Site İçi Arama

siyaset

Olasılıklar

Gelin biraz olasılıkları inceleyeyim. Seçimlerin ilk turda bitmesi hemen herkesin arzusu sanırım. Muhalefet ülkenin kaybedecek bir saati bile yok diyor. Doğru da söylüyor.

Dört adayla cumhurbaşkanlığı seçimlerine gidiyoruz.

Sayın Muharrem İnce muhalefette bir bölen olarak seçimlerin ikinci tura kalması açısından etkili olacak gibi görünüyor.

Aynı şey ben milliyetçilerin adayıyım diyerek ortaya çıkan sayın Sinan Oğan için de geçerli denebilir.

Gelin biraz olasılıkları inceleyeyim.

Seçimlerin ilk turda bitmesi hemen herkesin arzusu sanırım. Muhalefet ülkenin kaybedecek bir saati bile yok diyor. Doğru da söylüyor.

Ancak yapılan bunca açıklama, bunca girişim, hatta geniş bir çevreden bunca itiraz sayın İnce cephesinde pek bir işe yaramış görünmüyor ve Sayın İnce ne olursa olsun seçime girecek anlaşılan.

Belki de sırf inadı yüzünden girecek, belki hırsı yüzünden, belki de başka bir sebeple girecek, orasını bilmiyorum, ama durum şimdilik böyle.

Seçimlere 4 adayla gidiyoruz.

Evet, sayın İnce büyük ihtimal geçen seçimden kalma şahsi kırgınlıklarının etkisiyle, belki de kendini ispat etme hevesine kapılmış durumda inatla seçimlere gireceğim dedi ve seçim biletini de YSK'dan aldı.

Geçen sefer benim bir kabahatim yoktu diyerek kendince suçu üstünden atmaya çalışıyor.

Ancak insanların önünde sayın İmamoğlu gibi seçim gecesi performansı açısından daha iyi bir örnek olduğu için mecburen o gece için halkın önüne çıkmadığından dolayı suçlu olduğunu da kabul etmek zorunda kaldı.

Yine de suçumun hepsi bu diyerek olanların gerisi için kendince bahanelerini her fırsatta dile getiriyor. Haklı olabilir.

Sinan Oğan cephesinde de kimi kırgınlıklar rol oynuyor muhtemelen. Ancak ülkücüler cephesinin dinamikleri sayın İnce cephesinden daha farklı tabii ki.

İktidar cephesi ise durumdan oldukça memnun görünüyor. Çünkü iktidarın ümidi az da olsa, seçimlerin ikinci tura kalması iktidar açısından bir çıkış yolu olacakmış zannediliyor. Artık neyse hesapları yaşayıp göreceğiz.

Eğer bir şekilde meclis çoğunluğu sağlanabilirse, işte o zaman milletin yönetimde sıkıntı çıkmasın diye ikinci turda fikir değiştirerek cumhurbaşkanlığını yine sayın Erdoğan'a vereceğine güveniliyor muhtemelen. Yine de anketlere bakacak olursak iktidarın meclis çoğunluğunu elde etmesi zor görünüyor.

İki seçim arasında iktidarın olası ayak oyunları da bir ümit olabilir belki iktidar için.

İktidar gerçekten olmayacak işlere kalkışır mı, yaparsa olacakların seçime bir etkisi olur mu, orasını ben bilmiyorum. Millet bir kez daha aynı oyuna kanmayabilir.

Ama bir zamanlar olduğu gibi iki seçim arasında eğer birtakım karışıklıklar olursa, belki önceden olduğu gibi milletin bir kısmı için güvenlik duyguları öne çıkabilir ve fikir değiştirenler belki de gerçekten ikinci tur için iktidar açısından yeterli olabilir. Bunu bir şans diye görüyor olabilirler. Dediğim gibi bekleyip hep birlikte yaşayacağız olacakları.

Ben o yüzden öncelikle böyle bir şeylere müsaade edilmemesi için çok dikkatli olunmasında fayda var diye düşünüyorum.

Her şeyden önce herkesin çok sakin olmasında fayda var.

Durum bu olduğuna göre gelin şimdi biraz daha bilimsel yöntemler ile konuyu irdelemeye çalışalım. Biraz rakamlara bakalım.

Diyelim ki, son anketlerde göründüğü gibi sayın Kılıçdaroğlu az bir fark ile %50 barajının altında kalmış olsun.

Sayın İnce ben iktidar tarafından da oy alıyorum diyor. Ayrıca zaten seçime katılmayacak olanlar var ve ben aday olduğum için özellikle genç olan bu seçmen seçime katılacak ve seçime katılım oranı artacak diyor.

Bu dediğinin seçimlere bir faydası olabilir mi? Hadi katılım oranını açısından gerçekten dediğinin doğru olduğunu farz edelim.

Toplam seçmen sayısı 100 kişi desek, genel olarak geçmiş seçimlerde seçimlere katılım oranı %85 düzeyinde. Daha fazla olan seçim de var, daha az olan da.

Gelin biz son genel seçimlerdeki oranı dikkate alalım. Son genel seçimlerde katılım oranı seçmen sayısının %86'sı olmuş.

Bu her 100 kişiden 14'ünün seçimlere katılmadığı anlamına geliyor. Diğer bir deyişle 100 kişiden 86 kişi seçimlere katılmış.

Peki geçerli oy oranı ne seviyede olmuş?

Yine son genel seçime bakacak olursak, son genel seçimde geçerli oyların seçime katılanlara oranı %97.8 olmuş.

Yani katılan 86 kişiden 2'si de geçersiz oy kullanmış.

Bu durumda bu seçimde de elimizde 84 geçerli oy olacak diyebiliriz.

Sayın İnce'nin iddiasını dikkate alacak olursak, katılım oranı artacak diyoruz.

Öyleyse seçime katılmayan 14 kişiden kaçını sizce sayın İnce seçime katılmaya ikna edebilir dersiniz?

İki? Üç?

Haydi 3 diyelim ve hepsi geçerli oy kullanmış olsunlar.

Bu durumda elimizde 87 geçerli oy olacak demek durumundayız.

Yani yarısından fazla oy alan seçimi kazanacak. Bu da 44 oy alan birinci turda seçimi alır demek.

Sayın Muharrem İnce olmasaydı demek ki 84 oydan yine yarıdan biraz fazla alan kazanacaktı. Yarısı 42 oy eder, ama biz 43 oy alan ilk turda seçimi alacaktı diyelim.

Şimdi eğer sayın Muharrem İnce'nin katılım oranına kendisinin dediği gibi pozitif etkisi olacaksa, seçimi kazanacak olan adayın sayın İnce etkisiyle normalden bir fazla oy alması gerekecek diyebiliriz.

Gelin sayın İnce için kimi anketlerde verilen maksimum oy oranını dikkate alalım.

Düne kadar kimi anketlerde sayın İnce geçerli oyların %9'unu alacak diye görünüyordu.

Bu çok yüksek bir oran, ama olsun, böyle bile olsa demekki bizim hesabımıza göre 8 kişi Sayın İnce'ye oy verecek diyebiliriz.

Bizim hesaba göre neticede geçerli 87 oyun 8'i sayın İnce'ye gidince geriye kaldı 79 oy.

Sayın Oğan'ın durumu nedir peki?

Onun için de anketlerde görünen en yüksek oranı kabul ediyorum, %4!

Bu oran ile 3 kişi de sayın Oğan'a oy verecek diyebiliriz.

Yani sayın Kılıçdaroğlu ve sayın Erdoğan'a kalan oy adedi 76 oluyor bu durumda.

En son anketlerde sayın Erdoğan'ın oy oranı %42 olarak görünüyor.

Bu oran geçerli 87 oy içinde 37 oy demek!

Bu durumda bizim hesabımızda sayın Kılıçdaroğlu'na kalan da 39 oy oluyor.

Sayın Muharrem İnce'nin katılım oranını yükseltmesiyle ne lazımdı seçimi ilk turda geçmek için?

44 oy!

Bu durum sayın Kılıçdaroğlu'nun ilk turda seçimi kazanabilmek için 5 oy eksiği var demek. İlk turda bu işin bitmesi için 44 oy gerekiyorsa hesaptan bu çıkıyor.

Dönelim sayın İnce'nin oylarına.

Kabulümüze göre 8 oy almıştı değil mi seçimde?

Bu oylardan 3'ü de seçime katılmak istemeyenlerin ikna edilmiş olması sayesinde gelmişti hesabımızda.

Yani sayın İnce seçime katılmıyor olsaydı, normal şartlar dahilinde oylamaya katılanlar arasından 5 oy diğer adaylara dağılacaktı!

Sizce sayın İnce'nin bu 5 oyunun kaynağı neresi olabilir?

Bana sorarsanız onun iddia ettiği gibi iktidardan da oy alıyorsa, iktidardan alabileceği oyun hepsi bizim hesabımızdaki 1 oya denk düşecektir. Daha fazla olamaz. Gerisi muhalefetten alınan oylar olmalı.

Bu durumda kalan 4 oy zaten ikinci turda sayın Kılıçdaroğlu'na verilecek oy olacak diyebiliriz.

Bu 4 oy ilk turda sayın Kılıçdaroğlu'na verilecek olsa ise durum ne oluyor biliyor musunuz?

39+4=43

Bingo!

Sayın Muharrem İnce'nin iddia ettiği gibi ben seçimlere katılım oranını artırıyorum, iktidardan da oy alıyorum iddiası aslında tamamen muhalefetin oyuna balta vuruyor demek! Yani başta da dediğim gibi sayın İnce aslında muhalefet için bir bölen durumunda!

Hesabımıza göre 43 oy seçimlere katılım oranı ve geçerli oylar oranı bir önceki genel seçimlerle aynı olursa, seçimi ilk turda sayın Kılıçdaroğlu'nun kazanması için yeterli olacak aslında.

