Site İçi Arama

savunma

Güney Kore Yapımı KF-21 Savaş Uçağının Teknolojileri Çalınmış Olabilir mi?

KF-21 savaş uçağının geliştirilmesine katılan Endonezyalı mühendis, KF-21 tasarım bilgilerini çalmaya çalıştıkları iddiasıyla soruşturma altındalar. Bu gelişmenin Endonezya'nın projeye katılımını nasıl etkileyeceği ise henüz bilinmiyor.

Endonezyalı Baş Mühendisin Üzerinde Ele Geçirilen USB Krizi Büyüyor

Güney Kore, 19 Temmuz 2022 itibariyle KF-21 Boramae’nin ilk test uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi. Böylece bu ilk uçuşla birlikte Güney Kore, beşinci nesil olmasa da şimdilik 4,5 olarak kabul edilen seviyede bir süpersonik savaş uçağı geliştiren dünyanın sekizinci ülkesi olma başarısını gösterdi.

Bu yıl 17 Ocak'ta KF-21'i üreten Kore Havacılık ve Uzay Sanayii (KAI) fabrika tesislerindeki mesaisini bitiren Endonezyalı baş mühendisin güvenlik kontrol noktasından çıkış yaparken üzeri arandı ve üzerinde çıkan birkaç izinsiz USB’ye incelenmek üzere KIA güvenlik personeli tarafından el konuldu. Durum aydınlığa kavuşuncaya kadar Endonezyalı baş mühendisin fabrikaya girmesine izin verilmediği gibi Güney Kore’den ayrılmasına da müsaade edilmedi.

Takiben 2 Şubat’ta Kore Savunma Sanayii Başkanlığı DAPA, KAI'de KF-21 projesi üzerinde çalışmak üzere görevlendirilen Endonezyalı mühendislerin savaş uçağı teknolojilerini çaldıkları iddiasıyla soruşturma açıldığını duyurdu. Endonezyalı mühendisler; Güney Kore’nin KAI firmasının ABD’nin askeri uçak üreticisi Lockheed Martin’den destek alarak geliştirmekte olduğu beşinci nesil savaş uçağı KF-21 Boramei projesinde çalışıyorlardı. 

KFX/IFX tasarım aşamasında 114 kadar Endonezyalı mühendis KAI’de görev yapıyordu. KF-21 projesinde prototip üretim aşamasına geldikten sonra, 2020 yılının Mart ayında Endonezyalı mühendisler çoğunluğu ülkelerine geri dönerken, 15 kadar mühendis anlaşmalar kapsamında KAI’de görev yapmaya devam ediyorlar. Halihazırda KAI’de görev yapmaktayken, USB'leri gizlice dışarı çıkarırken yakalandığı iddia edilen Endonezyalı mühendislerin başındaki en kıdemli mühendisin de, 2017 yılından bugüne KAI'ye çalışmakta olduğu bildiriliyor.

KF-21 projesinin ana yüklenicisi KAI’dir. Endonezya’nın PT Dirgantara şirketi ve Lockheed Martin, KAI’nin proje ortakları olarak belirlendi. 2010 yılında yapılan görüşmeler neticesinde proje ortağı olmasına karar verilen Endonezya’nın, 48 uçağa kadar alım yapması, 1,3 milyar USD’lik katkıyla projenin yaklaşık %13’lük geliştirme maliyetini karşılaması öngörüldü. Endonezya açısından bu uçağın geliştirme programı IF-X olarak isimlendirilmekte olup, nihai olarak F-33 ismiyle Endonezya Hava Kuvvetlerinin envanterinde uçağın yer almasına karar verildi. Bu arada uçağın araştırma ve geliştirme çalışmalarının neredeyse tamamı G.Kore'de gerçekleştirildiği için Kore hükümeti KF-21'i bir “Kore” projesi olarak kabul ediyor, dünyaya böyle tanıtıyor.

Jakarta şu ana kadar yalnızca 278,3 milyar won civarında bir ödeme yapmış. Endonezya’nın KF-21 projesi kapsamında halen 1 trilyon won'dan fazla borcunun olduğu söyleniyor. Seul, bu yılın sonlarında KF-21 savaş uçağı üretimine başlamayı ve 2032 yılına kadar 120 adet KF-21 uçağını konuşlandırmayı planlıyor. Jakarta borcunu ödemezse, KF-21’deki ortaklığının da sıkıntıya düşeceği anlaşılıyor. Hatta, mali yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, ülkenin programdan çekilme potansiyeline ilişkin spekülasyonları da artırıyor. Polonya ve BAE'nin de KF-21 projesine dahil olmak istedikleri ve Endonezya'nın yerini almakla ilgilendiklerinin sinyalini verdikleri iddia ediliyor. Endonezya, sürekli ödeme zorluklarına rağmen Güney Kore KF-21 programına olan bağlılığını teyit etmeye devam ediyor.

