Eyyam-ı Bahur Ne Demek?
Nedir eyyam? Yevm sözcüğünün çoğulu, yani “günler”. Garip garip konuşma demeyin, “yevm” sözcüğüne yabancı değiliz biz, “yevmiye” deriz ya, gündelik ödenen ücret.
Sözde biz Arabız ya, sıcaklara bile Arapça ad veriyoruz.
Nedir eyyam? Yevm sözcüğünün çoğulu, yani “günler”.
Garip garip konuşma demeyin, “yevm” sözcüğüne yabancı değiliz biz, “yevmiye” deriz ya, gündelik ödenen ücret.
İşte “yevmiye”deki “yevm” de “gün” demek.
Bahur ise bir tür ağaç aslında.
Biz Türklere yabancı bir ağaç da değil, biz sığla diyoruz.
Eski şekliyle suvlağ, sulak yerlerde yetişen endemik bir tür ağaç.
Türkiye’de daha çok Fethiye - Köyceğiz - Marmaris civarlarında bulunuyormuş.
Arapçasıyla bahur, Türkçesi ile sığla ağacından Arapçasıyla buhur, yani Türkçesiyle tütsü yakılıyor.
Evet, filmlerde görürüz ya, kilisede rahip elinde bir tütsülük sallar durur, hafiften kokulu bir duman tüter, işte o tütsülük içinde yakılan bahur ağacı yaprakları ve dallarından kurutularak ufalanmış parçalardır, hoş bir kokusu olur.
Aslında sığla sadece tütsü için işe yaramaz, sığla yağı, sığla reçinesi ve ayrıca bir tür uçucu yağ da elde edilir sığla ağacından. Tarih boyunca özellikle sağlık amacıyla çeşit çeşit şekilde kullanılmış bu ağaç.
Ancak özellikle hoş kokusu ile sığla tütsüsünün nazarı ve kötü enerjiyi uzaklaştırdığına inanılmış.
Sığla yakmak çok eski kültürlerde tanrılara seslenirken, ibadetlerde topluluğun enerjisini yükseltmek, maneviyatı artırmak ve zihin bütünlüğünü sağlamak amacıyla uygulanan bir yöntemmiş.
***
Evet, Arapça anlamı “çok sıcak” olan bahur sözcüğü daha çok buhur salmak için kullanılıyormuş ve buhar sıcaklığında günler için de Arapça eyyam-ı bahur deniyormuş.
Bahur, buhur, buhar, buğu… Ne kadar benzer geliyor değil mi birbirine bu sözcükler?
Çünkü hepsi aynı kökten geliyor. Hepsi Arapça!
Varın siz doğrusunu söyleyin, ister “çok sıcak günler” deyin, ister “sığla sıcaklığında günler” deyin.
Ama “eyyam-ı bahur” nedir ya, Arap mıyız biz?
Türkiye burası, Türkçesi varken niye Arapça kullanıyoruz? Ya da başka dillerden tanımlar kullanmaya çalışıyoruz bir şeyleri açıklamak için? İnanın ben anlamıyorum.
Bizim dilimiz çok güzel, çok zengin bir dil. Hem de sözcük üretmek için çok esnek. Bir sürü kuralımız var yeni sözcükler üretmek için.
Bence hiç gereği yok yeni bir şey için hemen yabancı dillere sarılmanın. Ne söylemek istiyorsak bizim dilimizde de biraz düşünüp karşılığı olarak bize özgü bir sözcük bulabilmek mümkün. Yoksa da türetmek!
Türkçeyle kalın diyeyim.
Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla.
