Askeri Havacılığın Yükselen Gücü; Çin

Son çeyrek yüzyılda; sürekli artan savunma bütçesi, kararlı, ısrarlı ve hızlı yerlileştirme, Çin'in hava gücünü agresif bir şekilde büyüttü ve bundan da önemlisi; Rusya’ya olan bağımlılığını sistemler bazında ciddi bir şekilde azalttı. Hatta, artık lisanslı üretimi bile terk etti, tamamen kendi tasarımı ve imali askeri havacılık sistemlerinin arttırılmasına ve geliştirilmesine odaklandı.

Çin; hava gücünde ABD’nin önüne geçmeyi hedefleyen bir ülke. İlk safhalarda nitelik olarak geçemeyeceğinin bilincinde; o nedenle önce sayısal üstünlüğü sonrasında da niteliksel üstünlüğü hedefliyor. ABD ve Rusya gibi Çin de, gökyüzünü ve uzayı kontrol edenin, gezegeni de kontrol edeceğini iyi biliyor.

Çin'in Askeri Havacılık Endüstrisi

Çin havacılık endüstrisinin amiral şirketi AVIC (Aviation Industry Corporation of China)'in 100'den fazla yan kuruluşu bulunmaktadır. 1951'de kurulan AVIC tüm askeri ve genel havacılık uçaklarını üretmektedir. Çin ayrıca Lazerler ve Yönlendirilmiş Enerji Silahları, askeri havacılık için Yapay Zekâ uygulamaları ve hipersonik sistemlerle ilgili teknolojiler konusunda da ilerliyor. Bununla birlikte Çin, uçak motorları, hava radarları, Elektronik Harp (EW), hayalet ve Hassas Güdümlü Mühimmat (PGM) gibi havacılıkla ilgili kritik teknolojilerde geride kalmaya devam ediyor. Ancak tüm bu alanlarda çalışmalar devam etmektedir.

AVIC, 2010'da Amerikan uçak motoru üreticisi Continental Motors, Inc.'i, 2011'de uçak üreticisi Cirrus'u ve 2015'te özel parça tedarikçisi Align Aerospace'i satın aldı. 2016 yılında, uçak motoru ve ilgili teknolojileri konsolide etmek için; AVIC ve Commercial Aircraft Corporation of China, Ltd. (COMAC) tarafından Aero Engine Corporation of China kuruldu.

AVIC'in bir yan kuruluşu olan Chengdu Aircraft Industry Group (CAIG) veya Chengdu Aerospace Corporation (CAC); savaş uçakları tasarlayan ve üreten ve aynı zamanda uçak parçaları üreticisi olan bir Çin havacılık şirketidir. 1958'de Chengdu'da kuruldu.

Chengdu Aerospace Corporation, Çin'in envanterindeki en gelişmiş silahlardan ikisi olarak kabul edilen Chengdu J-10 hafif çok amaçlı avcı uçağı ve Chengdu J-20 beşinci nesil jet avcı uçağını tasarladı ve şu anda üretiyor. 

Resim 1 Chengdu J-20

Resim 2 CAC/PAC FC-1 Xiaolong

Ayrıca, CAC/PAC FC-1 Xiaolong (Çin tanımı) (CAC/PAC JF-17 Thunder, Pakistan tanımıdır) Pakistan ile işbirliği içinde çok hafif çok rollü avcı uçağını üretti.

Chengdu Aerospace, Çin'in ilk beşinci nesil uçağını ve gizli savaş uçağını geliştirmedeki başarısıyla anıldı. Gelişmesi, Çin'in dünyada beşinci nesil ve gizlilik teknolojisine sahip ikinci ülke (Asya'da ilk) olmasına yol açtı.

Jet savaş uçaklarının motorlarını tasarlamak ve imal etmek için kurulan; AECC (Aero Engine Corporation of China), motor üreticileri, kurumları ve uçak motoru fabrikaları da dahil olmak üzere 46 bağlı şirketten oluşan, uçak motoru ve ilgili teknolojinin tasarımı ve geliştirilmesine odaklanan, Çin devletine ait bir havacılık ve uzay motorları üreticisidir. Şirket 2016 tarihinde kurulmuştur. AECC piyasaya sürüldüğünde, Çin'in iki ana devlet havacılık şirketi olan Aviation Industry Corporation of China (AVIC) ve Commercial Aircraft Corporation of China, Ltd. (COMAC) tarafından sermayelendirilmiştir.

Resim 3 Shenyang WS-10

PLAAF (People's Liberation Army Air Force/Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri)

PLAAF, düzenli olarak yeni ve geliştirilmiş uçak ve silah sistemlerini devreye alıyor. Bugün, PLAAF'ın envanterinde yaklaşık 2.000 savaş uçağı bulunuyor; bunların 800'ü dördüncü nesil artı platformlardır. Çin'in askeri uçak inşa programı, iki hayalet beşinci nesil avcı uçağı (J-20 ve J-31), bir hayalet bombardıman uçağı (H-20), bir büyük nakliye uçağı (Y-20), Havadan Uyarı ve Kontrol Sistemi (AWACS) ve Havadan Erken Uyarı ve Kontrol (AEW&C) varyantları, çeşitli genel maksat ve saldırı helikopterlerinin yanı sıra İnsansız Hava Araçları (İHA)’dır.

