Skunk Works...Her Ülkeye Lazım
1943'te tasarlanan Skunk Works bölümü -Li'L Abner çizgi romanındaki gizemli bir bölgeden ilham alan bir isim-Lockheed’in efsanevi mühendisi Kelly Johnson tarafından Amerika'nın ilk jet avcı uçağını inşa etmek için kuruldu.
Skunk Works, kötü kokulu çalışmalar olarak biliniyor. Bazıları Phantom Works diye isimlendiriyor. Hatta Hayalet Çalışmalar olarak niteleyenler de var. Gizli işler. Ama bu tür gizli işler her ülkeye lazım.
Üzerlerinde efsanevi ve mistik bir hava yaratılan; Lockheed Martin’e ait “Skunk Works (Kötü Kokulu Çalışmalar)” ve Boeing’e ait “Phantom Works (Hayalet Çalışmaları)” adlı özel ve çok gizli proje birimlerini bu yazımda sizlere özetlemeye çalışacağım.
Benzer isimli çalışma grupları bizde de olsaydı; Bayraktar Kızıl Elma MİUS projesi ya Skunk Works veya Phantom Works benzeri çok özel ve çok gizli programlardan sorumlu bir proje grubuna ait olacaktı ve hem bu proje grubu hem de ilgili sistem efsaneleşecekti.
Benzer şekilde, ABD Pentagon DARPA birimi gibi devlete ait birçok özel ve çok gizli projeler birimimiz olsaydı (Bknz. Ref-8), o da MSB, SSB bünyesinde bulunur ve hem Skunk Works hem de Phantom Works ile birçok gizli projede çalışırdı.
Tahminimce bizde de DARPA, Skunk Works, Phantom Works benzeri çok özel ve çok gizli birimler vardır ve bunlar yıllar içerisinde bizim toplumumuzun efsaneleri haline geleceklerdir. Bunların benzeri proje ekiplerimiz ve yarattıkları milli sistemlerimiz ile nesiller boyu gurur duyacağız.
Lockheed Martin “Skunk Works”
1943'te tasarlanan Skunk Works bölümü -Li'L Abner çizgi romanındaki gizemli bir bölgeden ilham alan bir isim-Lockheed’in efsanevi mühendisi Kelly Johnson tarafından Amerika'nın ilk jet avcı uçağını inşa etmek için kuruldu.
U-2'nin geliştirilmesinden gizli avcı uçağına kadar, Amerika'nın yüksek bahisli gökyüzüne hükmetme arayışının ardında daha önce hiç anlatılmamış hikâye olan "Skunk Works", Amerika'nın en gizli ve başarılı havacılık operasyonunun gerçek hikayesidir.
Skunk Works, Lockheed Martin'in İleri Gelişim Programlarının (Advanced Development Programs), eski adıyla Lockheed İleri Geliştirme Projeleri'nin (Lockheed Advanced Development Projects) resmi takma adıdır. Bu birim; U-2, SR-71 Blackbird, F-117 Nighthawk ve F-22 Raptor gibi ünlü uçak tasarımlarının geliştirilmesinden sorumluydu ve son zamanlarda üzerinde çalıştığı ana proje, farklı ülkelerin hava kuvvetlerinde kullanılacak olan F-35 Lightning II çok amaçlı müşterek savaş uçağı idi.
Skunk Works'ün doğuşu hakkında çelişkili gözlemler vardır.
P-80 Shooting Star'ın geliştirilmesi sırasında; Lockheed’in efsanevi mühendisi Kelly Johnson'ın mühendislik ekibi kötü kokulu bir plastik fabrikasının bitişiğindeydi. Ben Rich'in anılarına göre, bir mühendis şakayla bir gün sivil savunma gaz maskesi takarak işe geldi. Projenin gerektirdiği koku ve gizlilik hakkında yorum yapmak için başka bir mühendis olan Irv Culver, tesisi "Skonk Works" olarak adlandırdı. Gelişme çok gizli olduğu için çalışanlara telefonlara nasıl cevap verdiklerine bile dikkat etmeleri söylendi.
Bir gün, Deniz Kuvvetleri Departmanı, P-80 projesi için Lockheed yönetimine ulaşmaya çalışırken, arama yanlışlıkla Culver'ın masasına aktarıldı. Culver, telefonu o zamanın alametifarikası tarzında cevapladı ve "Skonk Works, in man Culver" diyerek telefonu açtı. "Ne?" karşı taraftaki ses cevap verdi. "Skonk Works", Culver tekrarladı. İsim sıkışmış. Culver daha sonra 1993'te yapılan bir röportajda, "Kelly Johnson olayı duyunca hemen beni kovdu. Zaten günde iki kez beni kovduğu için bunun pek önemi yoktu" dedi. Skonk Works daha sonra “Skunk Works” adını aldı. Kokarcanın pis kokusundan esinlenerek Biz de buna kendi dilimizde “Kötü Kokulu Çalışmalar” diyebiliriz.
1943 yılında Kelly Johnson tarafından kurulan “Skunk Works”un başında 1975 yılına kadar Kelly Johnson vardı. Daha sonra Johnson’un yerine Ben Rich geçti.
Skunk Works grubunun bilinen projeleri
Uçak Projeleri
- Lockheed P-38 Lightning
- Lockheed P-80 Shooting Star
- Lockheed XF-90
- Lockheed F-104 Starfighter
- Lockheed U-2
- Lockheed X-26 Frigate
- Lockheed YO-3
- Lockheed A-12
- Lockheed SR-71 Blackbird
- Lockheed D-21
- Lockheed XST (Have Blue)
- Lockheed F-117 Nighthawk
- Lockheed Martin F-22 Raptor
- Lockheed Martin X-35 and Lockheed Martin F-35 Lightning II
- Lockheed X-27
- Lockheed Martin Polecat
- Quiet Supersonic Transport
- Lockheed Martin Cormorant
- Lockheed Martin Desert Hawk
- Lockheed Martin RQ-170 Sentinel
- Lockheed Martin X-55
- Lockheed Martin SR-72
- Lockheed Martin X-59 QueSST
Diğer Projeler;
- High beta fusion reactor
- Sea Shadow
Boeing “Phantom Works”
Geleceğin ihtiyaçlarını öngören ve ileri teknolojiler yaratan “Phantom Works” adlı özel proje departmanını, McDonnell Douglas bünyesinde, efsanevi uçak F-4 Phantom II'ün “babası” efsanevi McDonnell Douglas mühendisi Herman Barkey kurdu. 1997’de Boeing; popüler olarak Phantom Works olarak bilinen “Yeni Uçak Ürünleri Bölümü” de dahil olmak üzere McDonnell Douglas Corp.'u satın aldığında; bu bölümün devamına karar verildi ve yaklaşık 3.000 kişilik Boeing Phantom Works oluşturuldu.
Phantom Works'ün yenilikçi ruhu, risk alarak ve gelecek nesil ileri teknolojinin yolunu açan gelecekteki ihtiyaçları öngörerek kültürleri aştı ve Bird of Prey, X-45A, X-37, X gibi devrim niteliğindeki ürünlere yol açtı. X-51A Waverider, Phantom Ray, Phantom Eye ve daha yakın zamanda T-7A Red Hawk, XLUUV, Wave Glider, MQ-25 Stingray ve gelişmiş uzay uyduları ve sistemleri de bu grup tarafından tasarlanmış, hayata geçirilmiş veya geçirilmek üzerediri.
Boeing Phantom Works, Boeing'in savunma ve güvenlik tarafının gelişmiş prototipleme koludur. Öncelikli odak noktası, çoğu gizlilik seviyesi çok yüksek olan gelişmiş askeri ürünler ve teknolojiler geliştirmektir.
Phantom Works organizasyonu, Boeing'in Savunma iş birimlerinin organizasyonunu, her birimin 'Gelişmiş' versiyonlarıyla (örneğin, Gelişmiş Boeing Askeri Uçakları) yansıtır. Temel teknoloji, Boeing'in Ticari ve Savunma birimleri tarafından kullanılmak üzere yeni teknolojiler (yani Teknoloji Hazırlığı) geliştiren Boeing Araştırma ve Teknoloji (BR&T) organizasyonu tarafından sağlanmaktadır. Phantom Works'ün sorumluluğu, bu teknolojileri prototip haline getirmek ve ardından bu prototipleri ürüne dönüştürmek için ilgili iş birimlerine aktarmaktır.
Merkezi Washington D.C.'de bulunan Phantom Works, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki çoğu Boeing lokasyonunda projelere sahiptir. Ayrıca uluslararası bir grup Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Avustralya ve Hindistan'daki çeşitli hükümetler için modelleme ve simülasyon çalışmaları yapmaktadır.
Bilinen “Boeing Phantom Works” projeler
- Boeing X-51 Waverider: Waverider gelişmiş hipersonik araç
- Boeing Airpower Teaming System: Mürettebatlı askeri uçaklara eşlik etmesi amaçlanan avcı uçağı boyutunda İHA
- Boeing Phantom Eye: Yüksek İrtifa Uzun Dayanıklılık keşif dron’u
- XS-1: Yeniden kullanılabilir yörünge altı uzay düzlemi
- Boeing Phantom Ray: Gelişmiş hava sistemi teknolojileri için insansız uçan test yatağı
- Boeing Condor: Yüksek İrtifa Uzun Dayanıklılık konseptli drone
- McDonnell Douglas YF-23 Black Widow: Black Widow Gelişmiş Savaş Uçağı konsepti
- McDonnell Douglas A-12 Avenger II: Gelişmiş Donanma Gizli Savaş Uçağı konsepti
- Boeing X-32: Müşterek Taarruz Uçağı
- Boeing Bird of Prey: Gizli savaşçı İHA konsept göstericisi
- Boeing A160 Hummingbird: İHA helikopteri
- Boeing X-40
- Boeing X-45 UCAV
- Boeing X-37: İleri Teknoloji Konsept Göstericisi
- Boeing Pelican ULTRA
- Boeing X-48: Blended Wing Body konsept göstericisi
- X-53: Aktif Aeroelastik Kanat
- Quad TiltRotor (Bell Helicopter)
- F/A-XX: Altıncı nesil avcı konsepti
- Echo Voyager: otonom su altı aracı
Kaynakça:
1. The Skunk Works® Legacy
2. Boeing “Phantom Works”
https://www.boeing.com/defense/phantom-works/index.page
3. Miller, Jay. Lockheed Martin's Skunk Works: The Official History, Updated Edition. Aerofax, 1995. ISBN 1-85780-037-0.
4 Rich, Ben, Leo Janos. (1996) Skunk Works. Little, Brown & Company, ISBN 0-316-74300-3
5. Jet Savaş Uçağı Gelişimi/Jet Savaş Uçağı Nesilleri, STRASAM, Stratejik Araştırmalar Merkezi
6. Missions Impossible: The Skunk Works® Story
https://www.lockheedmartin.com/en-us/news/features/history/skunk-works.html
7. Skunk Works: A Personal Memoir of My Years of Lockheed, 2015, Ben R. Rich, Leo Janos
8. Pentagon’un Beyni DARPA Benzeri Bir Türk DARPA’sına Türkiye’nin İhtiyacı Yok mu?
