Gökyüzünün Yenilmez Savaşçısı “Asil Kartal F-15” Unvanını Hala Koruyor
Modern hava muharebelerindeki etkinliğini sürdürebilmesi için, F-15 sürekli olarak geliştirildi. Çok yönlülüğü, teknolojideki ilerlemelerle birlikte gelişmesine olanak tanıdı ve sürekli değişen hava savaşı ortamında kritik bir hava üstünlüğü ve derin darbe asli uçağı olarak hep gündemde kaldı.
F-15 mükemmel ötesi dizaynı ile havacılık sevdalılarını kendine “bir görüşte aşık eden” bir efsanedir.
Ancak, F-15'in en karizmatik özelliği 104 zaferlik kusursuz hava savaşı sicilidir. F-15 hiçbir “it dalaşını” kaybetmemiş ve hiç bir çatışmada vurulmamıştır. Bu yönüyle dünya çapında benzersiz bir üstünlüğe sahiptir. Bu benzersiz başarı, hava üstünlüğünün ezici gücü olarak itibarını pekiştirdi ve aslında adı “Kartal” olmasına rağmen, Amerikan’ın sembolü “Bald Eagle’a ithafen“Asil Kartal” olarak anılmaya başlandı.
F-15 öncelikle USAF’ın hava üstünlüğü uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen, onun yeteneklerinden en fazla yararlanan hava gücü İsrail Hava Kuvvetleri (IAF) oldu. IAF; toplamda, F-15 hava zaferlerinin %50'sinden fazlasına sahiptir. İsrail ayrıca, geniş menzilden yararlanarak, hava üstünlüğü F-15 varyantlarının havadan yere yeteneklerini geliştiren ve kullanan ilk kullanıcı da oldu.
“Asil Kartal” F-15, 1985'te Solwind P78-1 adlı uyduyu vurarak da tarih yazdı. Bu, bir jetin havadan-uzaya atış yaparak bir uzay hedefini vurmayı başardığı ilk ve tek seferdi.
F-15’in dünyada uzun yıllar tek rakibi “düşman ikiz kardeşi” Su-27’ydi (detaylar için Bknz. Ref.-1). Daha sonra F-22 Raptor geldi ancak 5. Nesil olan F-22 ile 4+++. Nesil F-15’i karşılaştırmak haksızlık olurdu.
Modern hava muharebelerindeki etkinliğini sürdürebilmesi için, F-15 sürekli olarak geliştirildi. Çok yönlülüğü, teknolojideki ilerlemelerle birlikte gelişmesine olanak tanıdı ve sürekli değişen hava savaşı ortamında kritik bir hava üstünlüğü ve derin darbe asli uçağı olarak hep gündemde kaldı.
F-15’in varyantları nelerdir?
F-15A: 1972 ile 1979 yılları arasında 384 adet üretilen, tek koltuklu, her türlü hava koşuluna uygun, hava üstünlüğü savaşçısı versiyonu. 2009'da emekliye ayrıldı. Kal edilmedi, Tucson-Arizona’daki “Uçak Mezarlığı” olarak da bilinen AMARG’da korumaya alındı. (AMARG’ın detayları için Bknz. Ref.-2)
F-15B: F-15A ile birlikte üretildi ve kullanımdan kaldırıldı. 61 adet iki koltuklu eğitim versiyonu olarak üretilmişti.
F-15C: Tek koltuklu, her türlü hava şartına uygun, hava üstünlüğüne sahip savaş uçağı versiyonu olarak geliştirilen F-15C, 1979 ile 1985 yılları arasında toplam 483 adet üretildi.
F15D: İki koltuklu eğitim versiyonu, F15C ile birlikte 92 adet üretildi.
F-15J: Japonya Hava Öz Savunma Kuvvetleri için özel olarak tek koltuklu, her türlü hava koşuluna uygun hava üstünlüğü savaşçısı versiyonu olarak, 1981'den 1997'ye kadar toplam 139 adet üretildi.
F-15E Strike Eagle: İki koltuklu, her türlü hava koşuluna uygun, çok amaçlı derin darbe versiyonu olarak geliştirildi ve ilave yakıt depolarıyla donatıldı. 1985'ten bu yana 500'ün üzerinde F-15E üretildi.
F-15EX Eagle II: F-15’in yeniden doğuşu oldu ve F-15 şimdi de “Uçan Cephanelik”, “Uçan Mühimmat Kamyonu” olarak anılmaya başlandı. (Detaylar için Bknz. Ref.-3). F-15EX hem F-15C hem de F-15E varyantlarının özelliklerine sahip, çok üst düzey bir uçaktır.
ABD, Suudi Arabistan, Japonya, İsrail, Katar, Güney Kore ve Singapur yukarıda bahsedilen çeşitli F-15 varyantlarını kullanmaya devam ediyorlar.
F-15'in Önündeki Gelecek Nasıl Olacak?
USAF’ta hizmete girmesinden bu yana 50 yılı aşkın süredir operasyonel olmasına rağmen F-15, USAF'ın ve diğer kullanıcı hava güçlerinin ayrılmaz bir parçası olmaya devam ediyor. Efsane, yeni F-15EX Eagle II varyantı ile çok uzun yıllar devam edecek.
F-15EX Eagle II için yapılan geliştirmeler, 22'ye kadar havadan havaya füzeyi, kızılötesi arama ve izleme yeteneklerini, gelişmiş aviyonikleri, elektronik savaş ekipmanını, bir AESA radarını (aktif elektronik olarak taranan dizi) barındıran AMBER (Gelişmiş Füze ve Bomba Fırlatma Rafı) sistemini içeriyor. F-15EX’in gövdesi, 20.000 saatlik hizmet ömrü için tasarlanmış bir yapısal mukavemete sahiptir.
F-15EX Eagle II’in yapısal ömrü yıllık ortalama 200 saatlik bir uçuşa göre yaklaşık bir asırdır. Bu bir av/bombardıman uçağı için muazzam uzun bir kullanım ömrüdür. F-15 ona ihtiyaç olduğu sürece gökyüzünde olacaktır.
Kaynakça:
1. Düşman İkizler; F-15 Eagle ve Su-27 Flanker
2. Dünyanın 2’nci Büyük Hava Gücü Aslında Bir “Uçak Mezarlığı”
3. Bomba Kamyonu ve Uçan Cephanelik Olarak Ünlenen F-15EX Eagle II