U-2 “Dragon Lady” Casus "Ejderha Hanım"

1950'lerde Amerikalılar, Soğuk Savaş sırasında Sovyetleri gözetlemek için bir keşif uçağına büyük ihtiyaç duydular. Görevi tamamlamak için eski bombardıman uçaklarını ve yeniden inşa edilmiş RB-47'leri kullanmaya çalışıyorlardı, ancak Ruslar uçaksavar savunma sistemlerini ve önleme uçaklarını büyük ölçüde geliştirdiler ve bu nedenle bu alçak irtifa uçaklarının vurulma riski büyüktü. Yüksek irtifada uçabilen bir uçağa ihtiyaç vardı, ancak İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra müttefiklerin bu özelliklere sahip en iyi uçağı, yalnızca 14.600 metre irtifada uçabilen British Electric Canberra idi. Amerikalıların ihtiyaç duyduğu şey, Sovyet önleme uçakları ve füzelerinden korunmak için 18.300 metrenin üzerindeki bir irtifadan keşif görev uçuşu yapmak üzere inşa edilmiş tamamen yeni bir tasarımdı. Sonuç; Clarence "Kelly" Johnson ve ekibi tarafından tasarlanan Lockheed U-2 “Dragon Lady” idi.

U-2 Dragon Lady 1957'de servise başladı ve aslında hala kullanılıyor. Bu, onu 50 yıldan fazla bir süredir USAF ile uçan çok az uçak listesine koyuyor. 

U-2; 21.000 m'lik bir hizmet tavanına sahiptir ve bu nedenle Sovyetler Birliği, Çin, Vietnam ve Küba'yı gözetlerken çok etkili olmuştur. Ama nasıl bu kadar yükseğe uçabiliyor? Cevap, hafif gövdesi, geniş kanat açıklığı ve büyük motorlarıdır. Son model olan TU-2S, 84.5kN General Electric F118'e sahiptir. Bu kulağa fazla gelmeyebilir, ancak U-2'nin tamamı yalnızca 18,1 ton (maksimum ağırlık) olduğundan, bu motor bu görev için mükemmeldir. Yakıt ikmali yapmadan 12 saat uçabilen U-2, 690 km/s seyir hızı ve maksimum 805 km/s hız ile 10.300 kilometrelik bir mesafe kat edebiliyor. Bu irtifaya çıkabilmek için ulaşması gereken hız ( yani ideal hız) motor durma(stall) hızının altında sadece 19 km/s idi. Bu, ideal hızın 19 km üzerine çıkarsa motorun duracağı, süper kırılgan uçağı parçalara ayıracağı ve sınırın altına indiğinde, düşman uçaksavar savunmasının atış menzili içinde olduğu bir seviyeye düşmesine neden olacağı anlamına gelir. Bu nedenle pilotlar bu 19 km/s menzili “tabut köşesi” olarak adlandırdılar.

Büyük planör’ün inişi bir kâbus gibidir!...

Uçak, yüksek irtifalarda kontrol edilmesi kolay olacak şekilde tasarlanmıştır, ancak daha alçakta havanın yoğunluğu daha yüksektir ve bu nedenle U-2'nin kontrolü çok zorlaşır. Pistin alçak irtifalarında yönlendirmek için çok fazla fiziksel güç gerektirir ve büyük planörün pist üzerinde süzülerek inişini son derece zorlaştırır. Genellikle bir takip arabası ve alçalan U-2'nin pilotuna alçalma açısı ve alçalan uçak yüksekliği gibi bilgilerle yardımcı olan ikinci bir U-2 pilotu vardır. Takip arabaların yüksek hızlara sahip olması gerektiğinden, aslında herhangi bir özel yapım Hava Kuvvetleri aracı değil, normal Chevrolet Camaro ve Ford Mustang gibi süratli araçlar kullanılır.

U-2 İnişte.

“Dengesiz” uçak

U-2'nin iniş takımı oldukça sıra dışı bir konfigürasyona sahip; çünkü sadece iki tekerleği var, biri önde ve biri arkada, bu da onu bir bisiklet gibi gösteriyor. Taksi yapmadan önce, yer ekibi her kanadın altına "pogo" adı verilen ekstra tekerlekler yerleştirir ve ağırlığı azaltmak için kalkıştan hemen sonra bunların uçakla bağlantısı kesilir. İniş sırasında kanatların en ucunda titanyum bir kızak bulunur ve kanatları hasardan korur. Uçak tamamen durduğunda, yer ekibi bir kez daha kanatların altına pogo yerleştirir ve U-2'yi hangarına çeker. Arka iniş takımı dümene bağlıdır ve böylece pilot, taksi/rule yapma sırasında bir miktar yönlendirme sağlayabilir.

Mürettebat (yani U-2 tek kişilik bir uçak olduğu için pilot), kokpitte bir basınç düşüşü olması durumunda tıpkı SR-71 Blackbird'de olduğu gibi özel bir basınçlı giysi giyer. Pilot, uzun süreli uçuşlarda yanında küçük özel kaplarda hem içecek hem de yiyecek alabilir, ancak birçok pilot bunu yapmamayı tercih eder ve bu nedenle tek bir görevde yaklaşık 3 kilo kadar vücut ağırlığı kaybedebilir. Dragon Lady yeniyken, bir göreve giderken pilotu 15 saniye içinde öldürebilecek bir intihar hapı yanlarında olurdu. Bunun nedeni, SSCB veya Doğu Avrupa üzerinden uçarken vurulma ve yakalanma tehlikesiydi. Ancak bir pilotun şekere benzediği için hapını neredeyse yutacağı bir olaydan sonra hap kaldırıldı.

50 yıllık U-2 gelişimi

50 yılı aşkın bir süredir hizmette olan bir uçaktan bekleyeceğiniz gibi, Dragon Lady'nin çok çeşitli modelleri ve iyileştirmeleri olmuştur. 

U-2A (Tek kişilik), U-2B (çift kişilik, 5 adet üretildi), U-2E (Havada Yakıt İkmali kabiliyeti eklendi), U-2G (uçak gemisine inebilecek şekilde iniş takımları güçlendirilmiştir, 3 adet eski varyantlardan modifiye edildi), U-2R (yakıt kapasitesi artırıldı, harici yakıt tankları eklendi, gövde büyütüldü, 14 adet üretildi), TR-1A (SSCB dağılınca 33 TR-1A, U-2S olarak yeniden adlandırıldı. Bu yan görüş radarları, daha iyi aviyonikler, ECM sistemleri mevcuttu. Yüksek irtifa taktik keşif görevlerinde kullanıldı.), ER-2 (iki adet TR-1A NASA için modifiye edilerek ER-2 oldu. Dünya kaynaklarını araştırılması amacıyla kullanıldı), U-2S (TR-1A’nın modifiye edilmiş varyantıydı, yeni motor ve daha iyi sensörler ve GPS eklendi, 32 adet üretildi). WU-2 (Atmosferik/Hava Araştırma modeliydi).

Lockheed U-2 Dragon Lady'nin Sonu Ne Olacak?

Rakipleri; İki koltuklu bir U-2 ile birlikte bir RQ-4 Global Hawk

Çift Koltuklu U-2 (havada), RQ-4 Global Hawk (yerde).

Gördüğünüz gibi, Dragon Lady ilk çıktığında bir canavardı ve hala USAF, NASA ve CIA’e hizmet veren harika bir casus uçak. Soğuk Savaş sırasında Amerikan istihbarat toplama servisleri için bir cankurtarandı ve Amerikalıların, uçaksavar savunmasının menzilinin çok dışında Ruslar hakkında casusluk yapmasını mümkün kıldı. Ancak tüm büyük icatlarda olduğu gibi, eninde sonunda daha büyük bir şey ortaya çıkacaktır. Northrop Grumman RQ-4 Global Hawk U-2'ye olabilecek en büyük rakip. Global Hawk, 18.000 metre servis tavanına sahip ve 28 saat havada kalabilen bir İHA'dır (İnsansız Hava Aracı). Ancak bazı uzmanlar U-2'nin RQ-4'ten daha uygun maliyetli olduğunu ve tahtını RQ-+’e kaptırmayacağını iddia etmekteler.

U-2 Dragon Lady halen görevini etkinlikle yürütmektedir.