Ferrari ile Çarşı Pazar Alışverişine Gitmek! Ekonomik, Pratik ve Keyifli Değil! USAF F-35 ve F-16 İkileminde. Rakip Çin. Çözüm Yine F-16 mı?

Eski ABD Hava Kuvvetleri Komutanı ve şimdiki ABD Genel Kurmay Başkanı Gen. Charles Brown Jr, 2021 yılında yaptığı aşağıdaki tespiti ile ABD Hava Kuvvetlerinin av/bombardıman uçağı konusundaki çıkmazını vurgulamış ve çözümü de işaret etmişti. En yetkili ağzın dikkat çektiği konu ABD’de bugün de hala tartışılmaktadır. 

Gen. Charles Brown Jr’a göre; F-35 bir Ferrari, F-22 bir Bugatti Chiron idi ve ABD Hava Kuvvetleri'nin (USAF) acil bir Nissan 300ZX'e ihtiyacı vardı. Hem F-35 hem de F-22, USAF'ın günlük görevlerinin büyük çoğunluğu için ihtiyaç duyduğu teknolojiden daha yükseğine sahiplerdi. Bu iki uçağın bakımı, idamesi, işletilmesi ve modellerinin yükseltilmesi (upgrade) çok zor ve maliyetliydi. 

Aslında USAF’ın acil ihtiyaç duyduğu savaş uçağı; F-16'nın yerini alacak uygun fiyatlı, asgari ihtiyaçları karşılayabilecek kapasitede, hafif ve uzun menzilli olmalıydı. Geliştirilmesi ve modelinin yükseltilmesi F-35'ten daha süratli olmalıydı ve bu uçağın F-35 kadar mükemmel teknolojilere sahip olmasına da gerek yoktu.

Aslında; F-35 ve Ötesi İçin Ne Amaçlanmıştı Ne Oldu?

F-35A’nın hizmete girmeye başlamasıyla, F-16 ve A-10’lar peyder pey emekliye sevk edileceklerdi. 

F-35A tüm yakın hava desteği, yakın ve orta menzillerdeki hava taarruzları ve derin darbe görevlerinin tamamını üstlenecekti.

Hava üstünlüğü görevleri F-22 ve hizmette kaldığı sürece de F-15C’de olacak, uzun menzilli derin darbe görevlerini de F-15E Strike Eagle üstlenecekti.

Yani, F-35A ile birlikte USAF’ın yüksek sorti üretim performansı gerektiren, çok sayıda maliyet-etkin ama etkili operasyonel görevleri “hamarat, çalışkan ve ekonomik” F-35A tarafından icra edilecek, hava gücünün en ağır yükü onun tarafından üstlenilecekti.

Ancak; USAF F-35’de ne ummuştu ne buldu?

Gen. Charles Brown Jr’ın da belirttiği gibi; aslında USAF’ın ihtiyacı olan Nissan 300ZX’di. Bu araba hem ekonomik hem sportif hem de aile arabası olarak kullanılabilecek, az bakım ve az masraf gerektiren, USAF’ın bütçesine ferahlık getirecek, USAF’ın görev etkinliğine büyük katkı sağlayacaktı.

Ama çok uzun yıllar süren test ve geliştirme sahasının sonunda ortaya Nissan 300ZX yerine; aşırı pahalı, yüksek performanslı ama bu performansını sergileyemeyen, çok arıza yapan, bakım ve idamesi çok masraflı adeta garajdan dışarıya çıkartılamayan bir Ferrari çıktı. 

USAF F-35’in amaçlanandan farklı olması nedeniyle F-16’ya bir türlü veda edemiyor, F-15’i yeniden canlandırarak ortaya 20.000 uçuş saatlik gövde ömrüne haiz F-15EX’i sipariş ediyor bu arada eski dost yeni düşman Çin askeri kabiliyetini süratle arttırıyordu. 

Aslında USAF, F-35 nedeniyle net olarak “ofsaytta kaldı!” Şimdi ofsayttan çıkmaya çalışıyor.

USAF Aslında Uzun Menzilli ve Düşük Maliyetli Bir F-16’ya mı İhtiyacı Duyuyor?

Sanki F-16XL rüyası tekrar doğuyor gibi! Ama bu başka bir hikâye diyelim.

F-16XL

F-16 başlangıçta hafif, düşük maliyetli ve yüksek manevra kabiliyetine sahip çok rollü bir savaş uçağı olarak tasarlandı, it dalaşı için optimize edildi ve USAF'ın daha pahalı, özel hava üstünlüğü savaş uçağı olan F-15’in kullanılması düşünülmeyen alçak ve orta irtifa, kısa menzilli görevlerde kullanılacaktı. F-16, F-15'in adeta “enerjik ve yaramaz” küçük kardeşi olarak doğdu.

F-16'nın hafif tasarımı, o dönem için mükemmel manevra kabiliyetine sahip, çok yönlü bir savaş uçağı platformu olmasını sağlayan şeydi. Ancak hafif platform aynı zamanda F-16'nın en büyük zayıflığının da kaynağıydı. 

F-16, düşmanın elindeki hava sahasının derinliklerine nüfuz etmek için gereken uzun menzilli uçuşlar için değil, kısa menzilli it dalaşı için optimize edildi. F-16'nın maksimum kalkış ağırlığı yaklaşık 40.000 lbs'dir; bu, yukarıda bahsedilen (hava üstünlüğü görevleri için gereken uzun mesafeli uçuşlar için tasarlanmış ve maksimum 68.000 lbs'lik kalkış ağırlığına sahip F-15 ile karşılaştırıldığında çok azdır. 

