Gabon Cumhuriyeti
Evet, Afrika'da okyanus kıyısında bir devletmiş. Nüfusu 2018 tahmini ile 2 milyon 120 bin civarında. Yüzölçümü 267.667 km². Türkiye'nin üçte biri gibi. Eski bir Fransız sömürgesi.
Dünyada bir sürü memleket var, birçoğunu da bilmiyoruz.
Bugün açtım haritayı ve gözümü kapatıp parmağımı bir noktaya koydum.
Gözlerimi açtığımda baktım Gabon Cumhuriyeti denk gelmiş.
Bilen var mı neresidir?
Haydi, tahminleri duyayım.
Tamam, açıp baktınız tabii ki google'a. Son zamanlardaki tabiriyle gugulladınız.
Evet, Afrika'da okyanus kıyısında bir devletmiş.
Nüfusu 2018 tahmini ile 2 milyon 120 bin civarında.
Yüzölçümü 267.667 km². Türkiye'nin üçte biri gibi.
Eski bir Fransız sömürgesi. 17 Ağustos 1960 yılında bağımsızlığını kazanmış. Resmi dili doğal olarak Fransızca. Başkanlık sistemiyle yönetiliyormuş. Başkenti Libreville. 600 bin gibi bir nüfus yaşıyormuş başkentte.
Nüfusun az bir kısmı (%1.5) Pigmelermiş. Şu küçük insanlar, en fazla 150 cm gibi boya sahip Afrika'nın en eski topluluklarından biri.
40 değişik etnik grup varmış ülkede. Ama çoğunluk Bantu etnik grupları diye geçiyor. Ülke nüfusunun üçte birini oluşturuyorlarmış.
Biraz da nüfus yoğunluğu çok düşük olduğu için kişi başı milli gelirleri bizden yüksek, 12.500 $ civarında. Yani aslında zengin bir ülke.
Hayırdır diye sormayın, inanın öylesine baktım, içimden geldi.
Bazen düşünüyorum da, niye biz de sömürge düzeni kurmamışız acaba? Çok mu yufka yürekliyiz sizce?
Hâlbuki savaşçı bir toplum olarak biliniyoruz. Hatta gaddar, yani savaşçılığın daha ötesinde bir namımız var dünyada. Halen daha korkuyorlar bizden. Biraz da kıskanıyorlar… Özellikle de batı medeniyetleri kıskanıyor.
Nedense biz yüzümüzü Avrupa'ya dönmüşüz ve bir çok savaş yapmışız Avrupa'yla.
Belki de bizim yüzümüzden Avrupa gidip başka yerleri keşfetmek zorunda kalmış olabilir.
Tamam, bu fazla abartılı bir yorum olabilir, ama bizim de onların sömürge düzenine geçmelerinde gerçekten bir payımız olabilir.
Tarihçilere sormak lazım. İlber (Ortaylı) hocaya sormuşlar mıdır acaba böyle bir soru? YouTube'da aramak lazım, eğer sormuşlarsa ne demiş acaba?
Bugün Avrupa aslında eski alışkanlıklarını devam ettiriyor.
Baksanıza Gabon bile resmi dil olarak Fransızcayı kabul etmiş.
Ülkenin kendi dili yok mudur acaba?
Ülkenin %65'i Fransızca konuşuyormuş zaten. Hatta yerel diller yok olma tehlikesinde diye yazıyor internette. Nüfusun %32'si Fang dili konuşuyormuş. 42 farklı dil varmış.
İlginç gerçekten, bu kadar farklı kültür ve dil, ama yine de tek bir devlet olarak yaşamlarına devam ediyorlar.
Gerçi Avrupalı bir nüfus da varmış orada yaşayan. Ülkenin zenginleridir her halde.
Biraz daha baktım internetteki bilgilere.
Petrol varmış Gabon'da!
Anlaşıldı şimdi. Tabii petrolden sonra orman ürünleri, özellikle de kereste ve ülkenin iç kesimlerinden çıkan başta mangan (manganez) madeni olmak üzere uranyum, demir ve altın madenleri de önemli ihracat ürünleri.
Manganez metal ve mineral olarak hem endüstride hem de insan sağlığında önemli katkıları olan bir elementtir diye yazıyor internette. Bilinen bütün canlı organizmaların salgıladıkları enzimlerde vazgeçilmez bir unsurmuş. Birçok enzim mangan içeriyormuş. Vitamin olarak almakta fayda var demek ki.
Fotosentezin de kilit elementiymiş. Yani mangan olmasaydı fotosentez de olmazdı ve dolayısıyla atmosferde de oksijen olmazdı diye yazıyor internette. Bu bilgi de ilginç doğrusu.!
Daha bir çok faydası varmış. Bizde de çıkıyor manganez bildiğim kadarıyla.
Neyse, biz dönelim yine Gabon'a. Bu kadar bilgi yeter mangan üzerine.
Doğal olarak Gabon'da nüfusun %80'i açlık seviyesinde fakir. Kalan %20'nin de hepsi zengin değildir herhalde. Nüfusun %1-2'si gibi az bir uyanık kesim ülkenin tüm zenginliklerini sömürmeye devam ediyordur.
Dediğim gibi modern sömürü düzeni burada da kurulmuş anlaşılan. Aynen dünyanın bir çok yerinde olduğu gibi!
Evet, bu bir mantalite farkı. Yani sömürgecilik. Eminim gelirlerin çoğu Fransa'ya akmaya devam ediyordur.
Avrupa diyoruz, medeniyetin beşiği, ama nereden geliyor bu değirmenin suyu? Aralarında bir tek Almanya'nın o kadar yoğun sömürgesi olmamış. Ama Alman sömürgesi olan ülkeler de olmuş.
Bir ara şu meşhur "kim bize ne öğretti?" serisinden bir yazı ele almalıyım. Sanırım Avrupa sıradaki yazı olacak. Bakalım Avrupa'dan neler feyz almamız gerekiyormuş?
Şimdilik Moskova'dan herkese sevgi ve saygılarımla