Endonezya merkezli bazı kaynaklara göreyse, Endonezyalı mühendisler uçağın tasarımında Koreli ve ABD'li mühendislerle zaten yan yana çalışıyorlardı. USB/flaş disk içindeki bilgilerin Bandung’taki KFX/IFX tasarım merkezinde yüklenen, anlaşmalar kapsamında bilgi alış verişinin bir parçası olan normal bir sürecin parçası olduğu iddia ediliyor. Yine KAI’deki tasarım merkezindeki bilgisayarlarda USB bağlantılarının kapalı olduğu, USB girişleri olmayan bilgisayarlardan dışarıya bilgi sızmasının zaten mümkün olamayacağı, soruşturmaya esas bir gizlilik ihlalinin bulunmadığı savunuluyor.

Yine de KF-21 savaş uçağının geliştirilmesine katılan Endonezyalı mühendis (bazı kaynaklara göre iki mühendis), Kore'nin dahili belgelerini çalmaya çalıştıkları için soruşturma altındalar. Bu gelişmenin Endonezya'nın projeye katılımını nasıl etkileyeceği ise henüz bilinmiyor.

Endonezyalı Mühendisin Üzerinde Yakalanan USB’lerde KF-21 Teknolojileri mi Yer Alıyor?

Her halükârda Koreli yetkililer, uçağın tasarımına ilişkin kritik teknolojilerin sızdırılmış olma ihtimalini göz önünde bulunduruyor. DAPA başlangıçta Endonezyalı mühendislerin KF-21 projesindeki gizli verileri USB cihazlarına kaydetmeye çalıştıklarından şüphelenildiğini beyan etmişti. 

Sızıntı medyada ilk kez 2 Şubat'ta yer almıştı. Bu tarihte KAI, mühendisin üzerinde yakalanan USB'lerde "Askeri Sırları Koruma Yasası'nı veya Savunma Sanayi Teknolojisini Koruma Yasası'nı ihlal eden hiçbir materyal bulunmadığını" belirten bir açıklama yaptı. Öte yandan Güney Koreli bir askeri yetkili “Bu olayın, önemli teknolojilerin askeri sır olarak tanımlanıp tanımlanmadığını ve değilse nedenini belirlemek için geniş çaplı bir güvenlik incelemesi yapma fırsatı olarak hizmet etmesi gerekiyor" dedi. Şüphelere yanıt veren bir DAPA yetkilisi de "Bu, ilgili devlet yetkililerin de görev aldığı, DAPA’nın ve KAI’nin dahil olduğu ortak bir soruşturma ekibi tarafından araştırılan bir konu ve şu anda doğrulanabilecek gerçeklerin sınırları var." diyerek mühendisin üzerinde yakalan USB’lerin içeriğinin ne olduğunu açıklamanın bu aşamada doğru olamayacağını ifade etti. Bunun üzerine soruşturma kapsamında görevlendirilen bir KAI yetkilisi, "Hükümet yetkililerinin soruşturmasıyla işbirliği yapıyoruz" diyerek, KAI’nin başlangıçta yaptığı acıkmanın artık geçerliliğinin kalmadığını beyan etmiş oldu.

Anlaşıldığı kadarıyla Endonezyalı mühendis USB’lerin başkaları tarafından açılmasına engel olmak maksadıyla, içine attığı dosyaları şifre korumalı muhafaza ediyormuş. Ortak soruşturma ekibi kaynakları geçen hafta Çarşamba günü yaptıkları açıklamada, hakkında soruşturma açılan Endonezyalı baş mühendisin işbirliğine yanaşmaması nedeniyle, şifre korumalı dosyaların şifresinin çözülmesinin zaman aldığını ve bu nedenle soruşturma sürecinin uzamasının beklendiğini söylediler.

