ABD, Finlandiya’da Rusya Sınırı Boyunca F-35 Konuşlandırıyor

Washington ve Helsinki basınına göre; ABD, Finlandiya-Rusya sınırı boyunca F-35 konuşlanmasını güvence altına almak için Finlandiya ile müzakerelere başladı.

Finlandiya'nın 4 Nisan 2023 tarihinde NATO'ya resmi katılımının ardından, ABD, Finlandiya ile Amerikan F-35’lerinin ileri konuşlanmalarını kolaylaştırmak için bu ülkede kapsamlı bir askeri altyapı kurmasına izin verecek bir Savunma İşbirliği Anlaşması müzakereleri yürütüyor. Yapılacak anlaşmanın, ABD silahlı kuvvetleri unsurlarının Finlandiya topraklarına büyük çapta konuşlandırılmasına giden yolu açması ve önceden konuşlandırılmış silah ve mühimmatın depolanması da dahil olmak üzere Finlandiya'daki tesislerin kullanımını kolaylaştırması bekleniyor.

Müzakerelerin 2024'ten önce sonuçlanması beklenmiyor, ancak ABD askeri gücü ile daha fazla entegrasyon, birlikte çalışabilirlik ve daha büyük bir Amerikan askeri varlığına ev sahipliği yapmak isteyen Helsinki ile sorunsuz bir şekilde ilerlemesi bekleniyor.

Finlandiya, İkinci Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletlerinin yanında yer alırken, 1945'ten itibaren Soğuk Savaş boyunca kesinlikle tarafsız bir dış politika sürdürdü, ama şimdi NATO üyeliği ani bir değişime işaret ediyor.

Finlandiya'nın NATO'ya katılımı, ittifakın Rusya ile olan sınırının uzunluğunu önemli ölçüde iki katına çıkardı ve Rusya buna; Rusya-Finlandiya sınırında konuşlu İskender balistik füze sistemleri gibi asimetrik mobil füze sistemlerinin sayılarının önemli ölçüde arttırılması ile yanıt verdi.

Amerikan F-35'lerinin Finlandiya topraklarına konuşlandırılması, muhtemelen Rusya tarafından büyük bir tehdit olarak görülecek ve Rusya’nın Finlandiya sınırına daha fazla asker konuşlandırmasına yol açacak.

Müşterek Taarruz Uçağı programı kapsamında geliştirilen F-35, öncelikle darbe/taarruz operasyonları için tasarlandı ve buna bağlı olarak, gelişmiş hava savunma ağlarına nüfuz etmeye çok uygun, gelişmiş stealth (gizlilik) ve elektronik harp yetenekleri ile teçhiz edildi.

F-35’in derin dahili mühimmat bölmeleri sayesinde; sertleştirilmiş tahkimatları etkisiz hale getirmek için delici mühimmat ve B61 nükleer bombalar da dahil olmak üzere çok çeşitli mühimmat türlerini taşıma kapasitesine sahiptir.

Şu anda yaklaşık 200 B61 nükleer bomba, nükleer paylaşım anlaşmalarının bir parçası olarak ABD ve müttefikleri tarafından kullanılmak üzere Belçika, Almanya, İtalya, Hollanda ve Türkiye'deki altı hava üssünde depolanıyor.

Finlandiya merkezli F-35'lerin menzilinde, Moskova'nın kendisi de dahil olmak üzere Rusya'daki kritik hedefler olacak. Bu F-35’ler; şu anda diğer batı, kuzey, doğu sınırlarında F-35'lerle karşı karşıya olan Rus hava savunma ağı üzerindeki baskıyı önemli ölçüde artıracak.

ABD, F-35 konuşlandırmalarını yalnızca Orta Avrupa'ya değil, aynı zamanda Doğu Asya ve Kuzey Kutbu'na da tırmandırdı ve böylece Finlandiya'ya F-35 konuşlandırmaları olası tüm sınırlar boyunca bu stealth darbe uçağının varlığını artırmaya yönelik daha geniş çabalarla uyumlu oldu.

Finlandiya Hava Kuvvetleri 2022'de, 2026'da teslimatlara başlaması ve ülkenin dördüncü nesil F-18 Hornet avcı uçaklarının yerini alması beklenen 64 adet F-35A savaş uçağının siparişini verdi.

F-35, Finlandiya tarafından; İsveç Gripen ve Eurofighter Typhoon gibi birden fazla rakip Avrupa tasarımı uçak üzerinden yapılan bir ihalede seçildi ve Amerikan stealth kabiliyetli jetin benzersiz yetenekleri nedeniyle sürekli olarak birinci olduğu birden fazla ihalenin en sonuncusu oldu.

Lockheed Martin F-35A

F-35, Amerikan F-22, Çin J-20 ve Rus Su-57 ile birlikte bugün dünya çapında kullanımda olan beşinci nesil dört av/bombardıman uçağından biridir ve bu nedenle üretimdeki tek NATO uyumlu stealth darbe uçağıdır. Rus rakibi Su-57’nin, hava savunmasını bastırma ve havadan havaya muharebe gibi karmaşık görevler de dahil olmak üzere; Ukrayna'da kapsamlı bir şekilde muharebe testine tabi tutulmasıyla üretim ölçeğinin artmaya devam ettiğini gözlemlemekteyiz. 

Bununla birlikte, Su-57; F-35 ve J-20'de görülen bir dizi temel teknolojiden yoksundur ve şu anda hizmette olan yalnızca 10 uçak ile önemli ve kayda değer bir kuvvet çarpanı etkisine sahip değildir. Ancak, Rus sınırlarında F-35 varlığının artışı, Su-57’nin geliştirilmesi ve sayısının artırılma zorunluluğunu getirmektedir.

Sukhoi Su-57

Kapsamlı ve yeterli bir beşinci nesil filosundan yoksun olan Rusya, bunun yerine hava savunması için büyük ölçüde hem karadan havaya füze sistemlerine, örneğin stealth hedeflerin üstesinden gelmek için özel olarak geliştirilen S-400'e hem de önemli hava üslerini vurabilen ve yerdeki savaş uçaklarını etkisiz hale getirebilen İskender füze sistemi gibi taarruz unsurlarına güveniyor.

F-35'in kendisi umut verici olsa da hala giderilmeleri uzun süre gerektiren yaklaşık 800 önemli ve kritik sistem hatasıyla, yüksek yoğunluklu bir savaşa hazır olmaktan çok uzak olarak görülüyor ve özellikle motoruyla ilgili sorunlar da dahil edildiğinde tüm hava koşullarında harbe hazırlık oranlarının ABD Hava Kuvvetleri'ndeki açık ara en kötü olduğu, ABD hava gücü ve kongresi tarafından da kabul ediliyor. 

Bununla birlikte, performansını kısıtlayan geniş kapsamlı sorunlar çözüldüğünde; Rusya sınırlardaki mevcudiyeti ile F-35; Rus Silahlı Kuvvetlerinin karşı karşıya olduğu başlıca ve en kapasiteli güvenlik tehditlerinden birisini temsil edecektir. Rusya’nın bu tehdide cevabını izleyip, göreceğiz.