Çin ayrıca H-6K Bombardıman Uçağından atılmak üzere kendi "Bütün Bombaların Anası"nı tasarladı. PLAAF'ın hamlesi, siber savaş ve elektronik saldırı alanında faaliyet gösterme ihtiyacını gerektirecek ağ merkezli savaş üzerindedir.

Çin Hava Üstünlüğüne Odaklandı

Çin'in odak noktası Asya bölgesinde hava üstünlüğüne sahip olmaktır. J-20 hayalet avcı uçağı, şu anda Asya-Pasifik bölgesinde konuşlandırılmış diğer tüm savaş platformlarından daha gelişmiş bir uçak. Ayrıca Lockheed Martin F-35'in teknolojik kabiliyetine rakip olacak şekilde tasarlanmış daha küçük hayalet (stealth) avcı uçağı FC-31'i de test ediyorlar. Çin'in J-10 ve J-11 savaş uçakları, F-16 ve SU-30 sınıfında. Çin'e özel olarak tasarlanan ve “Çin Versiyonu” olarak adlandırılan Rus SU-35 filosu, kısa süre önce hizmete girdi. Çin halihazırda, 200 km'yi aşan çalışma menziline sahip PL-15 de dahil olmak üzere çeşitli havadan havaya füzelere sahip.

AEW&C, ISR, EW ve Siber Savaş Kabiliyeti

AEW&C, İstihbarat Gözetleme ve Keşif (ISR- Intelligence Surveillance and Reconnaissance) ve EW (Electronic warfare-Elektronik savaş), Çin'in odak alanlarıdır. PLAAF'ın KJ-500, KJ-200 ve KJ-2000 gibi AEW&C uçakları, hava aktivitesini izlemek ve kontrol etmek için Çin hava sahasında 24 saatlik en az iki kalıcı yörüngeyi korumaya çalışacaklar. PLAAF, H-D6 varyantındakiler gibi çeşitli hava kaynaklı EW bozucularını kullanacaktır. Ayrıca, Çin; birinci sınıf siber savaş yeteneğine sahiptir.

Resim 4 Xian H-6

Bombardıman Uçakları & Büyük Nakliye Uçakları

Çin'in yaklaşık 120 H-6 bombardıman uçağı çeşidi var. H-6K altı seyir füzesi taşıyabilir. Xian H-20 ses altı, gizli, stratejik bombardıman uçağı geliştirme aşamasındadır ve 2025 civarında hizmete girecektir. Bu uçağın yakıt ikmali yapılmadan maksimum 8.000 km menzile ve maksimum 20 ton yüke sahip olması bekleniyor.

Y-20, 66 ton taşıma kapasitesi olan büyük bir askeri nakliye uçağıdır. Şu anda 20'den fazla üretildi ve daha sonra birkaç yüz uçak PLAAF'a dahil edilecek. Bu platformun bir uçuş yakıt ikmali varyantı da planlanmaktadır. Çin ayrıca, 20 tonluk yük taşıma kapasitesine sahip C-130 Hercules sınıfı olması muhtemel 'Y-30' adlı bir orta nakliye uçağı üzerinde çalışıyor. Çin, dünyanın en büyük kargo uçağı olan Ukrayna'nın 640 tonluk Antonov An-125'ini tekrar üretmek için bile ilgi gösterdi.

Resim 5 Xi'an Y-20

Çin Helikopterleri

Z-10 saldırı helikopteri, Rusya'nın Kamov tasarım bürosu ile ortak olarak tasarlandı. Z-19, bu platformun daha küçük çeşididir. Çoğu PLA kara kuvvetleri havacılık birimi Z-10 ile donatılmıştır. Uçak, AGM-114 Hellfire'a benzer olduğu düşünülen HJ-10 Havadan Yere Füze (AGM) ile donatılmıştır. Z-18, 27 asker veya beş ton kargo taşıyabilen bir Çin orta nakliye helikopteridir. Z-18J, AEW varyantı olacak. Z-20 helikopteri, Sikorsky S-70'in Çin'deki eşdeğeridir. 

İnsansız Hava Araçları

Çin, en küçük mikro hava aracından en büyük İHA'lara kadar çeşitli boyutlarda İHA'lar yapıyor. Çin'in 1.500 kilometre menzilli “Uzun' Kanat” Orta İrtifa Uzun Dayanıklılık (MALE) SİHA'sı var. Bunlar hassas bombalar ve havadan karaya füzeler taşıyabilir. 2010 ve 2020 döneminde Çin, 55'i Suudi Arabistan'a olmak üzere 16 ülkeye 220 askeri insansız hava aracı teslim etti.

