Dostoyevski’nin Ezilenler'i
Prens sınıf farkı nedeniyle, istediğine zulmetmekte, istediği davaları haksız olduğunu bile bile kazanmakta mahzur görmemekte, mallarına el koyarak sefalete sürüklediği bir kadından olma gayrımeşru küçük öz kızının ezilenler ...
Bağbozumu Anıları ve Şarap Yapımı
Tarihsel olarak her sene belirli bir zamanda üzümün toplanması, toplumun uzun dönemli ihtiyaçlarını karşılama yönünde doğanın cömertliği olarak algılana gelmiştir. Zamanla doğanın cömertliğine karşı toplumun ...
Pers Hükümdarı 1.Darius'un Ordusunu Çöle Çekerek Tek Başına Yok Eden Saka Kahramanı Şırak'ın Kahramanlık Destanı
Güçlü İran orduları Saka topraklarını işgal ederken Saka halkı da ordusuyla birlikte İran'a karşı vatanlarını savunmada kahramanlık destanı yazmaya başlar. Vatanı için hayatını ortaya koyarak savaşıp hayatı pahasına iz ...
Küfrederek Rahatlamak Mümkün mü?
Direkt kişinin yüzüne küfredince kavga çıkıyor ama çoğu zaman da küfürleri sinirlendiğimiz kişilerin ardından sayıyoruz, o duymuyor nasıl olsa, en azından biz küfrettikçe rahatlamış oluyoruz. ...
El Öpmek Kültürü
Maşallah, büyümüş bu babası, gel bakalım, gel, al bakalım, öp bakalım. Aferin bak böyle öpeceksin, böyle de alnına ...
Sadece Tüketici Olarak Bu Hayatta Mutlu Olmak Mümkün mü?
Gerçek şu ki; dünyada savruluyoruz. Kendimize ve dünyaya dair tutunacak bir şeyler ararken, varmak istediğimiz noktanın uzağına savruluyoruz. Cebimizdeki adresler, yüksek tanıdıklar, bol limitli kredi kartları bile önüne geçemiyor bu ...
Rezil Rüsva Olduk
Rezil rüsva olmak aslında toplumsal bir onu. Toplumun tümü, ya da çoğunluğu o rezil rüsva olunacak şeyi yapıyorsa, imse sizi aynı şeyi siz de yapıyorsunuz diye irdelemez. Yani rezil rüsva olmazsınız, bu avram biraz da göreli bir ...
Lunaparklar ve Moskova
Moskova’da bir kaç yerde var lunapark. Biri hayvanat bahçesi sınırları içindeydi galiba. Çocukları en son oraya götürmüştüm. Gerçi hayvanat bahçesindekine lunapark denmez, oradaki daha çok küçük çocuklar için olan ...
Fenerbahçe Neden Büyük?
Fenerbahçe neden daha büyüktür? Bunu anlayabilmek, takdir edebilmek için her şeyden önce geçmişten geleceğe bir yolculuk yapmanın en doğru hareket tarzı olduğuna ...
Milli Yemeğimiz Kuru Fasulye
Fasulye sözcüğünün dilimize Yunancadan geçmiş olduğunu biliyor muydunuz? Adı Türkçe olmayan bir sebzeden yapılan bir yemeğin nasıl oluyor da bizim milli yemeğimiz olduğunu biri bana açıklayabilir ...
Bisiklet Bir Yaşam Tarzıdır
Eindhoven tren istasyonunun bisiklet parklarına bırakılmış binlerce bisiklet vardı. En küçük istasyonlarda bile bu durum geçerli. Neredeyse tüm Hollandalıları bisiklete bağlayan ne ...
Kapılar Dışarıya mı, İçeriye mi Açılmalı?
2024 yılı bilgisiyle Moskova nüfusu kaynaklarda 13 milyon 149 bin 803 kişi olarak görünüyor. Burada illerin düzeni bizdeki gibi olmadığı için buna Moskova merkezi dışında kalan Moskova çevresi nüfusunu da eklemek gerekiyor. ...
Gönüllülük ve Baharın Gelişini Müjdeleyen Kültürel Değerlerimiz
Bugün yarın Hıdırellez. Bildiğim kadarıyla 5’ini 6’sına bağlayan gece kutlanıyor Hıdırellez. Hıdırın Ellez’e kavuştuğu gün. ...
Baba Adına Göre Kim Kimdir?
Rusya'da “sayın” gibi, “bay”, “bey”, “hanım” gibi özel saygı belirtilen bir hitap şekli yerine direkt baba adıyla birlikte hitap ederek yeterince saygılı bir hitap şekli kullanıyorlar. Soyadları da var tabii ki, ama tüm ...
İlk İnsan Kim?
İbrahimi dinlerde ilk insanlar Adem ve Havva, bir de oğulları Habil ve Kabil ilk insanlar olarak kabul ediliyor. Habil ve Kabil’den Kur’an’da isimleri ile bahsedilmez, ancak Maide suresinde isim vermeden bahisleri ...
İnsan gibi yaşama hakkı
Felsefi olarak insan düşünen bir varlık. Bilimsel olarak ise primatların en yaygın türü. Primat derken elleri ve ayakları olan, başında da iki gözü olan memeli hayvanlardan bahsediyoruz. Dolayısıyla bu tanıma biz insanlar da ...
Sende Nazar Var, Git Kurşun Döktür
Nasıl başlamış acaba bu garip hurafe? Kurşunu bir kepçe içinde eritiyorsunuz, sonra başınızın üstüne bir tülbent geriyorlar, sonra da erimiş olan o kepçe içindeki kurşunu başınızın üstünde tuttukları içi su dolu bir ...
Emeklilik Yılları Hayatın Altın Çağı Olmalıdır
Her emeklinin hayalinde olduğu gibi emekli olunca tembellik yapmak, bütün gün kitap okumak, bütün gün televizyon izlemek gibi bir emeklilikte balayı dönemini muhtemelen sen de ...
Doğru Ama Kime Göre Doğru?
Matematikte problemlerin hem çözüm yoları birden çok olabiliyor, hem de çözümün sonucunda birden çok doğru cevap bulabiliyoruz. Normal hayatta bu kural niye geçerli ...
Sevgili Hayvan Dostlarımız
Her hayvanı sevmiyor! Hepsini değil, sadece mır mır edenlerini, ya da kuyruk sallayanlarını seviyor. Sanki diğerleri hayvan değil onun gözünde, ya da tam tersine, diğerleri tam bir hayvan, kedisi ve finosu başka bir ...
Öylesine Sohbet Ederken Kullandığımız Jargon
Paşam demişler, hani Allah’ın adını anacaktınız? Andım ya demiş paşa, inerken kürsüden Allah’a ısmarladık dedim ya ...
Mal Bulmuş Mağribi Ne Demek?
Bugün Tunus, Cezayir, Fas ve Batı Sahra bölgelerine Mağrip deniyor. “Mal bulmuş mağribi” deyimi ise 16’ncı yüzyıldan itibaren Mağrip sahillerine hâkim olan korsanlar için kullanılan bir ...
Yapmak mı Yıkmak mı?
Bir şeyi yapmak, vücuda getirmek her zaman yıkmaktan zordur. Bir saatte yaptığınızı bir saniyede yıkabilirsiniz. O derece arada zamanca bile büyük fark vardır. ...
Örneklerle Güzel Türkçemizin Kökenlerine İnmek
Kadın, hatun bunlar Soğdca’dan geçme sözcükler (Soğd dili eski bir Fars lehçesi). Her ikisi de aynı sözcük aslında, sadece farklı değişime uğramışlar zaman içinde. Soğdca kraliçe anlamındaki “hwaten” sözcüğü bizde bir ...
Hayat Bir Masalmış, Zamanla Anlıyor İnsan
Rahmetli Dedem, “Aaaa kaç yaşına gelmişsin nasıl bilmiyorsun, yaşlılar mutlaka masal bilir” dediğimdeyse in bir of çeker ve bana dönerek “aman be çocuk, ben dün doğmuş gibiyim, kendim masal olmuşum, aklıma gelmiyor işte" ...
14 Şubat Sevgililer Günü Ne Demek?
Yıllanmış şarap misali yıllar geçtikçe değer kazanan bir sevgiyi çift taraflı, ortaklaşa yaşayanlar, yaşadıkları hayatın da güzelliklerini birlikte temaşa ederek hayatlarının son günlerini mutluluk ve huzur içinde geçirme ...
Nerede Şimdi O Eski Dostlar?
“Unutulmuş isimlerde, Bilinmez ki nasıl, nerde, Şimdi yalnız resimlerde, eski dostlar eski ...
Biz Değiştiğimiz An Başlar Yeni Gün, Yeni Ay ve Yeni Yıllar
Yeni yıla nasıl girilirse 365 günün de öyle geçeceği yalanına inanmak isteriz, bir kısmımız da inanır bu hallere. Ben bunlara beyni firar çıkmış insan tiplemesi diyorum. Sanki büyük patlama benzeri bir patlamayla yeniden ...
Kabadayılığın Kitabı Bir Dönem Karagümrük'te Yazılmıştı
Eski zamanlarda kabadayılığın bir raconu vardı. Bu yeni yetmeler bu raconu da yok ettiler. Delikanlı adam racona uyardı. Temel kural efendi olmaktı. Sağa sola bıçak çekmek, küfretmek, hele ki kadın dövmek racona ...
Toplumsal Güven Endeksimiz Niye Çok Düşük Çıkıyor?
Devleti de yıkan, törpüleyen şeyler vardır, zamanında önlemini almazsanız yarın bir devlet kalmaz ortada. Yani koskoca bir değeri korumak için bazen o son dokunuşu yapmanız ...
Biz Türkler Konuksever Milletiz
Tanrı misafiri! Kim gelse kapıya buyur ederiz. En azından oturup beş dakika dinlenmesine müsaade ederiz, bir bardak su veririz, kapı önünde, iç bahçede de olsa bir nefes almak isteyene gerekli hürmeti ...
Cambaza Bak Ne Demek?
Nedir farkı? Can-baz, canlılarla ilgilenen, cam-baz, canıyla oynayan, akrobat demek. Gerçi cambaz Farsçadan gelme bir sözcük. Farsçası canbaz. Canbaz olsun diye şaka demiyorum, sözlükte yok, ama eskiden faytoncu denirdi ya, at arabası ...
F-16 Pilotluk Eğitimine Başlayan Hava Pilot Teğmen Ayşe ÖNCEL, İstanbul’da Düzenlenen Törenle 2024 Türkiye Güzeli Tacını Taktı
ABD Hava Kuvvetlerinde görevli Teğmen Madison Marsh, Miss America tacını takan ilk muvazzaf Amerikan Hava Kuvvetleri subayı olarak tarihe geçti. Bizde de Teğmen Ayşe ÖNCEL, Türkiye Güzeli seçilseydi, tepkiniz ne olurdu? ...
Geçmişten Günümüze Futbol Kültürümüz
“Beleştepe” kültürümüz vardı. Paraya kıyamayanlarla, bilet bulamayıp da içeri giremeyenler ya da parası olmayanlar, yeni açık tribün ile numaralı tribünün birleştiği noktanın arkasındaki Beleştepe’de alırlardı ...
2024 Ejderha Yılı
Eski Çin takvimine göre yıllar birer hayvan sembolü ile anılıyor ve yılan da var bu hayvanlar arasında, horoz da var, fare de var, at da var, köpek de var, tavşan da var. Ejderha da bu 12 hayvanlı takvimin bir ...
Nardugan Ne Demektir? Yeni Yılda Çam Ağacı Süslemenin ve Yeni Yılın Gelişini Kutlamanın Türk Kültüründeki Yeri Nedir?
Çam ağacı süslemek tamamıyla Türk geleneğidir. Yeni Türk devletleriyle münasebetimiz bize yepyeni şeyler öğretiyor. Eski Türklerde yerin göbeğinden göğe kadar bir ağaç tasavvur ediliyor. Bu Hayat Ağacı, Sümerlerde de var. Bir ...
Aşık Veysel, Cem Karaca, Barış Manço…. Son Dönem Kimliğimizin, Kültürümüzün Kökenleri
Aşık Veysel ne der bu hayat için? İki kapılı bir han der bu hayata. Birinden girersin, diğerinden çıkarsın. İşte onun yüce gönlü birleştirmişti iki dev sanatçıyı o gece. Aşık Veysel’in “Uzun ince bir yoldayım” ...
Kadın Hakları Sadece 5 Aralık'la Sınırlı Kalmasın
Türk kültüründe, Türk toplumunda kadına şiddet istenmeyen bir durum olarak görüldü. Bugün de hiç tasvip edilmeyen bir durumdur. Bununla birlikte toplumumuzda dejenere insan sayısı arttıkça, kadına yönelik şiddet öğesinde de ...
“Savaş” Sözcüğünün Etimolojik Hikayesi
Savaş sözcüğü eskiden söz düellosu demekmiş. Hani aşıklar ellerinde sazları, başlarlar atışmaya. Gerçek anlamıyla ...
Dilan Polat Kimdir? Fenomen?
Polat Ailesinin "Kara para aklama", "vergi kaçırma" ve "örgüt kurma" suçlamalarıyla tutuklanmasının ardından, enzer yayınlar yapan ve geniş kitleleri etkisi altına alabilen enzer fenomenlerin üzerinde flaşlar ister istemez patlamaya ...
Balık Ziyafeti
Mersin balığı dediğim, uzun burunlu köpek balığı cinsi bir balık. Öyle tazesini alayım da evde kızartayım deseniz olmaz, kıkırdak benzeri bir eti vardır. Ama nasıl yapıyorlarsa artık soğuk halde özel hazırlandığında oldukça ...
Haddini Bilmek Neden Kendini Bilmek Demektir?
Haddini bilmek demek, kısaca bir insanın neler yapabileceğini, gücünün ve yeteneğinin nelere yetebileceğini bilerek onun ötesine geçmemesi, ölçüsünü bilmesi demektir. Toplum olarak had bilmeyiz belki ama karşımızdakine had ...
Güce Tapana Kadar Nerede Hata Yaptık?
Toplumların kültürü, zamana bağlı olarak çok çeşitli etkilere maruz kalır ve değişikliğe uğrar. Bu değişim olumlu ya da olumsuz yönde olabilir. Bunun yanında hastalık olarak adlandırılabilecek bazı geleneklerin kültürün bir ...
Hayatımız Aslında Bir Kum Saati Gibi Değil mi?
Ne tuhaf mi? İnsanoğlunun yaşamda en geç keşfettiği şey şimdiki zaman. İnsan içinde yaşadığı an’ı derinleştirmeyi zamanla, yani ömür çizgisindeki zamanı azaldıkça öğreniyor. Hiçbir şey bugünden daha değerli ...
Seyreyle Yanan Odun Ateşini
Küçücük bir kibrit çöpü ile koskoca şömineyi yakabiliyoruz! Ne kadar garip değil mi? Nasıl oluyor da ateş yakmak bu kadar basit olabiliyor? Çünkü kibrit ateşi ile yanan ilk karbonlar havadaki oksijen ile kimyasal olarak ...
Yaşıyorsak, Neden Umutlu Olmalıyız?
Tüm olumsuzluklara rağmen bizi bu hayatta ayakta tutabilecek tek şey umudumuz olduğuna inanıyorum. Umudu olmayan insanın yaşam sevinci de olmaz. Yaşamak istemez. O nedenle her birimiz için söylüyorum: Umudumuzu yitirmeyelim. ...
Toplumsal Bilinç Nasıl Oluşuyor?
Yahudiler, düne kadar Almanların Yahudi ırkına karşı soykırım suçu işlediğine dair tüm dünyanın ortak kabulü ile belki de bugünün İsrail devleti topraklarında kendilerine bir ülke kurmalarına müsaade edilmiş bir ...
Ustalığa Kestirmeden Gitmek Mümkün mü?
En az çabayla en çok kazancı elde etme arayışı veya anlayışı, ne yazık ki insanlara istenilen mutluluğu ve kurtuluşu vaat etmiyor! Bir düşünür, “ustalığa kestirmeden idilmez" der ama bu çoğumuz için eçmişte kalan bir söz ...
Kalbinizin Sesini Dinleyin
Kalp, her şeye tepki verdiği için ve bu tepkilerin insan tarafından hissedilebiliyor olması dolayısıyla eski insanlar insanın düşünce merkezinin de kalp olduğu zannetmişler. Kalp durduğu an son bir nefes veriliyor ya bu da ruhun ...
Yazı Yazmak, Arkada Bir İz, Bir Eser Bırakmak Neden Önemlidir?
İnsanları diğer beşerî mahlukattan ayıran en büyük özellik, tarihe yazılı belge bırakmalarıdır. İnsandan başka tüm canlılar, arkalarında kendi izlerini bırakırlar. İnsanlar ise arkalarında ömürleri boyunca yarattıklarının ...
Nazara İnanır mısınız? Nazar Boncuğu Gerçekten Nazar Değdirmez mi?
Kem gözün nasıl ortaya çıktığını anlamak için önce nazar boncuğu ile kem göz arasındaki farkı anlamak gerekir düşüncesindeyim. Göz şeklindeki nazar boncuğunun ‘kem göze’ karşı koruyucu görevi gördüğüne inanılır. ...
Gözyaşı Kanalları Ne İşe Yarıyor?
Eski filmlerde hanımlar yapmacıktan da ağlasalar, hemen bir yandan elleri ile gözyaşlarını silerler, ama bir yandan da bir mendil bulup burunlarını da silerler. Ağlamanın burnumuzla ne alakası olabilir ki? Ağlayınca tüm salgı ...
Neden Her İnsan Gülmeli, Gülümsemelidir?
Gülmek sesli, gülümsemek ise biraz daha sessiz yapılan bir eylemdir. Sesli gülmek, daha çok sevincimizi, coşkumuzu, mutluluğumuzu özgürce dışa vurmak ve paylaşmaktır. Gülümsemek ise kendi iç dünyamıza doğru bir yolculuk ...
Türklerde Aile Kurma ve Evlenme Töresi Nasıldı?
Genel olarak Türk toplumlarında günümüzde de geçerli Türk geleneklerine bakıldığında, kadına büyük bir değer verildiğini, toplum nezdinde kadına iyi bir statü tanındığını görüyoruz. Nişanlılık, evlilik ve boşanma ...
Tarihi Batıklar Bize Ne Anlatır?
Anadolu medeniyetin beşiği. Herhalde tarih boyunca etrafımızı saran denizlerde binlerce gemi batmıştır. Hiçbir şey yapamıyorsak bunlardan birkaç tarihi batığı bulup su altı dalış turizmi için kullanamaz ...
Hayat, Bir Satranç Oyunu Misali, Her Yanlış Hamlenin Bedelini Ödetiyor mu?
Satrançta bile aslında beyazlar ile başlıyorsanız hamle yapma üstünlüğü sizdedir. Yani beyazlar satrançta oyuna avantajlı başlarlar aslında. Oyunu kimin kazanıp kimin kaybedeceği ise yapılan her hamle sonrasında yapılan o ...
Bir Hobi Olarak Evde Bira Nasıl Yapılır?
Bira, tarih boyunca alkollü bir içecek olmaktan çok, besinin yetersiz koşullarda uzun süre muhafazası amacıyla kullanılmıştır. Hititler’de, Sümer’de ve Mısır’da bira yapımının bilindiği ve besin olarak kullanıldığı ...
Dünyanın En Uzun Parkurunu Yürümeye Var mısınız?
Bir insan günde kaç kilometre ürüyebilir acaba? Tempolu bir ürüyüş ile sanırım günde 10 bin adım ürümek oldukça sağlıklı oluyor diye biliyorum. Uzmanları paslanmamak için 5 bin adım, ağlanmamak için 7 bin 500 adım, iyi ...
Evlilik Yorgunluğuna Düşmeden Evli Kalabilmek Mümkün müdür?
Kendine özel zaman yaratan, çeşitli hobileri olan, eşinden başka arkadaşlarıyla da özel zamanlarda vakit geçirebilen çiftler (hem kadın hem erkek için geçerli) dışarıdan beslenme imkânı bulurlar. Dışardan beslenerek gelirler ve ...
Misafir Umduğunu Değil, Bulduğunu Yer
Komşu, konak, konaklamak, bu sözcükler de öz Türkçe. Konmaktan geliyor kökleri. Kuş dala konar ya, işte aynı anlamda. Oldukça da eski bir sözcük konmak, Orhun yazıtlarında bile geçiyor. M.S. 735 yılından kalma Orhun yazıtları. ...
Hayat, Gerçekten Yaşanmakta Olan Bir Masal Olabilir mi?
İnsan için hayatı akıp iderken avuçlarından, artık eğilip yerden toplayamıyor hayatı içinde bir o yana bir bu yana savurduğu parçalarını. Bir his eliyor, artık her şey için çok eç demek istiyor insan. Belki de erçekten çok ...
Yağmurun Hayatımızı Etkisi Nedir?
Çoğumuz rahmeti yağmur anlamında biliriz. Yağmuru bol olsun! Yağmur yağdığında dualar ederiz. Ama rahmet Arapça aslen merhamet, esirgeme, şefkat gösterme demek. Yani rahmeti bol olsun derken aslında yağmurdan bahsedilmez. Allah’ın ...
Suğrak Ne Demek? Bulancak Ne Demek?
Bulancak, bulanık su demek! Bulancak diye kasaba var Türkiye’de, Giresun’da. Bulanık su anlamını ise unutmuşuz gitmişiz. Bulanık bir suyu anlatmak için iki sözcük kullanmak zorunda kalıyoruz, bulanık ...
Doğamız Bizi Biz Yapıyor: İyiler ve Kötüler
Doğamız gereği birçok konuda sağımızda solumuzda ne varsa ona göre birtakım kuramları üretiyoruz. İşte bakın parmaklarımız yüzünden matematik onlu düzen üzerine ...
Demir Kazık ve Güney Haçı Ne Anlama Geliyor?
Nasıldı o kuzey kutup yıldızını bulmak? (Polaris, Demir Kazık!) Büyük ayı takım yıldızının, yani kepçenin kenarındaki iki yıldızdan hiza alıp 5 ya da 7 boy ileride olacaktı değil mi kutup yıldızı? Tamam, buldum. O da ...
Beni Babam Doğurdu
Deniz atları biz insanlar gibi, ya da hadi kumru ile özdeşleşmiş olan bir özellik diyeyim, kumrular gibi hayatları boyunca tek eşli olarak yaşıyorlarmış. Tabii suyun içinde dikey şekilde yüzebiliyor olmaları da oldukça ...
Logos Kozmosa Karşı mı? Demos Buna Ne Diyor?
Cumhuriyet döneminde, az gittim uz gittim derken söylenen “uz” dan esinlenerek uzay sözünü söyler olmuşuz. Uz, yani uzaktaki uz, uzundaki uz. Uzamak da aynı kökten. Ama uzay yeni bir sözcük, evren ise Kutadgu Bilig’de geçiyor, ...
Türkiye’de Ormanlar Neden Bu Kadar Kolaylıkla Yok Edilebiliyor?
Akbelen’de günlerdir ormana, ormandaki ağaçlara, börtü böceğe, kurda kuşa, nefes alıp veren tüm canlılara, doğal hayata kıyılmasın diye direniş gösteren o güzel köylülere dayanma gücü diliyorum. Bu insanlar, sadece bir ...
Marjinal Olmak, Marjinal Kafa Yapısını Anlamak
Şakası bir yana marjinal olmak kötü bir şey olmamalı bence. Toplumun dinamizmi marjinallikten besleniyor çünkü. Ortada lık yapan birileri olacak ki, olmayanları ayırabilesin. Başka nasıl olur anlayacaksın kim ...
Eyyam-ı Bahur Ne Demek?
Nedir eyyam? Yevm sözcüğünün çoğulu, yani “günler”. Garip garip konuşma demeyin, “yevm” sözcüğüne yabancı değiliz biz, “yevmiye” deriz ya, gündelik ödenen ...
Yok Olmaya Yüz Tutan Meyhane Kültürümüz Neden Yaşamalı, Yaşatılmalı?
Derler ki, Bizans döneminde, denizcilik ve deniz ticaretinin gelişmesi ile birlikte oluşan 'liman kültürü', beraberinde meyhane kültürünü de getirmiştir. Her ne kadar Türkler çıkarmasa da bu kültürü, meyhanelerimiz Türk kültür ...
Bir Zamanlar Faks Diye Bir Şey Vardı?
Şaşırmayın, bu hızla ilerleyen teknoloji, yarınlarda kim bilir bize nasıl bir gelecek sunacak. Kim bilir neler neler keşfedilecek ve bugünün kimi yüksek teknolojileri dediğimiz şeylerden neler neler unutulacak. Belki de ...
Nazar Boncuğu Ne İşe Yarar?
Yok mu bir tahta? Tahtaya vurmak da lazım! Hatta kimileri bir taraflarını da kaşırlar ardından. Kulak memesini çekiştirenler de vardır. Boncuğu da vardır, başka kültürlerde var mıdır böyle bir şey bilmiyorum, ama bizde değer ...
Sosyal ve Bireysel Roller
İnsanlar sosyal hayat içinde çeşitli roller üstlenir ve birçok kişiyle farklı ilişkiler yürütür. Duygusal, arkadaşlık, iş gibi çok farklı ilişki çeşitleri yaşanmaktadır. Türk kültürü cephesinden bunlardan çok daha ...
Arkadaşım Eşşek, Eşek Cennetine Gitmiş midir?
Bu uzun kulaklı ve güzel gözlü arkadaşlarımız için zamanında rahmetli Barış Manço şarkı bile yazmıştı. Arkadaşım eşşek! Bakın şarkıda o eşeğe eşek demiyordu, eşşek diyordu! Arkadaşım eş, m şek, ...
Güldüren Karikatürler, Türkiye’nin Güldüren Hâlleri
Özellikle de eski GırGır karakterleri beni hep güldürürler. Başta da Avni! Muhlis bey ve Yavlum Mithat da vardı. Daha da güldüğüm Arap Kadri ve Yelis Hanım da ...
TRT Radyonun Nostaljik “Arkası Yarın” Tiyatroları
Radyo arında zamanın ruhuna uygun olarak çok nazik konuşma diyalogları olurdu. Hani eski filmlerde de olur ya, işte öyle, aslında şimdilerde biraz da bana yapmacıkça gelen o nezaket içindeki diyaloglar duyarsınız radyo ...
Türkiye’de Son Dönemde Sorgulanan Milliyetçilik Anlayışı ve Umutsuzluk
Sahipsiz olan memleketin batması haktır; sen sâhip olursan bu vatan batmayacaktır! Feryadı bırak, kendine gel, çünkü zaman dar…, uğraş ki: telâfi edecek bunca zarar var. Muhtaç olduğumuz kudret damarlarımızdaki asil kanda mevcut. ...
Uzaylılar Gerçekten Var mı?
Uzun yıllar senaristler uzaydan gelen akıllı olarak tasvir edilen başka yaşam formlarını insan benzeri şeyler olarak hayal etmişler ve türlü türlü senaryolar ile bir sürü ntastik filmde böyle figürler kullanmışlar. Sizce niye ...
Her şeyin Uzmanı Dalkavuklar
Padişah, patlıcanın pabucunu dama atar, balık yiyeyim biraz da der. Aşçıbaşına balık ısmarlar. Aşçıbaşı, çarşıya iner. Çarşıda iki adamın balığın erkeğiyle dişisinin nasıl ayırt edileceği üzerine tartıştığını ...
Bazı Şeyleri Çok Çabuk Tüketiyoruz
Nasıl bir hafızamız varsa artık, tek bir karesi bile olsa daha önce baktığımız bir şeyi hemen hatırlıyoruz, yıllar geçmiş olsa bile derinlerde bir yerlerde o video yer etmiş oluyor hafızamızda ve tekrar bakmaya gerek ...
Sihirli Kelimeler ve Toplum Yaşamımızdaki Mucizeleri
Günlük yaşamımızda kaybettiğimiz birçok değerin arasında; güzellikler, nezaket, adap, hoşgörü, gönül alma, tatlı dil, hoş sohbeti vb. şeyleri sayabiliriz. Türk toplumu olarak başımıza zincirleme bir kaza gelmiş gibiyiz. ...
İlham Perisi Nedir?
Bazen hiç beklenmedik aklımıza bir şey gelir, ne bileyim, kimileri aniden bir şiir yazmaya başlar mesela, kimileri alır eline tuvali bir resim yapar, kimileri de o başlar mırıldanmaya, birkaç nota gelmiştir aklına, hemen o ...
Masumiyet Nedir? Hangimiz Ne Kadar Masum Olabiliriz?
Dünyanın çivisine, bugünün gerisine sahip çıkan birileri var, Masumun nefesini koruyan birileri var, Yeter ki hep böyle ...
İstanbul’u Sevmek
Efsanevi bir havaya sokarak anlattığınız şehrinizde yaşarken, sorunlarla boğuşurken, şehrin gürültüsünü çekerken, kirli havasını solurken, düzensizliğiyle boğuşurken haliyle ağzınızdan hiç de bal damlamaz. Ama gurbetteyken ...
