Sahibinden Satılık Yangın Söndürme Uçağı
Orman yangınlarını söndürmek için deniz uçağına mı ihtiyacınız var? Dünyanın en büyüğü, Martin JRM-3 Mars Yangın Söndürme Deniz Uçağı, emrinize hazır.
Orman yangınlarını söndürmek için deniz uçağına mı ihtiyacınız var? Dünyanın en büyüğü, Martin JRM-3 Mars Yangın Söndürme Deniz Uçağı, emrinize hazır. Bu uçak, tek seferde 27 ton su taşıyabiliyor ve orman yangınlarında, her atışta 16 dönümlük bir yangın alanının üzerinde etkili oluyor. Uçağın, her biri 2400 beygir gücünde olan dört tane piston motoru, zamanında, nükleer bombardıman uçağı Boeing B-29 Süper Kale (Super Fortress) uçağında ve Lockheed L-1049 Süper Takımyıldız (Super Constellation) yolcu uçağında da kullanılmış. Uçağın, uzunluğu 36 metre, kanat açıklığı ise 61 metre.
Uçak, saatte 355 kilometre (192 kt) hıza, 8000 kilometre (4300 nm) menzile ve 14600 ft (4670 mt) irtifaya ulaşabiliyor. Yangın söndürme operasyonu sırasında, beş buçuk saat havada kalabilen uçak, saatte 3 ton yakıt sarf ediyor.
Uzun yıllar boyunca, Kanada’nın British Columbia eyaletinde, orman yangınlarını başarıyla söndüren uçak, son sahibi olan Coulson Uçan Tankerler firması tarafından satışa çıkarıldı. Üstelik, uçağın satış fiyatı sadece 5 milyon dolar. Tek sorun ise, uçağın 80 yaşında olması. İkinci Dünya Savaşı’nda, Müttefik Kuvvetlerde görev yapan en büyük uçan gemi olan bu uçak, ilk uçuşunu 1942 yılında yapmış. İlk başta, bombardıman uçağı olması düşünülen Martin JRM Mars uçağının, daha sonra Nakliye Uçağı olmasına karar verilmiş.
Uçağın testleri 1943 yılında başarı ile tamamlanınca, ABD donanması, yirmi adet alma kararı vermiş, ama daha sonra siparişini beş adete düşürmüş. Donanmaya teslim edilen beş adet dev deniz uçağına Mariana Adaları Mars, Filipin Adaları Mars, Marshall Adaları Mars, Caroline Adaları Mars ve Hawaii Adaları Mars adları verilmiş. Pasifik okyanusundaki takımadaların isimleri verilen uçakların hizmete girmesi, 1944 yılının Ocak ayını bulsa da, uçaklar savaştan sonra da kullanım alanı bulmuş.
Nakliye uçağı olarak 133 asker ya da 84 sedyede hasta/yaralı ve 25 hasta bakıcı ya da yedi adet Willys MB cip taşıma kapasitesi olan uçak, 4 Mart 1949 yılında ilginç bir rekora imza atmış. Gösteri amaçlı yapılan uçuşta, Caroline Adaları Mars uçağı, tek seferde, 269 kişiyi Kaliforniya’nın San Diego sahil şehrinden, 700 kilometre uzaklıktaki Alameda sahil şehrine taşımış. Marshall Adaları Mars uçağı 1950 yılında bir motor yangının sonucunda kaybedilse de kalan dört Martin JRM Mars uçağı, resmi olarak emekli edildikleri 1956 yılına kadar, başarı ile nakliye uçağı olarak görev yapmış.
Uçaklar, hurda olarak satılmalarına karar verilmek üzereyken, 1959 yılında, yeni bir yaşama merhaba dediler. Kanada’nın British Columbia eyaletinde, orman sanayiciliği yapan işletmeler, bir araya gelip, bu dört uçağı donanmadan satın aldılar ve bölgenin büyük sorunu olan orman yangınlarına karşı, çok başarılı mücadele imkânı sağlayacak, yangın söndürme uçaklarına dönüştürdüler.
1961 yılında, Mariana Adaları Mars ve 1963 yılında Caroline Adaları Mars, yangın söndürme çalışmaları sırasında düştüler. Bu kazalardan sonra, kalan iki uçak, Filipin Adaları Mars ve Havai adaları Mars uçakları yangınla mücadeleye devam ettiler.
2012 yılında, Filipin Adaları Mars uçağı, Florida’daki Donanma Havacılık Müzesine konulmak üzere, ABD Donanmasına verildi. Şu an satışta olan Havai Mars uçağı ise, 2016 yılında Oshkosh Havacılık Fuarında gösteri uçuşları yaptı. Uçak, 2016 yılından bu yana aktif olarak uçmuyor.
“On üzerinden dokuz not alır durumda” denen uçağın yeni sahibi, bir havacılık müzesi olabilir.