Hipersonik Teknoloji

Çin, bir Hipersonik Süzülme Aracını fırlatmak için tasarlanmış, karayolunda taşınabilir, orta menzilli bir balistik füze (MRBM) olan DF-17'yi başarıyla test etti. DF-17'nin tahmini menzili 1.800 ila 2.500 kilometredir. Çin, 2014'ten beri faaliyette olan "Hyper Dragon" olarak adlandırılan dünyanın en büyük hipersonik rüzgar tüneli Mach 9 JF-12'ye sahip. JF-12 planörler ve scramjetler gibi tam boyutlu hipersonik tahrik bileşenlerini test etmek için yeterince büyüktür. Çin ayrıca hipersonik askeri uçak tasarımlarını kamuya açık hale getiriyor. Shadow Dragon hipersonik bombardıman uçağı konsepti, PLAAF'ın gelecekteki cephaneliği olarak tasavvur ediliyor.

PLAN (Halk Kurtuluş Ordusu Donanması) Hava Gücü

Halk Kurtuluş Ordusu Donanması (PLAN), 690 uçakla önemli ve büyüyen bir hava koluna sahiptir. Çin'in şu anda iki operasyonel uçak gemisi var, Liaoning (Tip 001) ve Shandong (Tip 002). STOBAR fırlatma ve kurtarma sistemini kullanıyorlar. Rus Su-33'ün bir türevi olan J-15, uçak gemisinden kalkan-inen ana muharip uçaktır. Diğer PLAN uçakları arasında J-10, J-15, H-6, IL-28, Ka-28, Ka-31 ve KJ-200 yer alıyor. Type 003 (70.000 ton) ve Type 004 (1.10.000 ton) gibi geleceğin taşıyıcıları, elektromanyetik uçak fırlatma sistemini kullanacak ve daha ağır J-20 ve J-31 sınıfı uçaklara ev sahipliği yapacak. Çin'in 2030'ların ortalarına kadar altı adede kadar uçak gemisine sahip olabileceği ve ardından Hint Okyanusu bölgesinde önemli bir varlığa sahip olabileceği tahmin ediliyor.

PLA Roket Kuvvetleri ile PLAAF Hava Kuvvetleri Koordinasyonu

PLAAF; PLA Roket Kuvvetlerinin kara saldırısı seyir füzeleri ile birlikte, yüksek değerli hedeflere karşı havadan fırlatılan seyir füzelerini kullanacak. Tipik bir hava harekâtı, siber ağ saldırıları, elektronik aldatma, elektronik müdahale ve ateş gücü imhası ile başlayacaktır. Hedefler hava üsleri, Hava Savunma komuta ve kontrol merkezleri ve Karadan Havaya Füze bölgeleri olacak. İnsanlı uçaklar sonraki dalgalarda taarruz edecek. Düşman Hava Savunmasının Bastırılması, Anti-Radyasyon Füzelerinin kullanılacağı bir odak alanı olacaktır.

PLAAF’ın Stratejisi

En son 1950'lerde Kore'de büyük bir hava savaşında savaşan Çin Silahlı Kuvvetleri, gerçek muharebeye sınırlı maruz kadı. Cani ciddi bir hava savaşı tecrübesi yok. Doğu kıyısı, askeri tehdit ve öncelik alanı olmaya devam ediyor. Tayvan'ı geri almak ve Güney Çin Denizi üzerindeki ekonomik ve askeri kontrolü elinde tutmak başlıca stratejik hedefleridir. Pasifik, ABD ve müttefiklerinin ana tehdit alanı olmaya devam ediyor. Çin, karadan karaya füzelerin daha fazla kullanılmasının düşmanın savunmasını zorlaştıracağına inanıyor. AWACS’lar tarafından desteklenen ağ merkezli hava savaşına güvenmek ve kendi güvenli küresel uydu navigasyon sistemi ile birleştirmek, hava savaşına hakim olmaya yardımcı olacaktır diye düşünüyor. 

Sonuç:

Çin, havacılıkta hızla ve azimle silahlanıyor, Rusya’ya olan teknolojik ve lojistik bağımlılığını adeta sıfırlıyor, hatta önüne geçiyor, çünkü Çin; batı teknolojisine de hâkim oldu. Tüm hava muharebe taşıtlarının ve bu taşıtlara ait; motor, silah, aviyonik ve diğer ana ve alt sistemlerin tasarımı ve imalatı dahil her safhasını kendisi yürütüyor. Üstelik; ABD, Rusya, Fransa, İngiltere, İsveç gibi, dünya askeri havacılık pazarından pay kapma savaşı da vermiyor. Öncelikle kendi hava gücünü güçlendirmeyi önemsiyor. Çin’in temel hedefi; Asya-Pasifik bölgesindeki hava üstünlüğünün tartışmasız sahibi olmak.