Bölgesel Sorunlar Neden Bitmiyor?

Bir şey yapmayı planlıyorsunuz ve doğru zamanı bulmanız gerekiyor, ne yapardınız?

Yapacağım şeye bağlı, ancak benim için doğru zaman yapacağım şeyde başarıya ulaşabileceğim en uygun zaman olurdu herhalde, ben o uygun zamanı kollardım.

***

Uluslararası ilişkilerde, özellikle son zamanlardaki gelişmelere bakacak olursak, ülkeler uzun süredir bir türlü bir karara ulaşmamış sorunlarını çözmek için, karşı ülkenin en zayıf anını kolluyorlar.

Bir anlamda onlar da kendileri açısından doğru zamanı kestirme derdindeler.

Evet, çevremizde sürekli birtakım çatışmalar olmaya başladı. Kazan kaynamaya başladı adeta.

Zaten uzun süredir sürmekte olan Rusya-Ukrayna savaşı vardı, evet, ben buna savaş diyorum, bu savaş Rusya’yı oldukça yıpratmışa benziyor.

Gerçi buradan Rusya’nın bir savaşta olduğu pek belli olmasa da, yani buralarda hayat normal şekilde sürüyor olsa da, Rusya artık diğer bölgelerdeki sorunlara eskisi gibi güçlü reaksiyon göstermiyor.

İşte bu yüzden Ukrayna savaşının Rusya’yı biraz olsun yıpratmış olduğunu düşünmeye başladım. Yanılıyor da olabilirim.

Belki de Rusya kendince sorumluluk hissettiği, ya da arka bahçesi olarak gördüğü eski Sovyet bölgesinin sorunlarından yeterince sıkılmış durumda. Bu da bir sebep olabilir.

Burada insanlar Ukrayna konusunda bu işin gereğinden fazla uzadığı görüşündeler. 

Askere alınıp savaş bölgesine gönderilen genç askerlere yeterince devlet desteği verilememesi bile insanların az da olsa bu konuda ses çıkarmasına sebep oluyor. 

Aileler askere gönderdikleri evlatlarına çorap gibi, içlik gibi, hatta kimileri eli yüzü düzgün kostüm gibi şeyler alıp vermek durumda kalıyorlar ve bu durum devletin zorda olduğu konusunda soru işaretlerine sebep oluyor.

Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki düne kadar sorun olan Karabağ konusunda Rusya’nın bir anlamda ses çıkarmayarak Azerbaycan tarafında durması yeterince gücü kalmadığının bir göstergesi olabilir. 

Belki de almak istediğini aldığı için bu pozisyonun kendisine daha uygun olduğuna karar vermiştir Putin.

***

Evet, Ermenistan da büyük hatalar yaptı bu süreçte, ancak yine de normal şartlarda Rusya’nın Ermenistan üzerinde daha farklı baskı yöntemleri kullanması beklenirdi. 

Rusya ise Azerbaycan’ın Karabağ’da daha fazla söz sahibi olmasına müsaade ederek Ermenistan’ı cezalandırma yöntemini seçti. 

***

Şimdi politologlar Azerbaycan’ın Türkiye’nin de desteği ile Zengezur koridoru konusunda ne yapabileceğini tartışıyorlar.

Zengezur koridoru Azerbaycan açısından Nahçıvan bölgesine karadan ulaşım açısından çok önemli olduğu gibi, Türk dünyasının bir araya gelmesi açısından da stratejik olarak çok önemli.

Ancak arada bu konuda İran’ın da çeşitli çekinceleri var ve Ermenistan ile İran’ın direkt bağlantısı olan bu bölge Azerbaycan kontrolüne geçerse, bu konuda en çok etkilenecek ülkelerden biri de İran olacak. Ermenistan ise bir tarafında Gürcistan, bir tarafında Türkiye ve diğer tüm sınırları Azerbaycan ile sarılmış olacağı için şu anki durumundan bile daha da izole bir ülke durumuna gelecek.

İşte bu yüzden özellikle İran’ın Zengezur koridoru konusunda büyük çekinceleri var. Bu konunun çözümü var mı? 

