Site İçi Arama

siyaset

Bilgisayar Destekli Seçim Sistemi Yeterince Güvenli Olabilir mi?

Bilgisayar destekli seçimin oldukça çok avantajları var. Her şeyden önce onca emek ve zaman harcanıyor seçim günleri. Islak imzalı tutanaklar peşinde onca sinir harbi oluyor. Sonra seçim pusulaları üzerindeki mühür düzgün vurulmuş mu, oy geçerli mi, bu konuda da oldukça çok tartışma çıkıyor.

Seçimlerde bilgisayar desteği kullanılması düşünülüyormuş.

Aslında olabilir gibime geliyor.

Tabii hemen insanın aklına seçim hileleri geliyor. Bilgisayarlı seçim yapıldığında bunun kontrolünü yapmak o kadar da kolay olmayacaktır.

Yine de uzmanları sanırım hile var mı yok mu anlayabilecek donanıma sahip olmalılar. Programın kodu herkese açık olduğunda hile olasılığı da ortadan kalkacaktır muhtemelen.

Benim aklıma bir başka konu takılıyor aslında. 

Normalde nasıl yapıyoruz? Kapalı bir yerde kendi başımıza oyumuzu kullanıyoruz ve zarfa koyup sandığa atıyoruz. 

Artık o sandık içinde kim ne oy kullandı bilmek o kadar da kolay değil. 

Bilgisayarlı seçimlerde bunu nasıl sağlayabiliriz acaba?

Sonuçta kimin hangi sıra ile oy kullandığı belli, kime oy verildiği de belli olduğuna göre, amaç hasıl olmuyor demektir. İstenirse kimin kime oy verdiğini yine uzmanları rahatlıkla çıkartabilirler.

Bunu engellemek için bir önlem var mıdır acaba?

Ne bileyim, insanlar oy kullanılan yere girmeden önce rastgele bir çekiliş yapsalar ve kapalı zarf içindeki rastgele sıra numarasını ya da seçmen numarası da diyebiliriz, önce bilgisayara okutsalar ve sonra ekrandan istedikleri seçimi yapsalar.

Böylece kimin ne sıra ile oy verdiği belli olmaz ve seçim güvenliği sağlanmış olur.

Olabilir mi böyle bir önlem?

Yine de nüfus cüzdanı ile oy kullanıyoruz, oy attıktan sonra imza atıyoruz, biri hangi sırada kimin geldiğini tutsa, işte size kimin be oy attığını bulabilme şansı.

O zaman oy verilen bilgisayar kabinlerinden istediğimize gidebilelim, her oy merkezinde en az üç kabin olsun, böylece sıralamayı çıkartma şansı olmaz. Yani ikincil bir güvenlik önlemi yaratalım.

Tüm bunları yapsak bilgisayarlı seçim güvenli bir şekilde yapılmış olamaz mı?

Tabii bunlar öylesine benim aklıma gelen önlemler, uzmanları çok daha güvenli seçim yöntemleri düşünebilirler.

***

Bilgisayar destekli seçimin oldukça çok avantajları var. 

Her şeyden önce onca emek ve zaman harcanıyor seçim günleri. Islak imzalı tutanaklar peşinde onca sinir harbi oluyor.

Sonra seçim pusulaları üzerindeki mühür düzgün vurulmuş mu, oy geçerli mi, bu konuda da oldukça çok tartışma çıkıyor.

Üstelik sayım için bir de dünyanın vakti gerekiyor.

Bilgisayar ortamında yapılan seçimlerde ise anında sonuç alabiliyorsun. Öyle mührü yanlış yere bastın gibi bir derdi de yok. Ekranda kime istiyorsan parmağınla dokun, olsun bitsin. Yani hata oranı da minimuma inmiş olur.

Katılım oranı artar mı orasını bilmiyorum, belki insanlar kolay nasılsa diye daha çok katılım eğiliminde de olabilirler.

Her halükârda ben bilgisayarlı seçimden yanayım diyebilirim.

Dediğim gibi güvenlik önlemleri bir şekilde hallolur, çok daha güvenli yöntemleri uzmanları oturur düşünür.

Seçim hileleri mi? 

Yapmak isteyen klasik seçim yönteminde de hile yapıyor zaten.

Oylarınıza sahip çıkacaksınız, bunun başka çaresi yok. Boş bırakırsanız seçim sandığını, ya da bilgisayarlı seçim olursa seçim bilgisayarlarının mahalini, tabii ki oyunuzu çalarlar.

Sandık yöntemi ya da bilgisayar ile seçimin bu anlamda birbirinden bir farkı olduğunu düşünmüyorum.

Bilgisayarlı seçimin ise bence diğerine nazaran oldukça çok avantajı var.

Kâğıt masrafı olmaması bile bir avantaj bence.

Bu konuyu düşünün derim ben.

Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla

Araştırmacı Yazar Deniz BURSALIOĞLU
Araştırmacı Yazar Deniz BURSALIOĞLU
Tüm Makaleler

  • 22.08.2023
  • Süre : 3 dk
  • 1189 kez okundu

Google Ads