Site İçi Arama

ua-iliskiler

Ukrayna Jeopolitiği Bağlamında Rusya'da Sivil-Asker İlişkisi: Bölüm-3

Kruşçev, uzun vadeli perspektifte, daha güçlü bir kapitalist koalisyon olan NATO ile askeri mücadele içine girdi. Aslında bu mücadele tamamen gereksizdi ve Sovyetler Birliği için çok pahalıya mal oluyordu.

Ukrayna Jeopolitiği Kavramında Rus Sivil-Asker İlişkileri: Bölüm-3

Kruşçev'in Görev Süresi

Nikita Kruşçev'in 11 yıl sonra görevden alınması, Kruşçev'in kolektif liderlik sınırlarını aştığına karar vermiş olan Leonid Brejnev ve Politbüro meslektaşları için eşit derecede tehlikeli bir operasyondu. 1950'den 1953'e kadar Kremlin'de Stalin'in yakın çevresinde bulunan Kruşçev, Stalin'in dış politikasını yakından gözlemlemek ve değerlendirmek için iyi bir konumdaydı ve elbette diktatörü her gün överek yerini korumasını bilmişti. Kruşçev, Soğuk Savaş'ın tamamını Stalin açısından ciddi bir hata olarak görüyordu.

Kruşçev, uzun vadeli perspektifte, daha güçlü bir kapitalist koalisyon olan NATO ile askeri mücadele içine girdi. Aslında bu mücadele tamamen gereksizdi ve Sovyetler Birliği için çok pahalıya mal oluyordu. Kruşçev politikaları; Sovyet dikkatlerini, nüfuz alanı bulunabilecek iki kutup arasında tarafsız pozisyondaki gelişmekte olan üçüncü dünya ülkelerinden Sovyetleri uzaklaştırdı ve Moskova'nın Doğu Avrupa uydularıyla ilişkisini de zayıflattı. İşçi sınıflarının ve dünya halklarının eninde sonunda sosyalizme ve komünizme yöneleceğine inanan Brejnev ve etrafındakiler, Soğuk Savaş gibi çatışmaların dikkatleri bu nihai hedeften Sovyetleri uzaklaştırdığına inanıyorlardı.

Bu arada spesifik olarak Kruşçev, Stalin'in 1945 ve 1946'da Türkiye ve İran'da ağır baskı ve özellikle 1948'de başarısız Berlin ablukasına yol açan Berlin üzerindeki ağır baskı gibi bir dizi hata yaptığına karar verdi.

Kruşçev, 1959'da Başkan Yardımcısı Richard Nixon'la gözüküyor.

Kruşçev'in İktidarına Son Verilmesi:

Nikita Kruşçev 1950'lerde Süveyş Krizi, Sputnik'in fırlatılması, 1957 Suriye Krizi ve 1960 U-2 olayı gibi büyük zaferler sayesindeülkesinde güçlü bir destek  buldu. Ancak 1960'ların başında, Kruşçev'in popülaritesi, politikalarındaki kusurların yanı sıra Küba Füze Krizi'ni ele alış biçimiyle aşındı.

Bu, sessizce yükselen ve onu nihatinde görevden alacak olan potansiyel rakiplerini cesaretlendirdi. Bu noktada, Mart 1964'ten başlayarak, Yüksek Sovyet başkanlık başkanı olan ve geleceğin devlet başkanı adayı olan Leonid Brejnev, Kruşçev'in görevden alınmasını planlamaya başladı. Bu konuda KGB şefi Vladimir Semichastny çok önemli bir rol oynadı. Kruşçev'in Karadeniz tatilinden dönüşünde havaalanında Kruşçev ile bir araya geldi ve işinden olduğunu bildirdi. Bir grup KGB muhafızı tarafından kuşatılan Semichastny, Kruşçev'i direnmemesi konusunda uyardı. Semichastny'yi KGB görevine atayan ve onu yakın bir müttefik olarak gören Kruşçev, derinden ihanete uğramış hissetti, ancak kaderini kabul etti ve güç transferi sorunsuz gerçekleşti.

Bazı tarihçiler bunun bir darbe olmadığını savundular, çünkü Kruşçev'in kendisinin tanıttığı, gösteri duruşmalarının, törensel saldırıların, kamuya açık itirafların ve infazların olmadığı liderliği adlandırmak için Merkez Komitesi prosedürlerini izledi. Bununla birlikte, önceki Sovyet iktidar mücadelelerinin ölümcül kaderine maruz kalmadı ve Moskova'da bir daire ve kırsalda bir yazlık ile emekli oldu.

Putin'in İktidardan Nasıl Uzaklaştırılabilir?

Günümüze gelindiğinde, Rusya Devlet Başkanı Vladmir Putin'i görevden alma çabaları, ordu, FSB (KGB'nin halefi) ve Ulusal Muhafızlar (“Rosgvardiya”) gibi üç kilit örgütün aktif veya pasif desteğini gerektirecektir. Putin'in Rus Siloviki gibi sağlam müttefikleri var. Onlar bir alfa dünyasındaki alfalardır. Sovyetler Birliği'nin 1990'larda teslim olma biçimine içerliyorlar ve Rusya'nın “Siloviki” olarak bilindikleri küresel bir güç olduğu fikrine bağlılar. Acımasız, kurnaz ve inatçıdırlar. Putin'in en güvenilir danışmanları arasında yer almaktadırlar ve Rus Devletinin mekanizmasıyla yakından özdeşleşmişlerdir, ancak Federal Siloviki'yi daha geniş Rus seçkinlerinden ayrı olarak oluşturan şey, olağanüstü sert güce sahip olmalarıdır.

