Mum Işığı Ortamında Romantizm

Benim bazen romantik anlarım gelir, özellikle de kış aylarında, mesela daçaya gidip şömineyi yakınca, şöminede o yanan ateşi seyretmeyi çok severim.

Ne kadar ilginç yanar ateş değil mi? Ne güzeldir o şöminedeki alevin dansı. Şömine alevi kıpır kıpırdır, sıcacıktır. 

Akşamları şöyle ışığı da kapatıp, bir kadeh de şarap alsanız, yanınızda da sevdiğiniz, ne kadar egzotik bir havası olur şömine başının.

***

Bir mumdur, iki mumdur, üç mumdur…

Mum ışığı da hoştur aslında. 

Özellikle romantik bir yemek yiyecekseniz sevdiğinizle, o sofranın en önemli dekorudur mum ışığı.

***

Hiç mum ışığını yakından incelediniz mi?

Hafifçe oynar en hafif bir esinti olsa odada. Ama sakin sakin yanarken pek öyle kıpraşmaz.

Gelin biraz yakından bakalım mum alevine.

Alev hemen mumun fitilinin çıktığı yerde mavimtırak bir renkte ve yuvarlak şekilde başlıyor, sonra formu biraz genişleyerek kırmızımtırak bir renk alıyor, biraz daha yukarısı artık oldukça parlak ve sarıya yakın bir renk alıyor ve sonra da incelerek yine kırmızıya yakın bir renk ve daha üstünde de artık alev iyice sivrilerek siyaha yakın renge bürünüp en üstünden de is çıkarıyor.

En baştaki mavi rengin kademe kademe diğer renklere dönüşümü ne kadar ilginç. 

Sonra o alevin sivrilen şekli, bu şekil de oldukça ilginç.

Muhtemelen alt tabakadaki henüz soğuk olan havanın içindeki oksijen ile parafinin kimyasal reaksiyona girdiği yerde bu mavi ışık oluşuyor. 

Yukarıya çıktıkça ise hava içindeki oksijen miktarı azaldığı için, daha doğrusu çıkan karbondioksit sebebiyle havadaki oksijen konsantrasyonu düştüğü için de olabilir, reaksiyon yavaşlıyor ve renk kırmızıya dönüşüyor. 

Ama bu sefer de reaksiyonun saldığı enerji yardımıyla biraz üstünde renk daha parlak hale dönüşüyor ve sarımtırak bir hal alıyor. 

Evet, enerjisi tükenen parafin molekülleri yüzünden en üstte artık tekrar reaksiyonun rengi kırmızı ışığa dönüşüyor ve sonra da bu seviyede parafini yakacak pek oksijen kalmadığı için mum alevi sönümleniyor, alev siyah renge bürünüp kalan parafin molekülleri siyah renkli is oluyor.

Yer çekiminin mum ışığı üzerinde bir etkisi olabilir mi sizce?

Dolaylı olarak evet. Havanın içindeki oksijenin ve salınan karbondioksit gazının hareketini yerçekimi etkiliyor doğal olarak. 

Hem ısı dolayısıyla oksijen molekülleri alevi yalayarak yükseliyorlar, hem de reaksiyona dahil oldukları için konsantrasyonu azalıyor. Bir yandan da konsantrasyonu çıkan karbondioksit gazı azaltıyor.

Sonuç mum alevi! Ve alevin şekli!

Güzeldir mum ışığında yemek yemek.

***

Peki eğer yerçekimsiz bir ortamda yaksaydık mumu ne olurdu?

İşte o zaman kapak resmindeki sağdaki alev olurdu mum alevi.

Mumun her tarafında eşit olarak dağılmış bir reaksiyon çeperi ve tam bir parafin yanışı. Dolayısıyla da tümüyle mavi renkte bir mum ışığı.

Böyle bir mum ışığı romantik bir ortam sağlar mıydı acaba?

Romantizmden ne anladığınıza bağlı. 

Belki kimilerine bu mum ışığı da romantik gelebilir.

Ben şömine ateşini, ya da bildiğimiz mum ışığını tercih ediyorum.

***

Evet, bugün romantik bir havam var, hanıma söyleyeyim de akşam yemeğini mum ışığında yiyelim bugün.

Biraz bilim, biraz romantizm.

Moskova’dan herkese sevgi ve saygılarımla.