F-16'nın sınırlı kalkış ağırlığı, F-22 (80.000 lbs'nin üzerinde) ve F-35 (65.000 lbs) gibi modern uçaklar tarafından da oldukça aşılmıştır.

F-16'nın kalkış ağırlığı, doğası gereği uçağın 7.000 lbs dahili yakıt kapasitesini sınırlandırmaktadır. Buna karşılık, F-15'in yaklaşık 14.000 lbs dahili yakıtı var, USAF'ın daha yeni F-22 hava üstünlüğü savaş uçağı ve F-35 çok rollü savaş uçağının 18.000 lbs dahili yakıt kapasiteleri var.

Dahili yakıt kapasiteniz ne kadar yüksek ise; harici yakıt tankları ile ilave yakıt taşımak yerine daha fazla mühimmat taşıyabilir veya menzilinizi uzatabilirsiniz.

F-16'nın az yakıt kapasitesi, uçağın en büyük zayıflığını ortaya çıkarıyor; bu da uçağın sınırlı savaş yarıçapıdır; savaş yarıçapı, bir uçağın havadan havaya yakıt ikmali gerektirmeden uçabileceği ve geri dönebileceği en uzak mesafedir. F-16'nın savaş yarıçapı yaklaşık 300-400 mil. F-15, F-22 ve F-35'in her birinin savaş yarıçapı 1.000 mile yaklaşıyor. Bu yakıt kapasitesi, harici yakıt tankları ile artırılabilse de, ilave yakıt taşınması uçağın taşıyacağı mühimmat yükünü azaltmaktadır. Bu ciddi eksikliğin sonucu olarak; USAF’da F-16'nın harekât görevleri çoğunlukla havadan yakıt ikmaline bağımlıdır.

F-35 Konseptsel Tasarım İsterlerinin Dışına Çıktı, Planları Alt Üst Etti.

F-35 beşinci nesil savaş uçağının geliştirilmesi sırasında, Pentagon'un yeni teknolojik sınırlar arayışı, bu uçağı çok yönlü ve ucuz bir konseptten; fütüristik, yüksek teknolojili, yüksek maliyetli, çok rollü bir savaş uçağına dönüştürdü.

Pasifik’te ABD’nin Hava, Deniz-Hava ve Deniz Piyade-Hava Güçlerinin En Temel ve Kritik Hava Harekat İhtiyacı; Genişletilmiş Savaş Yarıçapıdır. Hedef Çin.

ABD Hava Güçlerinin zorunlu harekât kabiliyeti ihtiyacı; Çin kuvvetlerini havadan yakıt ikmali olmadan vurabilme kapasitesine sahip, büyük ölçüde artırılmış bir savaş yarıçapıdır. Arzu edilen harekât yarıçapı tercihen 1400 mildir.

Ayrıca, Çin’e taarruz için konuşlanılacak bölgelerde ABD’nin hava güçlerinin sok yüksek sorti sayılarında harekât uçuşları da yapması gerekmektedir. Bu çok masraflı bir bir operasyonel faaliyet olacaktır. Bu sortilerin tamamının F-35 ile icra edilmeleri ekonomik açıdan mümkün görülmemektedir. Üstelik bu görevlerin çoğunda F-35’in yüksek teknoloji sistemlerinin kapasitesine de ihtiyaç olmayacaktır.

Tekrar belirtmek gerekirse, bu yeni savaş uçağında olması istenen en benzersiz kabiliyet; 1400 mil menzilindeki Çin kuvvetlerini havadan yakıt ikmali olmadan vurabilmesi ve geriye dönebilmesidir. Bu uzun bir savaş yarıçapı menzili kabiliyetini gerektirmektedir. 

İlaveten, öngörülen bu yeni av/bombardıman uçağı; F-16'nın mükemmel it dalaşı manevra kabiliyetine ve silah sistemleri kapasitesine de sahip olmalı, aynı zamanda tasarım ve imalat süresi kısa, uygun fiyatlı, bakım ve idame maliyeti düşük, harbe hazırlık oranı yüksek, çok fazla sayıda uçuş sortisini, yüksek faaliyet oranı ile son derece ekonomik icra edebiliyor olmalıdır. 

Çözüm arayışında Pentagon, Lockheed Martin'in Hindistan’a F-21 olarak önerdiği; modeli yükseltilmiş bir F-16'yı da inceleyecektir. Lockheed Martin bu uçağa F-35'inkine eşit bir savaş yarıçapı kazandırdığını belirtmişti. F-21; F-16’nın silah sistem kabiliyetine sahip ama aynı zamanda çok ekonomik bir uçak olacaktı. 

Lockheed Martin'in Hindistan için önerdiği F-21 (F-16 varyantı).

USAF, yakıt verimliliğine katkıda bulunan özel, aerodinamik, geleneksel olmayan bir savaş uçağı gövdesi arayışında. Ne yazık ki, "uzmanlaşmış" veya "geleneksel olmayan" kelimeleri özellikle birlikte kullanıldığında, her zaman olmasa da sıklıkla aşırı maliyetlere ve yeni platformun mevcut güçle entegre edilmesinde zorluklar anlamına gelir. USAF, tasarımcıdan bahse konu bu zorlukları da ortadan kaldıran mükemmel ötesi bir tasarım isteyecektir.

Kişisel kanaatim; muhtemel yüklenici Lockheed Martin’in bu tasarıma şimdiden sahip olduğudur.

Sonuç:

USAF’ın; ekonomik, uzun menzilli, yüksek sayıda sorti üretme kabiliyetine sahip, uç seviyelerde teknolojiye değil ama çok sayıda rutin operasyonel av/bombardıman görevleri için yeterli teknolojik sistemlere sahip bir uçağa ihtiyacı var.