Sayın Erdoğan bu turda sayın İnce'ye kaptırdığı 1 oyu kendisi almış olsa bile onun oyları 37+1=38 olacaktı ve seçimi ilk turda zaten sayın Erdoğan kazanamayacaktı! Şu anki anketler böyle gösteriyor.

Sayın Kılıçdaroğlu ise ilk turda 43 oy alabildiği için seçim ilk turda bitecekti normalde!

Tabii bu hesap son anketlere göre yapılmış bir hesap.

Belki de seçimde gerçek durum çok daha farklı olacaktır.

Belki de seçim günü gerek muhalefetin oy oranı, gerekse iktidarın oy oranı anketlerden çok daha farklı olacak.

Sayın Muharrem İnce'nin oy oranı da çok farklı olabilir bence.

Hatta ben sayın İnce'nin seçim günü sonrasında gerçekten hezimete uğrayacağını düşünüyorum. Bakalım nasıl çıkacak insan içine. Çünkü herkes durumu açık seçik söylüyor aslında. O ise inadım inat modunda.

Ancak şu anki duruma göre sayın İnce hiç bir kötü şey yapmıyor olsa bile, en azından seçimlerin ikinci tura kalmasına sebep olduğu için kötü bir şeyler yapıyor durumda.

Konuya ekonomik açıdan bakacak olsak bile, ikinci turdan kaynaklanacak bir ekonomik zarara sebep olacağı için milletin gözünde her halükârda suçlu olacak.

Bunun vebali bile oldukça büyük bence.

Bu analizi rakamlarla yapayım dedim, çünkü sayın İnce matematikten anladığını söylüyor. Matematiksel açıdan gösterirsem durumu belki daha iyi anlar diye düşündüm.

Diğer yandan doğrusunu isterseniz aslında durumun bu kadar kritik olmasını ben hiç anlamıyorum.

İktidarın bunca yıllık devlette yaptığı tahribattan sonra muhalefetin normalde çok daha fazla oy alması beklenirdi.

Toparlandılar, ama biraz geç toparlandılar galiba.

Bir de halen daha kendilerini anlatmada sıkıntı yaşıyorlar.

Bu güne kadar kendilerini çok daha iyi anlatabilmiş olsalardı, sayın Erdoğan'ın şu anki anketlere göre alacağı 100 seçmenin 37 oyu çok daha düşük olmalıydı.

Tabii seçim ve hitabet konusunda onun tecrübesine diyecek yok.

Taraftar durumuna gelmiş olan seçmeni tersine ikna etmek de o kadar kolay değil tabiki. İnsanların gözüne gözüne soksan da durumu, görmek istemeyince yapacak bir şey kalmıyor.

Yine de çabalamak gerekiyor.

Çünkü biliyorsunuz, iktidar tarafından muhalefete geçecek bir oy, durumu iki kat etkiliyor.

Bir tarafta bir oy eksilip, diğer tarafta bir artıca, makas aralığı iki oy olarak değişiyor.

Onun için muhalefetin iktidar seçmenini ikna edecek hamleler yapması çok önemli!

Sayın Oğan açısından ise, alacağı 3 oy o seçime katılmasaydı nasıl dağılırdı diye soracak olursanız, onu da siz söyleyin derdim aslında.

O katılmasaydı seçime bence 2 oy muhalefete, 1 oy da iktidara giderdi herhalde.

İktidara oy vermek istemeyen ülkücü kanat belki de seçime katılmazdı, ya da sayın Devlet Bahçeli öyle diyor diye istemeye istemeye yine de sayın Erdoğan'ı desteklemek durumunda da kalabilirlerdi. Pek tartamıyorum ülkücü kanadın davranışlarını.

Tersi olsa bile, yani iki oy iktidara, bir oy muhalefete gidecek olsaydı, Sayın Kılıçdaroğlu ilk turda en azından bir fazla oy alırdı.

Bu durumda sayın Muharrem İnce'nin seçime katılıyor olması yüzünden seçim yine de ikinci tura kalırdı herhalde.

Ez cümle ben sayın Oğan'ın bir oy muhalefetten, bir oy iktidardan, bir oy da belki seçime katılmayı düşünmeyen küskün ülkücülerden alacağını düşünüyorum.

Yani sayın Oğan'ın da aslında seçimi olumsuz yönde etkiliyor olduğu söylenebilir mi?

Bu dağılım ile ben pek emin olamadım. Etkisi yok gibi duruyor.

Hayırlısı artık diyerek bitireyim yazıyı.

Milletin ferasetine güvenmekten başka çare yok sanırım. Millet ne istediğini kendisi biliyor zaten.

Öyle ya da böyle, Türkiye'de bir iktidar değişimi olacaktır diye düşünüyorum.

Çünkü değişim rüzgarları çoktan esmeye başladı bile.

Moskova'dan herkese sevgi ve saygılarımla.

Araştırmacı Yazar Deniz BURSALIOĞLU
Araştırmacı Yazar Deniz BURSALIOĞLU
Tüm Makaleler

  • 21.04.2023
  • Süre : 6 dk
  • 1191 kez okundu

Google Ads