Bazı kaynaklara göre USB'lerde 6.000'den fazla dosyanın kayıtlı ve başlangıçta şüphelenilenden daha büyük bir hacim anlamına geliyor. Bir başka kaynak, "USB sürücülerin 49 türde dosya içerdiğine dair bazı raporlar vardı. Ancak tür yerine belge sayısına baktığınızda, sınıflandırma kriterlerine bağlı olarak 4.000 ila 6.600 arasında öğe tanımlandı!" diyerek USB’lerin içeriğini biraz daha açmış oldu. Haliyle bu büyüklükteki dosyalarda ve binlerce belgede, KF-21'in birçok temel teknolojisinin de yer alabileceği endişesi KAI yönetiminde büyük rahatsızlığa neden oluyor.

Endonezyalı mühendisin USB'sinin KF-21’in tasarım çalışmalarında kullanılan 3 boyutlu bir modelleme programı olan "CATIA" çizimlerini içerdiğine dair şüpheler artıyor. USB’de yer alan Catia programında KF-21 çizimleri yoksa, aslında bu pek bir sorun teşkil etmiyor, zira sonuçta CATIA versiyonları dünya çapında, otomotiv, havacılık ve imalata yönelik tüm sektörlerde yaygın kullanımı olan, lisanslı bir tasarım ve imalat programıdır. CATIA, (Fransızca: conception assistée tridimensionnelle interactive appliquée, Türkçe: eşgüdümlü üç boyutlu etkileşimli uygulama) dünyanın en gelişmiş 3 boyutlu tasarım programlarından biri olarak kabul ediliyor. Fransız havacılık firması olan Dassault Systèmes tarafından geliştirilmiştir. Uzmanlara göre Catia’yı diğer programlardan ayıran ve öne çıkaran şey, yüzey modelleme modülünün oldukça gelişmiş olması, kompozit tasarım modülü bulunması ve aerospace sheet metal modülü ile havacılıkta kullanılan rib/spar vb. geometrileri hızlıca modellemeye yönelik modül sağlamasıdır. Simülasyon ihtiyaçlarına da cevap verebilen bu program öyle kimsenin bilmediği bir sır değil. Güney Kore’nin tekelinde olmayan bu program USB’de taşınabiliyor, 4 GB’ye kadar yer kaplıyor.

Sektörden bir kaynak, "USB’de yer alan CATIA içine gömülü bilgilerin KF-21 dahil KAI'nin T-50 ve FA-50 uçaklarını tasarlarken kullandığı bilgileri içerdiği söylenebilir" iddiasında bulunuyor. Sonuçta bu bilgiler KAI’nin yıllar içinde oluşturduğu uçak tasarım paketinin omurgasını oluşturuyor olabilir. Bu durumda, KF-21 teknolojisi dahil gelişmiş jet eğitim uçağı KAI yapımı T-50 ve bunun silahlı versiyonu FA-50’nin teknolojilerini içeren bir USB’den bahsetmiş oluyoruz. Her şeyden önce KAI’ye ve dolayısıyla DAPA üzerinden Güney Kore devletine ait çok önemli teknolojik sırların ifşa olma tehlikesiyle karşı karşıya kalınma durumu söz konusu. Bu bilgiler kullanılarak KF-21'in bir prototipinin bile üretilebileceği iddia ediliyor. 

Öte yandan yakalanan USB konusu sadece Güney Kore’nin fikri mülkiyet haklarını da içermiyor. Güney Kore ile Endonezya’yı da aşan, işin içine ABD’yi de katan bir boyutunun olmasından şüpheleniliyor.

ABD’den Lockheed Martin’in Kanalıyla Sağlanan Bazı Kritik Teknolojiler de USB’de Olabilir mi?

Lockheed Martin neredeyse onlarca yıldır KAI ile işbirliği olana bir Amerikan firması. KF-21 ve T-50/FA-50 İçin bu ülkeden anlaşmalarla sağlanan bazı kritik teknolojilerin şimdi Endonezya’nın da eline geçmiş olabileceği, en azından böyle bir teşebbüsün olma ihtimalinin yükseldiği bugünlerde, Amerikan tarafının da oyuna dahil olma olasılığını kimse göz ardı edemiyor. 