Ruslarda İnsanların Birbirine Hitap Şekilleri Çok Şey Anlatır
İvan İvanoviç derken İvan’ın oğlu İvan demek istiyor. Sergey Anatolyeviç de Anatoly’nin oğlu Sergey demek. Anna Arkadyevna ise Arkady’nin kızı Anna. Zaten romanın isminden Anna’nın soy ismi ...
Klasik Müzik Deyince Ne Anlıyoruz?
Mozart, nasıl olmuş da Türk Marşı’nı yazmış? Saraydan kız kaçırma operası da yazmış, bunu yazarken de yine Türk müziğinden motifler kullanmış. Zaten bu operada konu Topkapı sarayı! Beşinci Keman konçertosu mesela, diğer ...
Yaşam Döngüsü Denen Şey Nedir?
Bizim damarlarımızda hücrelerimizde yakılan karbonun yanmış hali olan karbondioksitin vücuttan atılması ve ihtiyacımız olan oksijeninin ve karbonunun hücrelere kadar taşınması için kan dolaşırken, bitkilerde bu taşıma su ...
Ninnilerle Minnilerle Avutulmak Mümkün mü?
Bebekliğimizden beri uyuturlar bizi. Önce annemiz uyutur, belki de bir başka büyüğümüz. Çocuklara uyku gereklidir, özellikle de bebek yaşta. Ama ya ...
Acemi Kasap
Kurban Bayramı geldi, bilmiyorum siz kurban kesebiliyor musunuz? Ben Rusya'da bile anacığım sağken onun adına kesmeye gayret ediyordum. Biraz zor oluyor bu gurbet ellerde. ...
İki Şair, Tevfik Fikret ve Nazım Hikmet
Şair olmak için fikirleri bildirmek yetmez, aynı zamanda o fikirleri yaşamalı, eyleme geçirmelidir. Şairler alçak gönüllülüğün, adaletin, sevgi ve aklın ayrılmaz şekilde birbirine bağlandığı insanlardır. Şairler kudretten ...
Kim Kime Güveniyor?
Sanırım yıllar geçtikçe toplum olarak kaybettiğimiz şeyimiz ahlakımız, dolayısıyla da birbirimize olan güveni kaybettik biz. Halbuki dünyada bakın halen daha bu meziyetlere sahip toplumlar ...
Magazin programlarında ne kadar boş konulardan bahsediyorlar
Bazen magazin programları izliyorum aslında. Sonra da gerçekten bir umutsuzluğa kapılıyorum geleceğimiz için. Ne kadar boş ve anlamsız insanlarla dolu magazin basını. Hep böyle miydi acaba diye düşünüyorum bir yandan. Galiba ...
Cennetten Bir Köşe
Bize oy verirsen cennette yerin hazır! Bakın bu en sevdiğim söylem. Başka söylenenler de var, ancak bence bu en çarpıcı ...
Emir Allah
“Dünyada ölümden başkası yalan, yalan, başkası yalan” beğeniyle dinlenilen şarkı olmanın ötesinde kabullenilmiş toplumsal ve bireysel bir gerçektir. Her gerçeğin kaynağı da elbette Mutlak Varlık’tır. Gözün merkezi ...
Suçlu Demokrasi mi Acaba?
Benim dediğim yapılacak! Niye? Çünkü ben öyle istiyorum. Canım öyle istiyor! Ama bak böyle yaparsak daha iyi olur! Hayır, öyle değil, böyle yapacaksınız! Ben nasıl diyorsam öyle olacak! Niye böyleyiz ...
Güvenilirlik
Güvenilir olmak çin bir tek seçilmiş olmak yeterli olabilir mi sizce? Doktorlar mesela, doktorları seçerek o göreve getirmiyoruz. Ancak hemen hepimiz doktorlara güveniriz sanırım. Oldukça meşakkatli bir eğitim gerekiyor doktor olmak ...
Gerçekler, Hayaller, Belki Biraz da Abartılar
Farklı kültürler de olsa, farklı coğrafyalarda da yaşamış olsa, sonuçta benzer olaylar ile karşılaşmış u. Belki de o yüzden hikayeler birbiri ile oldukça benzeşiyor, olamaz mı? Ancak tüm bu efsanelerde biraz da ...
Doğal Bariyerler
Ne kadar deniz kudursa da, deprem de olsa, sonuç tsunami de olsa, o dalganın kabarabileceği bir seviye vardır, daha üstüne erişebilmesi mümkün değildir. Yeterince yüksekte yaparsanız oturacağınız yeri, bir de yeterince sağlamsa, ...
Hiçbir şey Sen Bitti Demeden Bitmez
Seçimden sonra, hayat trenimdeki yolculuğuma aynen devam ediyorum. Seçim sürecini de bu tren yolculuğumun bir parçası olarak görüyorum, bu minvalde değerlendiriyorum. Hangi durakta ne zaman i bilmiyorum. Hepimiz için ...
Çok güzel bir ülkemiz var! Güzel bir geleceğimiz de olabilecek mi?
Bugün akşam sonuç nasıl olur bilmiyorum. Keşke haydi hanım, tası tarağı topla, Türkiye'ye gidiyoruz diyebileceğim bir sonuç çıksa. Çünkü gerçekten çok güzel bir ülkemiz var ve keşke bu güzel ülkeyi içinde huzurla ...
Güce Yoldaş Olup Ona Tapanlar
Güç, bir mıknatıs gibidir insanları kendine çeker. Bazılarımızın elinde bu türden bir gücü olmadığından, güçlü olanların yanında yer alırlar, saf tutarlar. Çıkarları bunu gerektirir. Bu tür kişilerin ilkesi ve insanlığı ...
İnsan Denen Yaratık
Nedense düşünmek yerine hep bir lider peşinden koşmayı yeğliyoruz. Kimimiz ortak akıl diyoruz bir yandan, ama diğer yandan da lider olmazsa olmaz diyoruz. Acaba bu da mı ğamız gereği? Yani hep bir lider arayışı içinde olmamız ...
Dönüşsüz İletişim
Basamaklar çıkılmış daha doğrusu çıkıldığı düşünülürken tamamıyla düşünülmüş teslim bayrağı çekilmiştir. Fark edilen tek husus heves olarak denenen, kazançla başlanan, eldeki avuçtakiler ile birlikte çevresindekilerin ...
Güzel Türkçemiz-2
"Yandaş", aslında "arkadaş" gibi bir sözcük, arkanda değil, yanında duran demek. Gerçi bu olumlu anlamına rağmen arkadaştan biraz daha az değeri var sanırım yandaşın. Sonuçta arkanı dönemiyorsun ki, yanında duruyor o ...
Tüm Annelerin Anneler Günü Kutlu Olsun
Oy başına, oy başına, püskülü ben olayım... Bugün nedense bir mutluluk var içimde. Herkese mutlu pazarlar ve hayırlı seçimler diliyorum. Ayrıca bu arada tüm annelerin anneler günü kutlu olsun. Tüm annelerin ellerinden ...
Deniz Aşırı Türk Adaları
Turks ve Caicos Adaları isimli, Bahamalar'ın ucunda bir zamanlar İngiltere'nin sömürgesi olan bir adalar devleti var. Halen de İngiltere kralı 3'üncü Charles'ı kralları olarak kabul ...
