Site İçi Arama

savunma

Rus Yapımı Savaş Uçaklarına Batı Teknolojisinin Entegrasyonunda Türkiye’nin Önü Açık

Jet savaş uçaklarında güçlü ve köklü batı teknolojileri oyuncuları ve uygulayıcıları; ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İsveç, İtalya ve İsrail idi. Soğuk Savaş’tan sonraki günümüze kadarki dönemde; G. Kore, Japonya ve Türkiye’yi de bu gruba dahil ediyoruz. Doğu teknolojileri uygulayıcıları ise; SSCB ve Çin’di.

Askeri havacılıkta, özellikle Soğuk Savaş Döneminde formatı atılan ve NATO etkisi ile de netleşen; “Batı Teknolojisi (Western Technologies)” ve “Doğu Teknolojisi (Eastern Technologies)” kavramları jet savaş uçakları üzerindeki teknolojilerin de kimi, ne kadar temsil ettiğinin göstergeleriydi.

Jet savaş uçaklarında güçlü ve köklü batı teknolojileri oyuncuları ve uygulayıcıları; ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İsveç, İtalya ve İsrail idi. Soğuk Savaş’tan sonraki günümüze kadarki dönemde; G. Kore, Japonya ve Türkiye’yi de bu gruba dahil ediyoruz. Doğu teknolojileri uygulayıcıları ise; SSCB ve Çin’di. 

Kullanımdaki uçakların yapısal ve özellikle aviyonik ve silah sistemlerinin modernize edilerek bu uçakların daha uzun süreler etkin ve ekonomik bir şekilde kullanılabilmeleri için İsrail kendisini çok geliştirdi ve F-4 Kurnass 2000 (Israil), F-4 2020 Terminatör (Türkiye), F-5 2020 (Türkiye), MiG-21 2000 (Romanya) modernizasyon projeleri ile çok öne çıktı ve ciddi bir müşteri potansiyeli yakaladı. Ancak, çok fazla öne çıktığı durumlarda, Amerikan silah endüstrisinin çıkarlarını zedelediği için birçok projede de önü kesildi.

SSCB dağıldıktan sonra, bu pakttan ayrılan bazı ülkeler hem AB’nin hem de NATO’nun üyesi oldular.  Bazıları hala Rus sistemleri kullanıyor, bazıları batı ve özellikle Amerikan sistemlerine geçiş yaptı, yapıyor.

SSCB’dan dağılan ülkelerin Polonya dışındakilerinin neredeyse tamamı silah sistemlerini Batılılaştırmak için yoğun bir çaba ve kaynak ayırmıyor. Ekonomik kalkınmaya önem veriyor, savunma harcamalarını arttırmak istemiyor. Bu durumda bazıları NATO üyesi olsalar dahi ellerindeki SSCB’den kalma silah sistemlerini muhafaza ediyor ve onları batı sistemleri ile modernize etmeyi tercih ediyorlar.

Örneğin Romanya; SSCB’den kalma MiG-21’lerini İsrail firmalarına (IAI & Elbit) modernize ettirerek yıllarca etkin bir şekilde kullandı. Şimdilerde servisten alarak yerine Portekiz Hava Kuvvetlerinin servis dışı 12 F-16A/B MLU uçağını aldı ve Norveç Hava Kuvvetlerinin servis dışı 32 F-16A/B MLU uçağına da talip oldu.

Bulgaristan, elindeki, çok az sayıda SSCB’den kalma MiG-29 ve Su-25’i siparişini verdiği yeni F-16V Blok 70 uçakları ile değiştirecek. Hatta Bulgaristan MiG-29’larını batı teknolojisi ile donatmayı da düşünüyor ve tartışıyor.

Türkiye Azerbaycan’ın Su-25’lerini Modernize Ediyor

Azerbaycan basınından edinilen bilgiye göre; TUSAŞ, ASELSAN ve TÜBİTAK SAGE’nin katılımı ile Azerbaycan Hava Kuvvetleri’ne ait 2 adet Su-25M Frogfoot’u TUSAŞ tesislerinde F-16 ÖZGÜR Projesinde edinilen tecrübe ve aviyonik süit kullanılarak kapsamlı bir aviyonik modernizasyona tabi tutmakta ve uçaklara Türk Savunma ve Havacılık Sanayi firmalarınca üretilen hava-hava, hava-yer mühimmatını, data-link ve podları (ASELPOD, EHPOD ve EDPOD gibi) taşıyabilme kabiliyetini kazandırmaktadır. Bu iki Su-25 prototiptir. Entegre edilen sistemlerin ve mühimmatın test ve değerlendirme safhası tamamlandıktan sonra, Azerbaycan Hava Kuvvetleri envanterindeki yaklaşık 40 Su-25M Frogfoot’un tamamı modernize edilecektir.

Türki Cumhuriyetlerdeki Su-25 ve MiG-29 Modernizasyonu Potansiyel Fırsat Paketi

Türkiye’nin yakın siyasi, ekonomik ve askeri bağlarının olduğu Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Özbekistan’da (bu ülkelere Gürcistan da dahil edilebilir) batı sistemleri ile modernizasyona tabi tutulabilecek yaklaşık;

100 adet Su-25 ve 100 adet MiG-29 için potansiyel pazar ve fırsat imkanı vardır. 

Türkiye’nin Su-25 ve MiG-29 ve Muhtemelen Su-27 & 30 için Sunabileceği Batı Sistemleri Modernizasyon Paketi Neleri Kapsayabilir?

Hava Aracı/Mühimmat taşıma elektrik bağlantı sistemini tanımlayan MIL-STD-1760 doğrultusunda NATO Evrensel Silah Arayüzü (UAI) üzerinden NATO üyesi ülkelerin hizmetindeki herhangi bir uçağa (F-35 dahil) ve uçaktaki aviyoniklere entegre edilebilecek kabiliyette olan KGK-82/83 Mühimmatının Su-25M Frogfoot Uçaklarına entegrasyonu için iki ayrı seçenek yer alıyor. Bunlardan ilki Uçaktan Bağımsız Atış Sistemi (UBAS) üzerinden diğeri ise Su-25M’nin F-16 ÖZGÜR Projesi kapsamında geliştirilen ve Milli Görev Bilgisayarını da içeren milli aviyonik süit ile donatılması. TÜBİTAK-SAGE’a göre yerde ve uçakta yapılan testler sonunda geliştirilen UBAS yazılımı KGK (Kanatlı Güdüm Kiti) atışında kullanılarak başarı ile denenmiştir.

Dost ve kardeş ülkeler Türkiye’nin yüksek teknoloji içeren kapsamlı modernizasyon projelerine katılabilirler, buna yönelik ortaklık modelleri geliştirilebilir. Azerbaycan ile Su-25M uçaklarının modernizasyonu ve akıllı silah sistemlerinin uçaklara entegrasyonu konusundaki çalışma, öncelikle Su-25M’lerin üzerine belirli silah sistemlerinin entegre edilmesi, akıllı sistemlerin uygulanması kapsamındaki modernizasyonları, çok iyi ve yerinde bir örnek çalışma olacaktır. 

F-16 Özgür Projesi Modernizasyon Paketi, Öncü ve Örnek Bir Projedir

F-16 Özgür Modernizasyon Paketinin İçindeki Sistemler:

Sayısal Kokpit, Renkli MFD, Sayısal Motor/Yakıt/Hidrolik Göstergeleri, Link-16, Digital Terrain System, Sayısal Harita, İç/Dış NVIS Uyumluluk, Aletli Yaklaşma/İniş, GPS Kabiliyeti, ASELPOD, Keşif Podu (DB-110), Mod-S ve Sorgulama, AESA Radarı.

Bu paketin içerisinden Türkiye’nin istediği sistemler, yine Türkiye’nin istediği kapsamda dost ve müttefik ülkelerin Rus yapımı Su-25 ve MiG-29’larına paket olarak entegre edilebilirler. Aynı zamanda; bu uçaklarda Türk yapımı havadan havaya ve havadan yere Mühimmat da atılacağı için, mühimmat satışı açısından da ciddi bir ekonomik pazar potansiyeli mevcuttur.

Peki Ellerindeki Rus İmali Su-25, MiG-29, Su-27 Gibi Uçakları Batı Sistemleri İle Modernize Ettirmek Bu Ülkelere Ne Tür Avantajlar Sağlayacaktır?

İdame Bağımlılığı Açısından Daha Avantajlı Duruma Gelinecektir.

Bir Rus jet savaş uçağı satın aldığınızda biliniz ki bu sistemi yaklaşık 50 yıl kullanacak ve idame ettireceksiniz. Bu elli yıllık süre zarfında Rusya ve belki bir nebze de Çin’den alacağınız destek ile bu sistemleri idame ettirmek zorundasınız, başka alternatifiniz yoktur. Ancak, uçağınızın üzerinde batı sistemleri mevcut ise; bu sistemlerin idamesi ve gerekirse yenileri ile değiştirilmesi için ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İsveç, İsrail, İtalya ve Türkiye’den destek alabilirsiniz. Yani tek bir ülkeye olan idame işletme bağımlılığınızı 8-10 ülkeye dağıtabilirsiniz.

Daha maliyet-etkin ve performansı yüksek sistemler ile uçağınızın harp etme kabiliyetini de arttıracaksınız.

Bazı sistemlere ait teknolojiyi kendi ülkenize transfer edebileceksiniz.

Bu sistemlerle uçan veya bu sistemleri uçuşa hazır halde tutan personelinizin, batı sistemlerine ve batıdan tedarik edilecek diğer sistemlere adaptasyon yeteneğini arttıracak, adaptasyon sürecini kısaltacaksınız.

Araştırmacı Yazar Raif BİLGİN
Araştırmacı Yazar Raif BİLGİN
Tüm Makaleler

  • 15.06.2023
  • Süre : 6 dk
  • 3546 kez okundu

Google Ads