Site İçi Arama

savunma

Askeri ve Sivil Havacılık İçin Devasa “Karma Kanat-Gövde” Uçaklar Tasarlanıyor

Karma kanat-gövde tasarımları, yüksek yakıt tasarruflu, son derece düşük aerodinamik sürtünme yaratan, uzun menzilli, havada uzun süre kalabilen, yüksek hızlı gövdeler yaratılmasına olanak sağlayarak, kullanıcı hava güçlerine benzeri görülmemiş taktiksel avantajlar sunacaklar.

Karma kanat-gövde yapılı uçak, silindir tipi bir gövdeden vazgeçilen ve kanatları doğrudan gövdenin uzantıları yapan büyük bir uçan kanattır. Bu yapı ile, tüm gövdenin adeta kanat gibi işlev görmesi ve karma kanat-gövdenin altında muazzam seviyelerde kaldırma gücü oluşturulması amaçlanmaktadır. Silindir tipi bir uçaktan çok daha verimli, yakıt ve yük taşıma amaçlı çok daha büyük bir iç hacme sahip olacak olan bu konsept, onlarca yıldır araştırılıyor. 

Karma kanat-gövde uçak gerçekte devasa bir uçan kanat olacaktır. 

Boeing, 2007'den 2013'e kadar çeşitli konfigürasyonlarda X-48 adı verilen bir alt ölçekli gösteri uçağını (demonstrator) uçurdu.

Boeing ve NASA çok daha büyük bir karma-kanat gövde gösteri uçağını geliştirmeyi planlıyorlar.

Boeing X-48, karma kanat-gövdeli uçakların özelliklerini araştırmak için inşa edilmiş bir deneysel insansız hava aracıdır. Boeing, 2007 yılında NASA için X-48B versiyonunun uçuş testine başladı. X-48B daha sonra X-48C versiyonuna dönüştürüldü ve bu versiyon, Ağustos 2012'den Nisan 2013'e kadar uçuş testlerine tabi tutuldu. Boeing ve NASA, daha büyük bir karma kanat-gövde gösteri uçağını geliştirmeyi planlıyor.

X-48C Karma Kanat-Gövde Uçak Test Uçuşunda.

ABD Hava Kuvvetleri de karma kanat-gövde uçak tasarımı konusunda isteklidir. Bazı artistik konsept tasarımlar, fikir vermesi için basına sunulmakla birlikte; ABD Hava Kuvvetlerinin net Karma Kanat-Gövde uçak tasarımının ve prototipinin 2027’de tamamlanmasının planlandığı belirtilmektedir. 

Düşman bölgelerine mühimmat, silah, tıbbi malzeme, yiyecek vd. malzemeyi dağıtmak, savaş operasyonlarını güçlendirmek için binlerce km uzaklıklara kuvvetleri nakletmek ve ön cephedeki bir savaşta askerler için zaman açısından kritik kargoları havadan atmak, kargo uçakları tarafından yürütülen kritik harp görevleridir. C-130 veya C-17 gibi kargo uçaklarının başarısı, hıza, yakıt verimliliğine ve yük taşıma kapasitesine bağlıdır. Karma Kanat-Gövde uçakların gelişiyle paradigmaları değiştiren yeni bir döneme girilecektir.

Karma kanat-gövde uçaklar, yakıt talebini önemli ölçüde azaltma ve küresel erişimi artırma potansiyeline sahip olacaklar.

Karma kanat-gövde tasarımları, yüksek yakıt tasarruflu, son derece düşük aerodinamik sürtünme yaratan, uzun menzilli, havada uzun süre kalabilen, yüksek hızlı gövdeler yaratılmasına olanak sağlayarak, kullanıcı hava güçlerine benzeri görülmemiş taktiksel avantajlar sunacaklar.

Yakıt verimliliği maliyetleri azaltır, ancak aynı zamanda görev açısından kritik öneme haiz; bir uçağın tek bir yakıt deposuyla daha uzağa gitmesine ve havadan indirme, kuvvet teslimatı veya gözetleme için hedef konumlar üzerinde daha uzun süreler kalabilmesine de olanak tanır.

Temsili resim: Karma Kanat-Gövde yolcu uçağının yolcu bölümü.

Bu aerodinamik yapıdaki uçakların en büyük avantajı, benzeri görülmemiş alanı ve kargo taşıma kapasitesi olacak. 

Daha fazla yük taşıyabiliyor olmak, daha az uçakla daha fazla etkinin elde edilebileceği anlamına gelir; bu da lojistik sirkülasyonu azaltır ve belirli bir görev gereklilikleri setini karşılamak için daha az uçağın kullanılmasını gerektirerek, hava gücünün hayatta kalma (beka) kabiliyetini artırır.

Bu tür devasa gövdeli karma kanat-gövde yapıdaki uçakların bir başka büyük potansiyel avantajı da, daha ağır zırhlı araçların veya daha fazla sayıda taktik ve orta boy zırhlı aracın taşınabilmesi nedeniyle; silah platformu taşımacılığı olacaktır.

Obüsler, ana muharebe tankları gibi büyük boyutlu ve ağır silah sistemlerini taşıma yeteneği, kara güçlerinin, ihtiyaç duyulduğunda muharebe gücünü hızla artırabilmelerine, hızlı bir şekilde konuşlanabilmelerine yardımcı olacaktır.

Karma Kanat-Gövde yapıdaki, kargo uçaklarının görev kapsamına silahlarla ve seyir füzeleriyle taarruz edebilme ve hatta uçaktan İHA, SİHA ve dronları fırlatmak, kontrol etmek ve tekrar toplamak gibi yeni operasyonların ilave edilmeleri de olası görünmektedir.

Uçak tasarım konseptlerinin spektrumu aşağıdaki resimde olduğu gibidir. Soldan sağa; geleneksel uçak (Boeing 757), karma kanat gövdesi (B-1 Lancer), şişkin gövdeli uçan kanat (B-2 Spirit) ve neredeyse net uçan kanat (Northrop YB-49).

Karma kanat-gövde yapıdaki uçaklar; B-1, B-2 ve YB-49’un tasarımlarından esinlenecektir.

Karma kanat-gövde ticari uçak Boeing Phantom Works grubu tarafından tasarlanıyor ve hedef çok güçlü, 1000 yolcu taşıyabilme kapasitesi hayal değil.

Askeri amaçlı karma kanat-gövde uçağın prototipini ise 2027 ve ötesinde görebileceğiz. 

Araştırmacı Yazar Raif BİLGİN
Araştırmacı Yazar Raif BİLGİN
Tüm Makaleler

  • 18.11.2023
  • Süre : 3 dk
  • 1663 kez okundu

Google Ads