Kazandığımızı Zannederken Toplumca Kaybettiğimiz Değerlerimiz
Toplumsa sahip olduğumuz imkânlardan yola çıktığımızda, yaşam kalitemizin artmasına karşın, incelik, nezaket, saygı, anlayış zarafetin toplumumuzda genel olarak azalmasını sizce nasıl açıklayabiliriz? Özellikle de toplumsal ...
Bugün Hıdırellez! Şenlik vakti
Hıdırellez yaz günlerinin başlangıcı olarak kabul ediliyor. Efsaneye göre dünyada darda kalanların yardımcısı olan Hızır ile denizlerin hâkimi olan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gündür Hıdırellez. Mayısın 5'ini 6'sına ...
Yolumuz uzun. Heyecanımız yüksek. Gençliğimiz var.
Heyecanlanmak denince sadece olumlu bir duygu olan sevinmekten bahsedemeyiz galiba. Korku, kıskançlık, üzüntü, kızgınlık da heyecan duymamıza sebep olabiliyor. Hatta aşırı sevgi de bir heyecan sebebi olabilmekte. Bir anlamda vücutta ...
Pasör, Oyunu Pasör Kurar
Oyunun kurucusu pasör oyuncular. Hem manşetten gelen topun manşet ne kadar zor karşılanmış olursa olsun takipçisi olmak zorunda, hem de bu arada hücuma hangi hücum oyuncusuyla çıkacaklarına karar vermek zorunda. Olası oyun planları ...
Peygamberimiz Nasıl Yaşamış?
Geçenlerde öyle denk geldi, bir şeye bakarken peygamberimizin sünnetleri diye bir listeye rastladım. Upuzun bir liste. Yüzme öğrenmek peygamber sünnetleri arasında geçiyormuş! Bunu biliyor muydunuz? Ben ...
Bir İnsan Nasıl Zavallı Olur?
Mesela ben böyle birini biliyorum. Hem güç sahibi hem de yüreği bence kötülükle dolu. Bana göre ise zavallı. Halbuki hayat çok güzel. İyilik içinde geçen bir yaşamdan daha güzel bir şey yoktur. İyilik de bulaşıcıdır. Bence ...
Sağduyu mu? Solduyu mu?
Sevgili Metin Akpınar'dan duydum bu espriyi. Sağduyu lazım diyor, o sevimli ve tonton haliyle gülümseyerek belki biraz da solduyu diye ekliyor. Sahi neden sağduyu diyoruz ki? Duygularımızın sağdan mı, yoksa soldan mı geldiğinin ...
Türklerde At Nalı
Nalbant! Peki nalıncı keseri derler, nalıncı ne oluyor o zaman. Nalıncı takunyacı demekmiş. Hani hamamlarda olurdu ya eskiden, ahşap takunya. İşte bu takunyaları yapana takunyacı değil, nalıncı ...
Türk Kültürü; Yaşayan Efsane
Atatürkçü olduğunu söyler 68 kuşağı. Halklara özgürlük kavramı onlara aittir. Bazen hızlarını alamazlar, biraz daha cesaretlenirler. Ülkemizde yaşayan etnik kökeni Kürt olan vatandaşlarımızın adeta özgürlük savaşçısı ...
Değişim Rüzgarları ve Martılar
Aslında bazen bazı şeyleri daha iyi algılayabilmek için, bir başka açıdan bakmasını öğrenmek gerekiyor. Başka bir tecrübe ile eski tecrübelerinizi çakıştırabildiğiniz anda, bazı şeyleri çok daha iyi anlıyorsunuz. Eğer ...
Zatı Şahanelerine Saygıda Kusur Etmemeliyiz
Bizatihi, bizzat, haddizatında ise "zat"ın şahıs, öz anlamından türeme. Özünde, özü itibariyle, özü seviyesinde, özü sınırlarında. Zevat ise zat'ın çoğulu, Zatlar, ...
Enerji Gözü
Kendini, sevgisini güncelleyemeyen, dönüştüremeyen birey önce kendine, ardından çevresindekilere, sonrasında bütün topluma ağır bir yük haline ...
Halil İbrahim Sofrası
Masadaki hiç kimse başka bir grubun kendi arasında kendi dilinde konuşmasından rahatsız olmuyor, ancak sıra artık bir şey beyan etmeye gelince, toplantının bir ortak dili oluyor ve tutanaklar da o dilde hazırlanarak herkes toplantı ...
Medyanın Milli Kültürümüz Üzerine Etkileri Nelerdir?
Kültürel bütünlük, siyasi ve ekonomik bütünlüğün tesis edilebilmesinin ön şartlarından biridir. Kültürel değerler üzerine medya vasıtasıyla yöneltilen saldırılar hemen hemen her ülkede görülmektedir. İletişim; kültürler ...
Hayalimde Canlanan Bir Hikâye ve İki Kadın Kahramanı
Görüntüsü bile soğuk havanın, bacalarından tüten dumanlar gökyüzünün griliğine doğru yükselerek sislere arışıyor, ağaçlar esen hafif sert rüzgârla sallandıkça, üzerlerinde tek tük alan yapraklar da yere düşüyor. Sokak ...
Yaş Kemale Erince
Benim de çocukluk yıllarımdaki İstanbul’un en gözde kültür ve alışveriş merkezi, İstanbul'un merkezi sayılan İstiklal Caddesi’nin nostaljik dönemleri aklıma ...
Yardım Kampanyaları Değil de, Sanki Reklam Kampanyaları
Bu işler sessiz sedasız yapılmalı aslında diye düşünüyorum bir yandan, ancak sessiz sedasız da olmuyor sanki. Yardımlar gerçekten sessizce mi yapılmalı, yoksa kanallarda yayınlandığı gibi yardım kampanyaları şeklinde mi? Bir ...
Bu Millet Her Durumda Birlik Beraberlik İçinde Olmasını Bilir
Mesela bir sarı, bir mavi ince bantlar halinde bir duvara yan yana çizgiler çizsek, ne bileyim, ince bir fırça kalınlığında diyelim, sonra da uzaklaşsak duvardan bir yandan gözümüz duvardayken! Ne zaman iki renk birbirine karışıp ...
Yardımlaşma ve Dayanışma Kültürümüz Bağlamında AFAD ve Afet Yönetimi Önemlidir
AFAD gibi nispeten yeni kurulan kurumların önemi deprem gibi doğal afetlerde ortaya çıkmaktadır. Bu tür kurumlar, kelimenin tam manasıyla ‘çuvalladığında’, bir anlamda imiz de çuvallamış görüntüsü verir. Şüphesiz ...
Depremin Acısı
Deşmeyin yaramı çok ağır / Ciğerim yanıyor, kanıyor / Altı Şubat çok kötü çöktü / Depremi Türkiyem yaşadı ...
“Mış gibi yapmak”
Başımıza gelen her türlü musibetin detayına inersek birçok sebep bulunacaktır. Ama en önemlisi ne biliyor musunuz? “Mış gibi yapma” hastalığımız. Bu hastalığın neticesini yaşıyoruz ...
Kartopu Çocuklarıyız Biz
Biz eskiden, çocukluğumuzda gece boyu pencerelerde nöbet tutar sokağa düşen her kar tanesinde sevinç çığlıkları atardık. Sabah bembeyaz örtü kaplayınca sokakları divanın altında duran leğenleri kapar annemizden gizli sokağa ...
İnsan olmak kolay mı?