Belki! Zaman gösterecek.

***

Suriye konusunda çok önceleri yazmıştım zaten, Rusya alacağını aldığı için Suriye’de artık eskisi kadar duruma müdahale etmiyor. 

Zaten Akkuyu nükleer santralini de kendisine bölgede kurduğu bir başka üs olarak görüyor.

Yani bu bölgede de eskisi kadar duruma müdahale etmesine gerek olmadığını düşünüyor olabilir.

***

Bir başka bölgesel sorun İsrail ve Hamas’ın İsrail’e saldırısı.

Bu konuda da Rusya şimdilik yüksek tonda bir şey söylemiş durumda değil.

Aslında İsrail ile Rusya’nın ilişkileri oldukça iyi. İsrail’de oldukça çok Rusya kaynaklı Yahudi yaşıyor ve bunların Rusya üzerinde de oldukça çok etkileri var.

Ancak İsrail’in Karabağ konusunda Azerbaycan’dan yana durması sebebiyle belki, şimdilik Rusya İsrail’deki gelişmeleri izlemeyi seçmiş görünüyor.

Normal şartlarda İsrail istihbarat örgütü MOSSAD’ın Rus istihbaratı ile oldukça yakın ilişkiler içerisinde olması beklenirdi ve Rusların MOSSAD’ın istihbaratının yeterli olmaması durumunda bile Hamas’ın hazırlıkları konusunda İsrail’i uyarması beklenirdi.

Ancak, hayır, MOSSAD istihbarat konusunda yetersiz kalmış görünüyor ve Ruslar da yeterli desteği göstermemişler gibi görünüyor.

Bunun sebebi sadece Rusların İsrail’e kızmış olması mıdır? Yoksa artık Rus istihbaratı da bölgede eskisi kadar güçlü değil mi?

Üstelik İran Rusya ilişkileri de oldukça iyi ve Hamas’ın arkasında İran desteği olduğu herkes tarafından biliniyor.

Belki de Rusya İsrail’in de Karabağ konusunda olduğu gibi bir başka el tarafından cezalandırılmasını tercih etmiş olabilir mi?

Bence olabilir! Özellikle yeterince güç kaybetmiş bir Rusya’nın konulara bu şekilde yaklaşması Rusya açısından mantıklı da olabilir.

Peki Rusya açısından İsrail ile iyi ilişkiler ne olacak?

Hamas konusu İsrail açısından çok zor çözülecek bir sorun değil. Ne olmuş yani birkaç İsrailli bu arada ölmüşse! İsrail Rusya’nın desteği olmadan bölgede doğru istihbarata ulaşamayacağını anlasın yeter! 

Bir yandan da Karabağ konusunda yaptıklarının biraz olsun cezasını çekmiş olur.

***

Uluslararası ilişkiler bu kadar basit mi?

Evet, özellikle bölgedeki ülkelerin yönetimlerinin demokrasiden oldukça uzak yönetimler olduğunu dikkate alacak olursak, bu yönetimlerin konulara bakış açıları işte böyle kişisel boyutlara inebiliyor. Maalesef durum bu şekilde.

***

İsrail’in şimdi özellikle Gazze bölgesine aşırı güç ile saldırması konusunda bölgede yaşayan masum insanlar ölürlerse ne olacak?

Evet, aynen böyle olacak! İsrail artık savaştayız, kaçın diye açıkça Gazze’ye aşırı güç ile saldıracağını beyan etti zaten.

Dünyanın İsrail’in bu açık tehdidi konusunda herhangi bir tepkisi oldu mu?

Sessizlik!

İşte bu yüzden insan hayatının hiçbir değeri olmayan bu düzenin en kısa zamanda değişmesi gerekiyor!

Nasıl değişecek bu düzen?

Bilseydim inanın yazmaya çalışırdım.

Buradan şimdilik gelişmelere üzülmek dışında yapabileceğim bir şey yok maalesef.

Umarım yakın zamanda durum sakinleşir ve çatışmalardan etkilenenler çok fazla olmaz.

Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla.