Dünya Pilotlar Günü Kutlaması ve Hikayesi
26 Nisan, ülkemizde 1 numaralı pilot lisansına sahip olan Feza Evrensev’in Türkiye semalarında ilk uçuşu yaptığı gün olarak kayıtlara geçmiş ve bugünün anısına her 26 Nisan, Pilotlar Günü olarak kutlanır olmuştur.
Bugün 26 Nisan. Her yıl, bu tarihte geleneksel ‘pilotlar günü’ kutlamaları yapılmaktadır. Bugün Dünya Pilotlar Günü olarak kutlanıyor. Türkiye'nin ilk pilotu Fesa Evrensev, Türkiye’deki ilk uçuşunu 26 Nisan 1912 tarihinde gerçekleştirmiştir.
O günkü şartları ve bu ilk uçuşu hatırlayalım biraz.
Yeşilköy’de Tayyare Mektebinin Yerinin Belirlenmesi:
20 Mart 1912 tarihinde REP fabrikasından alınan tayyareler için Tayyare sandığından 4000 lira talep edilmiştir. Milletin bu yardımdan başka ordu ve donanma subay ve mensupları altı ayda ödenmek üzere maaşlarının dörtte birini tayyare sandığına vermişlerdir.
Mahmut Şevket Paşa, Hava Okulu ve Merkezi’nin Üsküdar civarında kurulmasını istemiştir. Ancak yapılan incelemelerde, bu bölgede pist yapmak için uygun bir yer bulunamamıştır. Bunun üzerine İstanbul’un Rumeli yakasına geçilerek, uygun bir yer aranmıştır.
Sonuçta, Tayyare Mektebi ve Merkezi için, Yeşilköy’den Safraköy’e İstanbul’dan Küçükçekmece’ye giden yolun kesiştikleri kavşağın kuzey kısmı en uygun yer olarak kabul edilmiştir. Burasının rüzgâr yönü, arazi durumu ve demiryoluna yakınlığı dolayısıyla aranılan nitelikte olduğuna kanaat getirilmiştir.
Bu karar üzerine Belediye Başkanlığı, 6 Nisan 1912 tarihli yazısı ile Genelkurmay Başkanlığı’ndan, Yeşilköy’de yapılacak uçak pistinin yerini belirlemek için bir haritacının gönderilmesini istemiştir
Düzenlenen plana göre, seçilen bu arazi üzerine yapılacak okulun, aynı zamanda Türk havacılığının merkezi olması öngörülmüştür. Burada pilot, rasıt, makinist yetiştirilmesi hedeflenmiştir. Bundan sonra eleman ve malzeme sağlandıkça Ordu Komutanlıklarına birer bölük, daha sonra da yetişkin personel çoğaldıkça Kolordulara kadar birer tayyare bölüğü dağıtılacaktı.
Kurul tarafından Yeşilköy’de yeri belirlenmiş meydana 1912 ilkbaharında iki hangar yapılmaya başlanmıştır.
26 Nisan 1912 Pilotlar Günü Kutlamasının Hikayesi:
1912 senesi 27 Nisan’ında Hürriyet abidesinde yapılacak olan büyük askeri törene Türk tayyarelerinin de uçarak iştirak etmesine karar verilmiştir. Bunun için hazırlık yapılırken Mart ayında bir gece ansızın çıkan fırtına uçak çadırlarını yıkmış ve çadırların içinde yer alan tayyarelerin kanatlarıyla dümenleri uçulamayacak derecede kırılmıştır.
Bu sıralarda satacağı tayyareler hakkında mukavele yapmakla uğraşan (REP) tayyare fabrikası müdürü ile anlaşılarak alınacak olan iki REP tayyaresinden bir tanesi pilot Gordon Bell ile acele olarak 20 Nisan 1912 tarihinde Yeşilköy’e getirilmiş ve 26 Nisan 1912 de uçularak denenmiştir. Böylece 27 Nisan 1912 tarihinde sabah törene iştiraki sağlanmıştır.
Bu arada aynı gün, 26 Nisan 1912 öğlen vaktinde Tayyareci Yzb. Fesa Bey, Deperdüssen tayyaresi ile Yeşilköy’de bir uçuş gerçekleştirmiştir. Bu uçuş Türk toprakları üzerinde, Türk tayyaresi ile yapılan ilk uçuş olmuş ve böylece ilk uçuşu yapan Türk tayyarecisi olmakla Fesa Bey ün yapmıştır.
Sonuç:
Yıllar sonra, 2000 yılında, bu uçuştan tam 88 yıl sonra, her yıl 26 Nisan tarihinde, “Türkiye Pilotlar Günü” kutlamasının yapılmasına karar verilmiş ve böylece bu kutlama geleneksel hale getirilmiştir.
Böylece, 26 Nisan, ülkemizde 1 numaralı pilot lisansına sahip olan Fesa Evrensev’in Türkiye semalarında ilk uçuşu yaptığı gün olarak kayıtlara geçmiş ve bugünün anısına her 26 Nisan, Pilotlar Günü olarak kutlanır olmuştur. Önceleri sadece ülkemizde kutlanan pilotlar günü etkinliği, 2013 yılında Dublin’de yapılan Uluslararası Havayolu Pilot Birlikleri Federasyonu (IFALPA) Genel Kurulu'nda TALPA heyetinin yaptığı önerinin kabul edilmesiyle birlikte, artık her yıl “26 Nisan Dünya Pilotlar Günü” olarak kutlanmaktadır.
Tüm pilotlarımızın Dünya Pilotlar Günü kutlu olsun. Dün, 25 Nisan’da şehit olan iki pilotumuz dahil, Tüm Şehit Pilotlarımızın ruhu şad olsun.
Emniyetli Uçuşlar.