İnsan yaşamı boyunca öğreniyor ve öğrendiklerini bir sonraki nesillere armasının yolu sadece genleri vasıtasıyla değil. Belki ilk zamanlarda temel bilgileri her yaşayan canlı gibi bir sonraki nesile göstererek, ya da öğreterek ...
Sacred Treasures
Kutsal hazinelerin izini sürenler, onca meşakkate “şey”ler uğruna katlanırlar ve o “şey”ler, aynen gerçek yaşamda olduğu gibi, insan doğasının sahip olma hırsını tatmin etmekten başka bir işe ...
Kendisiyle Barışık İnsan Olmak Zor mudur?
Ata Demirer, saygı duyduğum sahne ve sinema sanatçıları arasında yer alır. Ben, o koca cüsseli, iri kıyım adamın kafamdaki "kendisiyle barışık insan" karakterine bire bir uyması nedeniyle yazıma onunla başladım. Hayalimde ...
Önce İnsanların Ruhunu Öldürüyorlar Anne
Maksim Gorki'nin Ana isimli romanında söylettiği bir söz geliyor aklıma; "insanların ruhunu öldürüyorlar ...
İki Tip İnsan Vardır
Teknoloji çok gelişti, ama insanlar değişmedi, yine kimileri seviyor öne çıkmayı, kimileri de geride durmayı. Kimileri de aynı anda birden çok şey yapmayı ...
Yine Hazan Mevsimi Geldi
Yine hazan mevsimi eldi, yine yapraklar rüzgarların peşi sıra idecek, Yine deli önlüm, yine bu mevsimde, hicranını yalnız başına çekecek. Geleceksin belki de, o zaman ne o yapraklar ne o rüzgar, ve ne ben olacağım, Yine deli ...
Aşk ve Tutku Sarmalında Güzel Bir Yıl Yaşamak Mümkün mü?
Herkes yaşayarak öğrenir ki, aşk denilen şeyin doğasında kalıcılık yoktur. Saman alevi gibi parlar ve söner. İnsanlar başlangıçta bunu tecrübe etmedikleri, dolayısıyla bilemedikleri ya da kabullenemedikleri için acı çekerler. ...
Yeni Yılın İlk Gününden Moskova Manzaraları
Geldik Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100'üncü yılına. Düşünebiliyor musunuz, tam yüz yıl önce, bundan tabii ki aylar sonra cumhuriyet ilan edildi. Tapu senedimiz dediğimiz Lozan antlaşması ise uzun görüşmeler sonrasında ...
2023 Hoş geldin
Bizde mi bir tuhaflık var acaba? Nedir bu telaş? Dünya güneşin etrafında dönerken yine bir sene süre geçti ve geçen sene olduğu aynı konuma geldi. Hepsi bu! Ne oldu, ne oldu? Ne dünyası ne ...
Yeni Yıl Kutlamaları Üzerine Felsefe Yapmak
Türklerde güneş kutsal ama Tanrı olarak kabul edilmiyor. 22 Aralık'ta güneş yeniden fazla olarak dünyayı aydınlatmaya başlıyor. Yani Türklerin Gök Tanrısı gün ile geceyi tanzim ediyor gökte. Sözde gün ile gece sürekli münakaşa ...
Türkiye'den Manzaralar
Rusya'da da önceden yaya geçitlerinden geçerken dikkat etmen gerekirdi. Sonra kanun çıkarttılar, yayanın geçişine öncelik verdiler ve adımını attın mı bütün araçları anında durmak zorunda ...
İnsan insanın pasını alırmış
“İnsan insanın pasını alır” deyişi çok doğrudur. Sohbet tanımadığımız kişileri tanıma fırsatıdır. “Sorma kişinin aslını, sohbetinden bellidir,” tanımlaması da gene çok doğru bir yaklaşımdır. Karşımızdakinin ...
Aylar, Ne Kadar Derme Çatma İsimleri Var
Yüzyıllar öncesinden kalan bir Anadolu alışkanlığı diyor bir kaynak. Yılı kasım ri ve hızır ri diye ikiye bölerlermiş Anadolu'da. 6 Mayıs, Hıdırellez günü ile başlayan hızır ri ve altı ay sonra kasım ...
Hakaret Etmek Şart mı?
Günlük yaşamda biz de çok küfürlü konuşabiliyoruz. Ancak özellikle iş yaşamında belli bir ciddiyete ulaşınca "lan" demek bile karşındakine hakaret anlamına gelebiliyor. Biz inşaatçılarda sahada karşısındakine "oğlum" dediği ...
Beyaz Gülün Sırrı: Onurlu Yaşamak
Onurlu bir hayat, insanın değerinin çiğnenmediği, çiğnetilmediği bir hayattır. Onurlu yaşamak, insanı insan yapan özelliklerle ...
Sevgili Cefakâr Dostlarımız
Sokaklardaki köpekler gerçekten bir sorun olmaya başladı, ama şu anda değil, benim küçüklüğümde, kırk yıl önce de bir ...
Sevabına Bir Şey Yapmak
Hatta kimileri dengede olsun diye günah işlemekten de çekinmezler bazı konularda. Sevap kazanacak bir şeyler yaparlar ardından, olur biter böyleleri için. Ne kadar yanlış bir bakış açısı aslında değil ...
Kelimeler Duygularımızı Ne Kadar Doğrulukta Anlatabilir?
Evrene, dünyaya ve insanoğluna dair onca gerçekliği kelimelerin dar alanlarına sığdırmaya çalışmak gerçekten zordur. Bir kelimenin farklı kişilerde aynı çağrışımları yaratabilmesi daha da zordur, çünkü insanlar; etiketlerin, ...
Güzel Türkçemiz
Kimileri bu yeni giren sözcükler için dilin zenginleşmesi diyorlar. Kimileri de tam tersine dilin bozulması olarak adlandırıyorlar. Dil aslında olduğu yerde durmuyor, sürekli bir gelişim halinde. Toplumlar da tek başlarına ...
Bireyin Dili, Toplumun Aynası: İletişim Çıkışı
Toplumların sosyal gelenek, görenekleri, ahlakî değerleri, coşkuları, sevinçleri ile üzüntüleri mitolojik ve dinî gerçekliklere kadar uzandığı gibi kültürel kodlarını ve dokularını okuma fırsatı vermektedir. Bunlara dair ...
Türk Toplumunda Yardımlaşma ve Dayanışma Kültürü
“Düşenin elinden tut ki, sen de düştüğün zaman tutacak bir el bulasın.” Bir Türk Atasözü ise şunu bize salık verir: “Allah yardım ederse kuluna her iş girer yoluna.” ...
Türk Toplumunda Cadılar Bayramı Özentisinin Kaynağı Nereden Geliyor?
Ne oldu da o topraklardan bu topraklara geldi Cadılar Bayramı? Eğlence gibi düşünülüyor ama aslında Amerikanizmin bize etkisi bu. Bizim tarihimizle alakası yok. Kültürel bir erozyon. 29 Ekim’de Cumhuriyet Bayramı coşkusunu yaşamak ...
Dünya Dili Türkçe
Ülkenin bir sürü sorunu varken ana dilimizle ilgili ulu orta konuşarak ortamı germenin kime ne faydası olabilir diye de düşünmekten kendimi alamıyorum. Oysaki bu konu dil bilimcilerin ve bu konularda kafa yoran akademisyenlerin konusu ...
