ilginçti.
Parası olan neler neler yapıyor demiştim içimden.
Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla