Acem Palavrası

Olanlar Acem palavrası mı? 

Yoksa ciddi bir şeyler mi oluyor bölgemizde?

Biliyorsunuz İran kendi yerli ve milli imkanları ile ürettiği füzeler ve dronlarla haftasonu İsrail’e bir saldırı yaptı. 

Bu saldırıyı İsrail’in Suriye’deki İran konsolosluğuna yaptığı saldırıya misilleme olarak yaptığını söyledi. İsrail o bina konsolosluk binası değildi dese de İran’ın bölgede İsrail’in Gazze’ye olan müdahalesine karşı bir şeyler yapacağı belliydi zaten.

Ve uzun süredir beklenen saldırı da gerçekleşti! 

***

Televizyonlarda şimdi bin türlü yorum yapılıyor. Askeri açıdan İran’ın bu füze ve dron sistemlerinin detaylarına girenlerden tutun, İran’ı çok iyi tanıyanların, İran’a gitmiş olanların, oralarda yaşayanların bu olayın yerinde nasıl karşılandığına dair yorumları, olayın Amerika, Avrupa ve İsrail’deki yansımalarından tutun, global açıdan neler olabileceğine bu süreçte bin türlü yorum ve senaryo konuşan oldu. 

Bayram sonrası hafta sonumuz bu yorumlarla geçti.

Herkes şimdi ne olacak diye merak ediyor. İsrail bu saldırının altında kalacak mı?

İran bu saldırının devamını getirecek mi?

Amerika zaten bölgeden çıkma derdindeyken İsrail yüzünden iyiden iyiye bölgeye saplanmak durumunda mı kalacak?

Rusya ne yapacak?

Üçüncü dünya savaşı mı başlıyor?

***

Sorular sorular…

Evet, ben de bölgesel açıdan işlerin biraz daha karışmakta olduğunu düşünüyorum. 

Ancak bir yandan da her şeyin ne kadar da taktiksel olduğunu hissediyorum. 

Adeta koskoca bir tiyatro sahnesi kurulmuş ve herkes rolü gereği ne yapması gerekiyorsa onu yapıyor.

İran kapalı bir molla yönetimi. Halkının gözünde bu saldırı mollaların bakın biz konsolosluğumuza yapılan saldırıya misliyle karşılık verdik deme şansını doğurmuş oldu. Ayrıca Gazze’deki kardeşlerimizin yanındayız da demiş oldu İran kendi halkına.

***

İsrail çok mu açık bir yönetim? 

İsrail’in de İran’dan farkı yok ki! Onlar da İran gibi dini referanslarla yönetilen bir ülke. 

Onlar da kendi kamuoylarına bakın bizim savunma sistemlerimiz ne kadar başarılı çalışıyor deme şansı elde etmiş oldular. 

Ayrıca bu saldırının cevabını bir şekilde vereceğiz de diyorlar, şimdilik Amerika’nın baskısıyla bu saldırıya cevaplarını ertelemiş görünüyorlar.

Bu saldırının İsrail açısından asıl faydası Gazze’de yaptıklarının bir an için dünya gündeminden düşmüş olması oldu, tersine İsrail’e şimdi mağdur gözüyle bakılıyor.

***

Amerika da seçim öncesinde iktidardaki Joe Biden kendi kamuoyuna ey Yahudi vatandaşlarım, siz hiç merak etmeyin, biz sizleri koruyoruz deme şansı elde etti. İsrail’in Demir Kubbe’si yanında Amerika’nın da hava savunması kullanıldı.

***

İran diğer yönden vekâlet savaşlarında kullandığı gruplara bakın, gerektiğinde biz de olaya direk katkı sağlayabiliriz demiş oldu. Desteklediği gruplar önünde güven tazeledi.

Yani olay bir anlamda tiyatro oyununa benziyor. Herkesin görevi belli.

Zaten İran başta yapacağı saldırıdan haber de verdi. Bu anlamda da ne kadar politik bir davranış içinde olduğunu göstermiş oldu.

İran bunu hep yapıyor, bir yandan tamamen bir Amerikan karşıtı gibi gösteriyor kendisini, diğer yandan da Amerika ile gizli gizli anlaşmalar yapıyor. 

Amerika Afganistan’dan çıktığında geride bıraktığı yandaş Afganları İran üzerinden nasıl oldu da Türkiye sınırına kadar ulaştırabildi?

