ABD Yönetimi Ukrayna'nın F-16’ya Erişimini Öteliyor
Ukrayna özellikle yakın menzillerde havadan yere taarruz kabiliyetini takviye etmek istiyor ve bunun için en uygun uçağın F-16 olduğuna karar verdi. Ancak diğer F-16 kullanıcısı ülkelerin servisten çıkardıkları ve çıkaracakları F-16’ları Ukrayna’nın alabilmesi için dahi ABD devletinin onayına ihtiyaç var. Bu onay bir türlü çıkmıyor.
Ukrayna, savunma ve saldırı kabiliyetini takviye etmek için F-16 savaş uçaklarını temin edebilmek amacıyla aylardır her kapıyı çalıyor. Bazı süslü püslü demeçler ve vaatler oldu ama henüz hiçbir şey meyvesini vermedi.
Ukrayna özellikle yakın menzillerde havadan yere taarruz kabiliyetini takviye etmek istiyor ve bunun için en uygun uçağın F-16 olduğuna karar verdi. Ancak diğer F-16 kullanıcısı ülkelerin servisten çıkardıkları ve çıkaracakları F-16’ları Ukrayna’nın alabilmesi için dahi ABD devletinin onayına ihtiyaç var. Bu onay bir türlü çıkmıyor.
Aylar önce ABD ve bazı NATO ülkelerinin (Danimarka, Hollanda, Polonya hatta F-16 kullanıcısı olmayan İngiltere...) taahhüt ettikleri takvime göre bu ay (Ağustos 2023) Ukraynalı F-16 pilotlarının pilotaj eğitimlerinin ve eş zamanlı olarak uçak bakım personelinin de bakım oryantasyon eğitimlerinin başlaması gerekiyordu.
Ukrayna'nın bir süre sonra F-16’ları temin edeceğine hala inanılıyor, ancak ABD onayı, pilotaj ve bakım eğitimi, lojistik süreçler o kadar uzun sürebilir ki, F-16 bu savaşa arzu edilen zamanda giremeyebilir ve “kuvvet çarpanı” etkisi yaratamayabilir.
F-16, Sovyet uçaklarının hiçbir zaman sahip olmadığı sistem ve yeteneklere sahiptir. Öte yandan F-16 süreci aynı zamanda dil engelinin de aşılmasını gerektiriyor. Bazı Ukraynalı MiG-29 pilotları, F-16 pilotlarının meslek jargonunu öğrenmek için İngiltere’ye gönderildiler. F-16 uçurmayan bir ülkede neden İngilizce F-16 terminolojisinin eğitimi verilir onu da anlamak pek mümkün değil. F-16 uçuran Danimarka, Hollanda, Portekiz gibi ülkelerin pilotları da bakımcıları da İngilizceye ve F-16’nın İngilizce operasyonel ve teknik jargonuna sahiptir. Ukrayna’ya büyük bir ihtimal ile Hollanda, Danimarka, Norveç, Belçika ve Portekiz’in servisten çıkardıkları ve çıkaracakları F-16 A/B MLU uçaklarından verilecek. Bu durumda MiG-29 pilotlarına bu ülkelerden birinde, üstelik simülatör takviyesi ile F-16’nın İngilizce operasyonel jargonunun eğitiminin verilmesi daha uygun olmaz mıydı? Neden İngiltere? Sanki “havanda su dövülüyor”.
Öte yandan; F-16’nın bakımını yapacak Ukrayna’lı uçak bakım personelinin eğitimi ise çok daha uzun süre alacağından, bu süreçler bir süre özel MRO (Maintenance, Repair and Overhaul/Bakım, Onarım ve Revizyon) şirketleri vasıtasıyla yürütülecek. O şirketlerden bazıları Türkiye’den de emekli F-16 uçak bakım uzmanlarını istihdam etme sürecine girdiler (Detaylı bilgi için Bknz. Ref.-1).
F-16 muhtemelen devam eden savaşa yetişemeyecek ya da bu savaş çok uzayacak. Bu savaşın bitmesi veya uzaması sanki Rusya ve Ukrayna’ya değil de ABD’ye bağlı izlenimi doğuyor.
Kaynakça:
1. Ukrayna’nın Muhtemel F-16’ları Türk Uçak Bakımcılarının Desteğini Arıyor