Çoğu ulusun ekonomik büyümeyi, istikrarı veya seçim temsilini vurgulayan bir sosyal sözleşmesi vardır, ancak Siloviki Rusya'da meşruiyetin askeri başarılardan kaynaklandığına inanır. Ayrıca, Rusya'nın önde gelen bir küresel güç olmaya mahkum istisnai bir ulus olduğuna inanıyorlar. Bu noktada, bu amaca ulaşmak için baskı gerekiyorsa, güç kullanmaktan çekinmemektedirler. Bunlar “hayır”ı cevap olarak kabul etmeyen bir grup insandır. Siloviki tam olarak kimlerdir? Putin'i hatasına hatalı görürlerse gerçekten bir kalkışmaya veya Putin'i görevden almaya yeltenirler mi?

Oligark Sistemi:

Rusya'da Putin yönetimi tarafından, Boris Berezovsky, Vladimir Gusinsky ve Mikhail Khodorkovsky (yukarıdaki fotoğraftaki adamlar) bastırıldı ve yurt dışına sürüldü, bu nedenle oligarşinin geri kalanı hizaya getirilmiş oldu.

Oligark, 1990'larda olağanüstü servet biriktiren ultra zengin Rus sınıfını tanımlamak için sıklıkla kullanılan bir terimdir. O zamandan beri, eski Başkan Boris Yeltsin döneminde girişimciler kulübünün siyasi meselelere hakim olmasına rağmen, terim siyasi etki ile eşanlamlı oldu. Oligarşinin hakimiyeti, Başkan Putin'in ilk görev dönemine göre oldukça zayıflamıştır. Oligarşinin önde gelenlerinden olan Boris Berezovsky, Vladimir Gusinsky ve Mikhail Khodorkovsky yurtdışına sürüldü ve Putin, oligarklar üzerindeki kontrolünü tesis etti.

Bu noktada, Rus milyarderlerinin devlet başkanına koşulsuz itaat sözü verene kadar işlerini sürdürmelerine izin verilmedi. Putin'in başkanlığıyla birlikte, bir siyasi güç komisyoncusu olarak oligarşi ortadan kalktı, ancak kuşkusuz kavramın kendisi hayatta kaldı. Unutulmamalıdır ki, oligarşi teriminin yerini günümüzde, "Güçlü" anlamına gelen "Sloviki" olarak bilinen daha küçük yeni bir politika yapıcılar grubu almıştır.

Oligarşi terimi ve onun yeri, "Güçlü" anlamına gelen "Sloviki" olarak bilinen daha küçük yeni bir politika yapıcılar grubu ile değiştirildi.

Putin iktidara geldiğinden beri, Siloviki üyeleri, özellikle askeri ve güvenlikle ilgili kurumlara odaklanarak Rusya'daki tüm yönetişim dallarında ofislere kaydoldular. Siloviki üyeleri, casusları işe alıp konuşlandıran ve aynı zamanda ulusal politika taslağı hazırlayan on binlerce güvenlik görevlisini istihdam ederek askeri fabrikaları işletiyor. Siloviki'nin çoğu eski KGB üyeleri ve bazıları eski subaylar ve bazıları hala sivil teknokratlar. Federal Siloviki, başlangıcından bu yana homojen kaldı ve üyeleri, Putin'in jeopolitik endişelerini körükleyen yakın çevresini oluşturuyor. Sloviki, “Rusya dışında ikamet eden her Rusu, rejime karşı düşmanlık yapabilecekler arasında görüyor ve Rusya'ya tehdit oluşturan potansiyel şüpheliler” olarak tanımlıyor. Eğer NATO teknik olarak Rus güvenliğine zarar verebilecek durumdaysa, o zaman bunu dışardaki Rusları kullanarak yapacaktır anlayışı Sloviki grubunda hakimdir.”

Siloviki'nin yekpare dünya görüşüne göre Rusya, batının inkar ettiği dünyadaki yeri için savaşan kuşatma altındaki bir kaledir ve jeopolitik boyutlarıyla dünyada gerçekten Batı karşısında güvenliği sağlayabilecek tek nesnel mekanizmadır. Siloviki üyelerinin “Alexander Dugin ve Hearthland Teorisi” inancına önem vermelerinin nedeni budur. Bu noktada Rusya'nın kendisini bir “Avrasya Süper Gücü”ne dönüştürmesi gerektiğine ve dolayısıyla batı yarımküreyi küresel üstünlük için zorlayabileceğine inanıyorlar. Bu amaçla Siloviki üyeleri Rusya'nın karar alma sistemini etkileyerek Putin'in kaygılarını körükleyecek şekilde tüm yetkilerini bu uğurda kullanması için Putin'i cesaretlendirdiler.

Siloviki üyelerinin listesini yarın inceleyelim.

(Devam edecek)

Araştırmacı Yazar Mehmet BİLDİK
Araştırmacı Yazar Mehmet BİLDİK
Tüm Makaleler

  • 04.07.2022
  • Süre : 5 dk
  • 1221 kez okundu

Google Ads