Çöl Serap’ı Dassault Mirage Jet Savaş Uçağı
Mirage adını en çok; 1967'deki İsrail-Mısır arasındaki Altı Gün Savaşı'nda duyurdu. İsrail, baskın amaçlı hava taarruzlarında, Fransız Mirage III savaş uçaklarını kullandı. Mirage III aslında 2’inci nesil süpersonik bir av önleme uçağıydı, ancak İsrail onu hem derin darbe hem de önleme görevlerinde başarıyla kullandı.
Mirage serisi av/bombardıman jet savaş uçakları; delta kanatlı jet savaş uçağı türünün ilk örneği olmasalar da delta kanatlı uçak denilince akla ilk gelenlerdir. Bu serinin ilk avcı uçağı olan Mirage III, o dönemde görevlendirilen diğer jetlere kıyasla, savaş alanında en çok görev yapan uçak oldu. Delta kanatlı bu uçak, Orta Doğu, Asya, Afrika ve Güney Atlantik'teki birçok çatışmada elde ettiği başarılarla adını tarihe altın harflerle yazdırdı.
Mirage adını en çok; 1967'deki İsrail-Mısır arasındaki Altı Gün Savaşı'nda duyurdu. İsrail, baskın amaçlı hava taarruzlarında, Fransız Mirage III savaş uçaklarını kullandı. Mirage III aslında 2’inci nesil süpersonik bir av önleme uçağıydı, ancak İsrail onu hem derin darbe hem de önleme görevlerinde başarıyla kullandı.
Resim 1 Mirage III
Takip eden yıllardaki Yom Kippur Arap-İsrail savaşında ise; hava önleme görevlerinde Mirage III, havadan yere taarruz görevlerinde; envanterlerine yeni dahil ettikleri dönemin kategorisindeki en gelişmiş av/bombardıman uçağı F-4E Phantom II’yu kullandılar.
İsrail ayrıca; Mirage V’i geliştirerek IAI imali Nesher’e ve gene Mirage V’i modifiye ederek IAI imali, Amerikan GEJ79 motorlu, Kfir’e dönüştürdü.
Özetle; 1960’ların sonundan 1970’lerin sonuna kadar Mirage’ları savaş ortamında en çok kullanan ve meşhur eden kullanıcı İsrail Hava Kuvvetleri oldu.
Mirage nasıl doğdu?
İkinci Dünya Savaşı arifesinde, Fransa tüm çabalarını kara ve deniz silah sistemlerinin geliştirilmesine yönlendirdi. Bu nedenle birçok savaş uçağını Amerika Birleşik Devletleri'nden tedarik etme kararı aldı, ancak bu karar Fransız havacılık endüstrisinin rakiplerinin gerisinde kalmasına neden oldu.
1940'ta Alman işgali başladığında, Fransız Hava Kuvvetlerinin Luftwaffe karşısındaki savunmasızlığı kendisini hemen gösterdi. Bunun en büyük nedenlerinden biri, kuşkusuz; dünyaya yayılmış kolonileri ile bir dünya gücü olan Fransa'nın, ihtiyaçlarını karşılayacak rekabetçi bir hava aracı geliştirememiş olmasıydı.
Bir ülkenin savaşta düşmesine neden olan bu ölümcül hata, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki dönemde asla tekrarlanmayacaktı. İyileşme döneminde, 1940'ların ikinci yarısında ABD uçakları tarafından Fransız Hava Kuvvetleri'nin ihtiyaçları karşılansa da, Alman mühendisler ve savaş ganimeti olarak alınan çeşitli belgeler sayesinde; Fransız havacılık endüstrisi, Mirage’ların tasarımcısı Dassault firması liderliğinde jet çağında hızla küllerinden yeniden doğdu. Bu yeniden doğuşun öncü uçağı ise; Mirage III oldu.
Hızlı, çevik, güçlü ve iyi silahlanmış Mirage III, dünya askeri havacılığının efsanelerindendir. 1400 adet üretim ile, Mirage III ve V, Dassault’un ihracat başarısını artıran ve birkaç on yıl boyunca Fransız avcı uçaklarını uluslararası pazarda empoze eden verimlilik ve performans havasına sahip uçaklardı.
Dassault Mirage F1
Mirage serisinin bir sonraki evrimi, Dassault Mirage F1 biçiminde geldi. F1'ler başlangıçta yaşlanan III serisinin yerini alacak şekilde tasarlandı, ancak bir dizi son teknoloji özellik ile geldi. F1, öncüsünden, onu zamanının en gelişmiş savaşçılarından biri yapacak önemli bir yükseltme oldu. F1, o zamandan beri özellikle ayrıcalıklı bir şekilde hizmet etti. 720'den fazla üretildi ve birçoğu bugün hala aktif hizmettedir.
Resim 2 Mirage F1
Mirage 2000
F1'in başarısı, serinin bugünkü Mirage 2000 ile daha da geliştirilmesine yol açtı. Dassault mühendisleri, Fransız hükümetinin "Avion de Combat Futur" (ACF - Future Combat Aircraft) talebini yerine getirmek amacıyla çeşitli ürünler üzerinde çalışmalarına devam edeceklerdi. İlk modellerde ikiz SNECMA M53-3 turbofan motorlar bulunuyordu, ancak daha sonra çok ağır ve pahalı kabul edildiler. Bu nedenle bu proje 1975'te iptal edildi. 1976'da Fransızlar tarafından yeni gereksinimler, iki değil, yalnızca bir SNECMA motoru etrafında inşa edilmiş uygun maliyetli ve hafif bir çözüm ihtiyacını görecekti. Ve böylece Mirage 2000 doğdu.
Resim 3 Mirage 2000
Mirage adını Dassault Aviation’un kurucusu Marcel Dassault koydu.
“Mirage uçaklarım, saldırı ve kaçınma kapasiteleri nedeniyle, düşman ateşine bir serap kadar dayanıklılar, bir çöl gezgini için ulaşılmazlar, dolayısıyla adları Mirage (Serap) olsun”.
Rafale, Fransız havacılık endüstrisinin geleceği için Mirage’ların varisi mi olacak?
Hızlı, çevik, güçlü ve iyi silahlanmış Mirage III, V, F1, 2000 jet savaş uçakları dünya askeri havacılığında gerçek bir efsanedir. Mirage 2000’den sonra başka bir Mirage varyantı gelmemiş, yerine Dassault Rafale doğmuştur. Peki Mirage efsanesi sona mı erdi? Bayrağı Rafale (Rüzgâr) mi devraldı? Göreceğiz.