Yeraltısularının Stratejik Önemi Artıyor
Yeraltı suları; kısa süre içinde işletmeye alınabilmesi, genellikle arıtma ihtiyacının olmaması gibi avantajlarından dolayı çok uzun zamandan beri içme-kullanma, tarımsal sulama ve suyu talebini karşılamakta kullanılan en stratejik doğal kaynaklardan biridir.
Yeraltısularının Kendini Yenilenmesi:
Bu nedenle yeraltısuları farklı kullanıcılar tarafında kullanılabilen ve aşırı kullanıldığında yenilenmesi, kirletildiğinde ise temizlenmesi uzun zaman alan ortak bir havuz veya depo olarak düşünülebilir.
Ancak yeraltısularımız bazı bölgelerde, kendini yenilemeye fırsat bulamadan aşırı tüketilmekte ve su seviyeleri yıldan yıla hızla düşmektedir. Bu nedenle, bu kaynaklara yönelik koruma ve verimli kullanma önlemlerinin arttırılması büyük önem taşımaktadır.
Kuraklık hâlinde kullanılabilecek en güvenilir su kaynağı olan yeraltısuları sosyal ve ekonomik değerleri yanında aynı zamanda stratejik öneme de sahiptirler. Herhangi bir afet, savaş gibi durumlarda yerleşim birimlerine gelen su kaynaklarının tahrip olması durumunda, yeraltısuyu çok kısa zamanda kullanıma sunulabilir.
Nükleer kirlilikten korunabilecek tek su kaynağı, yine yeraltı sularıdır.
Yeraltısuları stratejiktir:
Ülkemizdeki tarımsal sulamanın dörtte biri içme ve kullanma suyu talebinin yaklaşık yarısı yeraltısuyu kaynaklarından karşılanmaktadır. Bu nedenle ekonomik olduğu kadar de stratejik önemi de çok yüksektir. Bununla birlikte aşırı ve kontrolsüz çekim ile kirlilik tehdidi altındadır. Yeraltısularının kirlendikten sonra temizliği çok uzun zaman almakta ve çok yüksek maliyetlere mal olmaktadır. Bu nedenle bu kirlilik hem kirliliğin olduğu dönemde bu kaynaktan yararlanan insanları hem de gelecek nesilleri etkileme riski taşımaktadır.
Yukarıda sayılan tüm bu özellikleri yeraltısuyu kaynaklarını tüm dünyada çok önemli kılmaktadır. Dünya Su Günü, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 22 Mart 1993 tarihinde aldığı karar çerçevesinde her yıl farklı temalarla dünya çapında kutlanmaktadır.
Yeraltısuyunun artan önemine dikkat çekmek için 22 Mart Dünya Su gününün bu yılki teması “Yeraltısuyunu Görünür Yapmak” olarak belirlenmiştir.
Yeraltısuyu Seviyesi:
Ülkemizdeki yeraltısuyunun emniyetli rezervinin %85’i tahsis edilmiştir. Ancak birçok havzada kontrolsüz çekimler sonucu yeraltı suyu seviyeleri hızla düşmektedir. Ayrıca yeraltısularımız sulamadan dönen sular, sanayi atıksuyu ve evsel atıklar ile kirlenmektedir.
Bunların önlenebilmesi için nehir havzası entegre su yönetimi kapsamında yeraltı suyu seviyelerinin online (anlık) takibi, arazi toplulaştırması, suyu verimli kullanmaya yönelik eğitim ve bilinçlendirme hizmetleri ile sulama şebekelerinin modernizasyonunun desteklenmesi ve hızlandırılması gibi eylemlerinin hayata geçirilmesi gerekmektedir.
Sonuç:
Kısacası su ve toprak gibi stratejik önemi gün geçtikçe artan doğal kaynaklarımızı toplumsal ulusal faydayı gözeterek sürdürülebilir bir şekilde kullanmalıyız. Bu konudaki toplumsal duyarlılığımızı arttırmak zorundayız.