Soruşturma ekibi aynı zamanda KF-21 ile ilgili teknik verilerin birkaç yıldır çalınmış olabileceği ihtimalini de araştırıyor. Kaynaklara göre USB'ler, Endonezyaca yazılmış çok sayıda rapor içeriyor. USB’de yer alan verilerin bir kısmı ABD hükümetinin fikri mülkiyet haklarının izinsiz üçüncü bir tarafın eline geçmiş olması halinde, konu Güney Kore ile ABD arasında diplomatik bir soruna bile dönüşebilir. İki ülke arasındaki KF-21 bağlamındaki teknoloji transferine esas bilgilerin korunmasında, Güney Kore’nin güvenlik zafiyetinin ortaya çıkması durumunda, ileride Güney Kore’nin ABD ekipmanına ve teknik desteğine ihtiyaç duyduğunda, ABD’nin artık daha katı koşullar talep etmesi, bazı ekipmanların ihracat onaylarını reddetmesi söz konusu olabilir. 

Lockheed Martin, satın alınan F-35 uçaklarının karşılığında, tedarik sözleşmesi gereği, yaklaşık 25 kadar F-35A uçaklarında bulunan bazı teknolojileri KAI'ye de vermesi planlanmıştı. Ancak Amerikan Hükümeti, verilmesi gereken dört kritik teknolojinin Lockheed Martin tarafından KAI'ye aktarılamayacağı yönünde karar vermişti. Bu teknolojiler, AESA, IRST (infrared search and track), elektro-optik hedefleme podu (EO TGP) ve RF jammer idi. Amerikan Hükümetinin bu blokesini aşamayan Güney Kore, bu kritik teknolojileri kendi imkanlarıyla yurtiçinde üretmeye odaklanmıştı. Şimdi ABD hükümetinin onay verdiği 21 kritik teknolojinin Güney Kore dışına sızma olasılığı bulunuyor. 

Sonuç

Güney Kore’nin Güneydoğu Asya’da diğer sektörlerde olduğu üzere, hava ve uzay sanayii alanında da açılım yapabilmesi için 270 milyon nüfuslu, GSYİH’sı 1,2 trilyon USD olan Endonezya’ya ihtiyacı bulunuyor. Jakarta’yı KF-21 projesine dahil eden Seul’ün bu ülkeyi stratejik ortağı yaparken, aynı zamanda Güneydoğu Asya’da nüfuz kazanmak için de Endonezya’yı bir araç olarak kullanmak istediğini değerlendiriyorum. Zira kendi bölgesindeki ekonominin 1/3’lük kısmında söz sahibi olan Endonezya ASEAN’ın genel merkezine de ev sahipliği yapıyor. Ekonomik açıdan bölge hızla gelişiyor. Potansiyel tüketici pazarı ve ucuz işgücü söz konusu olduğunda yaygın olarak "yeni Çin" olarak da görülüyor. Güney Kore'nin Endonezya'yı Güneydoğu Asya politikasının temel taşı ve başlı başına önemli bir ortak olarak gördüğü açıktır.

Dolayısıyla bölgeye yatırımlarını artırmak isteyen Güney Kore için Endonezya önemli bir çıkış noktasıdır. KF-21 bağlamında ortaya çıkan USB krizinin bu nedenle eğer içinde ABD ‘teknolojik sırları’ yoksa kısa süre içerisinde örtbas edileceğine inanıyorum. Bu nedenle Seul’ün konuyu fazla uzatmadan, soruşturmaya konu olan Endonezyalı baş mühendisi sınır dışı ederek soruşturmayı kapatmasını bekliyorum.

Kaynakça

CATIA nedir? https://alptimucin.com/catia-nedir/

Hüseyin Fazla, “Güney Kore'nin MMU'su KF-21 İlk Uçuşunu Yapmayı Nasıl Başardı?”, STRASAM, 20 Temmuz 2023, https://strasam.org/savunma/havacilik-ve-uzay-sanayii/guney-korenin-mmusu-kf-21-ilk-ucusunu-yapmayi-nasil-basardi-1006

SavunmaSanayiST.com, “Güney Kore’de KF-21 savaş uçağı tesisine polis baskını”, 15 Mart 2024, https://www.savunmasanayist.com/guney-korede-kf-21-savas-ucagi-tesisine-polis-baskini/

LEE KEUN-PYUNG, LEE YU-JEONG, SARAH KIM, “ Indonesian engineers may have stolen key fighter jet Technologies”, Korea JoonAng Dailiy, 8 Şubat 2024, https://koreajoongangdaily.joins.com/news/2024-02-08/national/defense/Indonesian-engineers-may-have-stolen-key-fighter-jet-technologies/1977501

Dr. Hüseyin Fazla
Dr. Hüseyin Fazla
Tüm Makaleler

  • 18.03.2024
  • Süre : 5 dk
  • 1458 kez okundu

Google Ads