Vietnam Savaşında Amerikan Ordusunun Helikopter Kullanma Doktrini
Helikopterler, birlikleri ve malzemeleri savaş alanındaki herhangi bir yere süratle konuşlandırmak için kullanıldılar. Böylece ABD ordusu, o kadar hareketli olmayan Viet Kong'a karşı önemli bir avantaj sağladı. ABD ordusunun kara yoluyla ulaşılması zor veya imkânsız olan bölgelerde operasyonlar yürütmesine izin verdi.
Savaş doktrini nedir ve ne anlama gelir?
Savaş doktrini, bir askeri gücün savaşı yürütme biçimine rehberlik eden bir dizi ilke veya inançtır. Ordunun stratejik hedeflerini, kullanacağı taktikleri ve kuvvetlerini organize etme ve donatma şeklini içerir. Savaş doktrini, genellikle ordunun önceki savaşlardaki deneyimlerine ve savaş ilkelerine dayanır.
Savaş doktrini, yeni teknolojiler ve stratejiler geliştirildikçe sürekli olarak gelişmektedir. Ancak, savaşın temel ilkeleri aynı kalır. Bu ilkeler, askeri planlama ve operasyonlar için bir çerçeve sağlar ve askeri kuvvetlerin mümkün olan en etkin şekilde kullanılmasını sağlamaya yardımcı olur.
Vietnam’da Doktrine Helikopter Kullanımı Dahil Ediliyor
Vietnam Savaşında savaş alanında helikopter kullanılması doktrinlerinin başında Hava Hareketliliği (Air mobility) gelir. Hava hareketliliği doktrini, kara kuvvetlerini hava yoluyla hedef bölgeye hızla konuşlandırma ve sürdürme yeteneğidir. Helikopterlerle kara birliklerine yakın hava desteği sağlamak. Yakın hava desteği taarruz helikopteri olan AH-1G Huey Cobra Gunship ve UH-1’lerin silahlandırılmış modeli olan UH-1 Gunship modelleri ile yapıldı. Bu, savaşta yeni bir kavramdı ve ilk olarak Vietnam Savaşında yaygın olarak kullanıldı.
Vietnam Savaşında akla gelen ikinci doktrin ise hava taşımacılığı doktrini idi. Bu doktrinin amacı helikopterlerin hedef bölgeye hızlı bir şekilde ulaşarak asker ve malzeme taşınmasıdır. Bu doktrin genel maksat ve kargo helikopterleri ile yapıldı.
Bahsettiğimiz iki doktrin zaman zaman iç içe geçebiliyordu. Bu iki doktrinin savaş alanındaki avantajları söyle sıralanıyordu:
Keşif; Helikopterler havadan keşif görevlerinde kullanıldılar. Düşman kuvvetlerinin yeri, sahadaki dağılımı, durumu ve yapısı hakkında daha sağlıklı istihbarat akışı helikopter kullanımıyla gelmeye başladı. Düşmana yakın konuşlanan kara birliklerinin ilerisini görmek önemli ve değerli idi. Bölgede helikopterler keşif uçuşu yaparak konumlanmış ya da konumlanacak askerlerin konuşlandırma ve konuşlandırmayı sürdürme yeteneğine katkıda bulundular. Helikopterler ile keşif karada verilecek kayıpları azaltmak için ani olarak gelişebilecek olası bombardıman yapılacak bölgede, bombardıman yapacak uçaklar ve topçu atışları için sağlıklı ve güvenilir bir biçimde onlara koordinat bilgisi verebiliyorlardı. Bu da karadaki dost unsurlarının dost ateşi ile vurulmasının önüne geçmek için iyi bir teknik faktör oluyordu.
Süratli dağıtım; Helikopterler, birlikleri ve malzemeleri savaş alanındaki herhangi bir yere süratle konuşlandırmak için kullanıldılar. Böylece ABD ordusu, o kadar hareketli olmayan Viet Kong'a karşı önemli bir avantaj sağladı. ABD ordusunun kara yoluyla ulaşılması zor veya imkânsız olan bölgelerde operasyonlar yürütmesine izin verdi.
Aşağıdaki fotoğrafta; Hughes OH-6 Cayuse, 'Loach' (Hafif Keşif helikopteri) 24 Temmuz 1971'de Vietnam'da Saygon'un 20 mil kuzeyindeki demir üçgendeki Brush-Clearing operasyonunun güvenliğini sağlayan 11. Zırhlı Süvari Alayı'na bağlı Amerikan zırhlı personel taşıyıcılarının üzerinden uçuyor. Bölge, bir zamanlar Viet Kong'du. (AP Fotoğrafı)
Yukarıdaki fotoğraf; Güney Vietnamlı askerleri taşıyan ABD 199. Hafif Piyade Tugayı helikopterleri, 21 Ağustos 1967'de Saygon'un 26 mil güneybatısındaki Mekong Deltası'ndaki bir ananas plantasyonunun kenarındaki bir çıkarma bölgesine saldırıyor. Hem ABD hem de Güney Vietnam birlikleri Vietnam Savaşı sırasında bölgeyi kapsayan ortak bir tarama olan Shelby Operasyonuna katılıyorlar. (AP Fotoğrafı/Dang Van Phuoc)
Muharebe Arama ve Kurtarma (CSAR); Helikopterler hava aracı düşen pilotları, mürettebatı ve düşman hatlarının gerisindeki diğer askerleri kurtarmak için kullanıldılar.
Aşağıdaki Fotoğraf; Bir ABD M-48 tankı, 9 Mart 1971'de Khe Sanh'ın batısında, artan düşman saldırıları nedeniyle Pusu Yolu olarak bilinen 13 mil uzunluğundaki bir yol olan Route 9'da resmedilmiştir. Tankın hemen yanında ise bir sebepten sert yapmış ile kızakları kırılmış UH-1 helikopteri görülüyor. M-48 tankı helikopteri önden ezmiş gibi görünüyor. (AP Fotoğrafı / Neal Ulevich)
Yukarıdaki Fotoğrafta, İki Douglas A-1H Skyraider saldırı uçağının eşlik ettiği Sikorsky HH-3E Arama ve Kurtarma helikopteri ormanda arama yapıyor, Vietnam, Haziran 1970. (Fotoğraf: PhotoQuest/Getty Images)
Aşağıdaki fotoğrafta; ABD Hava Kuvvetlerine ait Sikorsky HH-53 Super Jolly Green Giant Arama ve Kurtarma helikopteri, 21. Özel Harekât Filosuna ait bir helikopterde kapı veya pencere silahçısının bulunduğu yerden görülüyor, Vietnam, Ekim 1972. (Fotoğraf: Tarihten Resimler/Getty Images aracılığıyla Universal Images Group).
Yukarıdaki fotoğrafta; ABD Ordusuna ait UH-1D helikopterinin mürettebatı, Güney Vietnam'ın Long An Eyaletindeki Vam Co Dong Nehri yakınında Güney Vietnam ordusunun operasyonunu desteklerken düşürüldükten sonra kurtarma helikopterine doğru gelirken görülüyor, 5 Kasım 1967. Sağda Ohio'dan Pilot, 1. Teğmen James Parma iki fitlik su bulunan çimenlik bir alana yumuşak bir iniş yaptı. Helikopter Viet Kong tarafından vurulduğunda sağ elinden hafif yaralandı. Solda, Detroit, Michigan'dan Sp.4 Johnny L. Jones makineli tüfek taşıyor. (AP Fotoğrafı)
Yakın hava desteği; Helikopterler, kara birliklerine yakın hava desteği sağlamak için kullanıldılar.
Aşağıdaki fotoğrafta; ABD Ordusuna ait AH-1G Huey Cobra Gunship (Snake) 21 Şubat 1972'de Güney Vietnam’da Pleiku'nun merkezi dağlık üssünden bir göreve havalanıyor. Kobranın burnunda GAU-2B/A 7.62mm "Minigun" ve M129 Bombaatar. Helikopterin gövdesine bağlı istasyonda farklı kalibrelerde roket podları görünüyor. (AP Fotoğrafı /Jacques Tonnaire)
Yukarıdaki fotoğrafta; Silahlandırılmış UH-1 Huey Gunships 21 Haziran 1965'te Ban Me Thuot'taki Viet Kong orman mevziisine doğru roket salvosu ateşliyor. Helikopterde dört kişilik bir mürettebat görev yapıyor. (AP Fotoğrafı)
Lojistik; Helikopterler, erzak ve ekipmanı kara birliklerine taşımak için kullanıldılar ve bu da uzun ikmal hatlarına olan ihtiyacı azalttı.
Tıbbi tahliye; Helikopterler, yaralı birlikleri savaş alanından tahliye etmek için kullanıldılar ve çok sayıda hayat kurtardılar. Yaralılar savaş alanından hızla tahliye edilince geride kalan asker arkadaşlarının moral ve motivasyon ve güvenleri arttı. Kendilerini yaralılarla ilgilenmek yerine savaş alanına ve durumuna yönlendirdiler.
Aşağıda yer alan birinci fotoğrafta; Bir CH-47 Chinook helikopteri, 26 Ağustos 1967'de Saygon'un yaklaşık 24 kilometre batısında, Kinh Xang Kanalı'nın yanındaki bir deliğe prefabrik bir sığınak yerleştirdi ve burada yarı kalıcı bir kamp neredeyse bir gecede kuruldu. ABD 199. Hafif Piyade Tugayı'na bağlı birlikler sığınağı köprüyü savunmak için kullanacak. (AP Fotoğrafı)
İkinci fotoğrafta; ABD Deniz Piyadelerine ait bir Sikorsky CH-53 Sea Stallion Ekim 1967'de Con Thien, Vietnam'daki birliklere yiyecek tedarik ederken görülüyor. Helikopterler ölü ve yaralıları almak dışında yere inmiyor, bu yüzden malzemeler iniş alanın yan tarafına bırakılıyor. (AP Fotoğrafı)
Üçüncü fotoğrafta 106 mm’lik geri tepmesiz M40A1 topu ile donatılmış. M274'ler Deniz Piyadelerine ait CH-46 helikopterine yükleniyor. Fotoğraf Larry Burrows tarafından Ocak 1967'de DECKHOUSE V Operasyonu sırasında çekildi.