İran trenlerle taşıdı bu göçmenleri ve bizim sınırımıza bıraktı. Bunu Amerika’dan habersiz mi yaptı sanıyorsunuz?

Sonuçta her şey tiyatro! Herkes rolünü oynuyor.

***

Lafı çok uzatmayacağım, bu saldırı bir test saldırısıydı. Herkes bir şeyleri test etti. 

İran kendi sistemlerini test etti. Sayısı çok olmasa da attığı füzelerle ve dronlarla İsrail’in Demir Kubbe’sini test etmiş oldu. Bir yandan da nispeten çok daha ucuz sistemlerle karşısındakine çok fazla masraf yaptırmış oldu.

İsrail bunca yıl kendine tehdit gördüğü İran’ın ne yapabileceğini görmüş oldu.

Amerika’nın zaten derdi belli. Bölgeye hâkim olmak ve İsrail’in güvenliğini temin etmek. Bunda da asıl motivasyonu Amerikalı Yahudi lobisi.

***

Avrupa? Rusya? Çin? 

Bunlar ne diyor?

Avrupa sus pus. 

Rusya’dan öyle yüksek sesle çıkan bir tepki yok. Üstelik dronların ve füzelerin Irak ve Suriye üzerinden geçişleri sırasında Rus hava savunma sisteminin çalıştırılmamış olması da İsrail’de tepkilere yol açmış. Ancak Rusya’nın İsrail ile ilişkilerini daha önce yazmıştım. Rusya da ciddi bir reaksiyon göstermeyecektir.

***

Çin? 

Çin olaya çok uzak. Sadece izliyor! Ortadoğu’da Amerika’nın meşgul olması bir yandan da Çin’in işine gelir.

***

Ya biz? Biz bir yandan Gazzeli Müslüman kardeşlerimiz diyoruz, diğer yandan da İsrail ile ticaretimize devam ediyoruz. 

Keşke arabuluculuk gibi bir pozisyonumuz olabilse, ama son yıllarda yapılmış hatalar yüzünden arabuluculuk şansımız da yok sanırım.

***

Olan Gazze’de ölen onca insana oluyor, gerisi boş muhabbet.

İran gerilimi artırır mı?

Borsaya bakacak olursak durum sakinleşmiş görünüyor. Hiç kimse İran’ın gerilimi tırmandırmasını beklemiyor.

Kendi iç kamuoyuna yeterince mesaj iletti İran. 

Zaten bunca petrolü olmasına rağmen 2022 yılında İran’ın milli geliri 346 milyar dolar seviyesinde kalmış. 88,5 milyon nüfus için kişi başı yıllık gelir 3900 dolar civarı eder ki, bu gelirin bu sene çok daha düştüğü düşünülüyor.

Yani halkının bizden bile daha kötü durumda olduğu İran nasıl oluyor da Amerika’ya bile kafa tutabiliyor? Tutabiliyor mu?

Niye İran bölgede bu kadar etkin olma derdinde? Tamam, kökleri çok eskilere dayanan bir kültür, ama sanki biraz kendi içine dönse ve en azından ekonomik olarak düze çıkabilse fena mı olur?

Ya da Amerika gibi bir ülke İsrail’i öne sürerek niye İran gibi bir ülke ile uğraşıyor, tüm bunlar ilginç sorular.

***

Sonuçta sanırım şimdilik bölgede sıkışmış gazlar salındı. Gazze yine baştaki İsrail ve Amerika politikası gereği temizlenmeye devam edilecek. 

Gazzeliler nereye gidecekler?

İşte bu yüzyılın sorusu!

Zaten kaç Gazzeli var ki? Bulurlar herhalde gönderecek bir yerler. Bir hışmını bize bile getirebilirler. Alıştık zaten biz sığınmacılara. Hem o kadar uğraşıyoruz yardım yollayalım diye, gelseler Türkiye’ye yardımlar için harcadığımız yol masrafından da kurtulmuş oluruz.

Ne dersiniz? Yüzyılın soykırımına engel olmak istemez misiniz?

Amerika’ya gitmişken reyiz bir konuşsun istiyorsanız Joe Biden ile? Siz para verin, biz de Gazzelileri ülkemizde misafir edelim desin?

Ne dersiniz? Hem IMF falan uğraşmayalım şimdi, bir miktar Dolar hibe etsinler de, ekonomimizi düze çıkartalım. Fena mı olur?

Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla.