İsrail Ordusu’nun Merkava tanklarının GAZZE sınavı

Yıllardır, İsrail’in teknolojisi çözülmesin diye kimseye satmadığı söylenen ve vurulmaz olarak efsaneleştirilen Merkava tanklarının etrafında oluşturulan balon, 2006’da Lübnan’da Hizbullah tarafından birçok tank imha edilince patlayıverdi. Ancak İsrail hemen tanklarını tanksavar silahlarına karşı korumak için çalışmalara başladı.

Merkava’da yapılan geliştirmeler 7 Ekim’e kadar işe yarıyor gibi görünüyordu. Çünkü Merkava tankları meydana gelen çatışmalarda imha olmuyor, en azından tank mürettebatı saldırıları zarar görmeden atlatıyordu. Ancak 7 Ekim’de HAMAS’ın gerçekleştirdiği saldırının ardından yaşanan çatışmalarda bu durum değişti.

Çatışmaların ilk iki ayında en az 20 Merkava tankının imha edildiği dünya kamuoyuna yansıdı. Üstelik bu tanklar, gelişmiş lazer güdümlü tanksavar füzelerine ve hatta bir önceki nesil tel güdümlü tanksavar silahlarına bile sahip olmayan Hamas savaşçıları tarafından vuruldu.

Bu zayiatın müsebbiplerinden biri Al-Yasin tanksavar silahıydı. Al-Yasin, aslında bir silah bile değil. Klasik kinetik enerjiyle iş gören RPG roketlerine takılan ve Hamas yapımı olan bir mühimmatın adı. Üzerinde iki kademeli imla hakkı bulunan bu mühimmat hakkında birçok yorum yapıldı. Bu kadar basit ve el yapımı bir mühimmatın Merkava gibi gelişmiş aktif ve pasif koruma sistemini nasıl alt edip tankı vurabildiği hakkında çok tartışıldı.

Video görüntülerinden anlaşıldığına göre bu mühimmatın başarısı çok yakın mesafeden ateşlenmesinden kaynaklanmaktadır. Bu mühimmat meskûn mahale giren tanklara o kadar yakın mesafeden ateşlenmektedir ki tankın üzerindeki aktif ve pasif savunma sistemleri mühimmatı algılayana kadar tanka ulaşıp çarpabilmektedir.

Bu durum çok konuşulmakla birlikte Merkava tankları sadece bu mühimmatla imha edilmediler. Yine çok basit ve ucuz bir araçla, sivil maksatlı kullanılan dronlarla imha edilen tanklar da var. Örneğin Ekim ayında, üzerine patlayıcı yerleştirilmiş küçük bir Hamas insansız hava aracının 4 milyon dolarlık Merkava'yı etkisiz hale getirmesinin görüntüleri yayınlandı. Bu durum, genelde ana muharebe tanklarının özelde ise Merkava tanklarının etkinliği hakkındaki soruları bir kez daha gündeme getirdi. Üstelik İsrailliler, bu tür saldırılara karşı koruma için tanklarına çelik kafesler de monte etmelerine rağmen pek işe yaramadı.

Bununla birlikte, herkes tankların yetersiz olduğunu kabul etmedi. Zayiatı, tankların yetersizliği yerine mürettebat yetersizliğine bağlayanlar da oldu. Söylediklerine göre, saldırı sırasında İsrail'in tanklarında yeterli personel bulunmuyordu. Merkava 4 tankının mürettebat sayısı dört olmasına rağmen vurulan tanklarda ikişer mürettebat olduğu iddia edildi.

Öte yandan, tank zayiatını küçümseyen ve önemsiz göstermeye çalışanlar da var. Bunlara göre roketatarlar, tankları etkisiz hale getirme konusunda iyi olsalar da bir Merkava'yı tamamen imha etmeye yetecek kadar patlayıcı güce sahip değiller. Ancak bunların gözden kaçırdığı bir husus var. Vurulan tanklar tamamen imha edilmese bile savaş dışı kalmaları yeterince önemli bir başarı.

Nitekim İsrail ordusu, tank zayiatını azaltmak için savaşın başladığı ilk günden beri büyük bir gayret sarf etmektedir. Örneğin, yeterince piyade tarafından belli bir mesafeden korunmadıkça tankları meskûn mahallere tek olarak sokmamaktadır. Mümkün olduğu kadar, dar sokaklara tank sokmamaktadır. Hava ve kara bombardımanı ile bir bölgeyi tamamen harap hale getirmeden hiçbir yere girmemektedir. Bu tedbirler, kısmen de olsa işe yaramış gibi görünmektedir. Nitekim artık, başlangıçtaki büyük tank kayıpları yaşanmamaktadır.