Öykü: Umaç Çorbası
Niye hafta deriz gerçekten anlamıyorum, hafta Farsça yedi sözcüğünden türetilmiş, yedili şey demek. Eğer yedi günlük süreye yedili şey diyeceksek kendi dilimizde de diyebiliriz. "Yedigün" iyi değil mi mesela hafta yerine? Benim ...
Biz Neden Böyleyiz?
Son okuduğum insan psikolojisi ile ilgili bir kitapta, insanın yaşam içindeki sosyal rollerin tam olarak uygulanabilmesi için üç unsurun bir arada olması gerektiğinden bahsediliyor: Birincisi; oynadığınız sosyal rolün gerektirdiği ...
Yanar Döner, Fırıldak Tipler
Bunlar daha çok güçlünün yanında dururlar, kısaca güce, güç sahibine taparlar. Fakat işlerin rengi, güç sahibinin gücünü kaybetmeye başlamasıyla değişir. Bunlar bunu fark ettikleri an saf değiştirir ve kendileri için yeniden ...
Anne Babaların Evlatlarından Ebediyen Sorumlu Olmasının Anlamı
Büyük idealler her vakit basit hayaller, küçücük hamleler ve adımlar ile başlamıştır. Onların doğru kaynak, birey, kitle, toprak ve toplumda gerçekleştirilmiş olması bir mıknatıs misali diğer küçük ve büyük doğruların ...
Haftanın Günleri
Cuma ertesi ve pazar ertesi anlaşılıyor sanırım. "Erte" Allah'tan has Türkçe! Kökü "er-" sözcüğü, yani anlamı "olmak, ermek". Erkek de aynı kökten! Ertelenmiş, olgunlaştırılmış bir anlamda. Cuma’nın daha olgunu, etmişi, ...
Pazar Söyleşisi
Yaşam koşulları ve kalitemizin artmasına karşın incelik, nezaket, saygı, anlayış, eşduyum ve zarafet hepsinin bileşkesi olan erdemin azalması nasıl açıklanır işte sorunumuz budur, ben özellikle bu konuyu seçtim! ...
Asırlık Hayat
Stratejik Araştırma açısından düşünüldüğünde bir ömrün henüz yüz yaşına ermeden “asırlık” olması nesiller arasındaki bağları, bağlantıları, sorumluluk ve yükümlülükleri yansıtmaktadır. Asır sadece iç ...
Hale, Jale ve Lale
Bir zamanlar toplum daha çok dini hassasiyetlerle isimler seçerken veya belki de bir gelenek olarak büyükannelerimizin, dedelerimizin isimlerini çocuklarımıza verirken, bugün daha çok modaya uyarak yepyeni bir tarzda isimler seçebiliyoruz. ...
Severim Ben Orta Direk Düğünlerini
Bizim insanımızın eğlence hayatını, toplumsal dinamiklerini en güzel şekilde görmek istiyorsanız, orta direk diye adlandırdığımız kesimin düğünlerine gidin, tüm güzellikleri ve acayiplikleri orada göreceğinizden ...
Rusya ve Prensipler
Rusya'da bu tarih ne güne denk gelirse gelsin okullar açılır, isterse pazar günü olsun. Prensip meselesi. Kim koymuş bu prensibi bilmiyorum, ama böyle, okullar 1 Eylül'de ...
Bulutların Arasında Uçma Hayalim
İçimdeki hırçın ve asi çocuğun diz kapakları, izi kalan yaralarla dolunca, gerçeği o zaman kabullendim. Zorluklarla karşı karşıya geldiğimiz zaman ilk yaptığımız şey kabul etsek de etmesek de kendimize acımak ve isyan etmektir. ...
Kelimelerin Gücü
Ruslar mangal yapmaya "şaşlık" diyorlar, hem de bunun Türkçe sözcük olduğunu bilmeden. Türkçe olduğunu söylediğimde şaşırıyorlar. Bildiğimiz şişlik et. Sadece et kısmını atmışlar, "şişlik" de ses değişimi ile "şaşlık" ...
Münazara Kültüründen Ne Anlıyoruz?
Münazara dediğim bir tartışma etkinliği tabii ki. Öğretmenler bir konu seçerlerdi, dörderli beşerli gruplar halinde iki grup halinde o konuyu tartışırdık. Aslında tartışma değildi yaptığımız, bir grup o konunun pozitif ...
Sosyalleşme Neden Önemlidir?
"Sosyal" her yere girmiş neredeyse, sosyal bilgiler var, sayısal-sosyal var, sosyal bilimler var, sosyal adalet var, sosyal antropoloji var, sosyal bünye var, sosyal demokrat var, hatta sosyal içiciyim var, var oğlu var. Hepsi yerine toplumsal ...
Batı Karadenizli Bir Baba: Hacı Yakup Usta
Pandemi döneminde 84 yaşında vefat eden değerli babam Hacı Yakup Ateş Batı Karadeniz insanının yaşamına ayna olabilecek eşsiz bir örnek… Uzun bir biyografi yazmak niyetinde değilim. Hayatından küçük anekdotlar tarihe ışık ...
Bugün Ne Giymeli?
Evet, insan hayatında giysi ve takılar önemli. Uzunu, kısası, darı, bolu, artık moda nasılsa, günün havasına, ortamına bağlı olarak hepimiz bir şekilde giyiniyoruz. Hepimiz kendimizce bir şekilde modayı takip ...
Hey İhtiyar, Bas Gaza Bas
Geçen gün ir işim nedeniyle gittiğim Küçükçekmece'de dönerli kavşakta aracımla seyrederken yoğun trafikte muhtemelen iraz yavaş hareket ettiğimden, izim Karagümrük lisanıyla arkamdan ufaktan ikaz aldım. Minibüs şoförü yarı ...
Susmak, Susabilmek Ne Anlam İfade Eder?
Sessizlikte bilen için bazen esenlik vardır. Susan aklını başına alır, daha derin ve dingin düşünür. Kendini daha iyi denetleyebilir, onuşacağı zamanı daha iyi ollayabilir ve demek istediğini daha derli toplu ifade edebilmek için ...
Anı Yaşamak
Sanırım çok az insan şöyle ayaklarını uzatıp derin bir nefes alma ve anın tadını çıkarma şansına sahip günümüzde. ...
Merak, Neden Önemlidir?
Elma hep üşermiş ağaçtan, ama nedense Newton fark etmiş ilk efa yerçekimini. Gerçi yanılmış, yer çekmiyor aslında elmayı ya a herhangi bir şeyi. Einstein aha farklı bir bakış açısı getirmiş olaya, uzay zaman bükülmesidir ...
Hayat Güzeldir, Değerini Bilene Her Günü Bir Bayramdır
Yaşamların ziyan olmaması için bireyin kendisi kadar o bireyi biçimlendiren içinde yaşadığı toplum ve çevre denen olgunun da sağlıklı ve temiz olması gerekir. Yoksa, her geri kalmış toplum gibi, biz de, “balık ı hasta yoksa su ...
Hayat Dersleri
Yaptığınız, uğraştığınız, emek verdiğiniz şeylerle ilgili bazen yetersiz geldiğinizi derinden hissetseniz bile emek vermeye devam edin. Hayat, hiç bitmeyecek bir araton koşusu gibidir. Hedefiniz için devam edin. “Sabreden derviş ...
Vefat Eden Babalarımızın Anısına
Babalar Günü ilk kez 19 Haziran 1910 tarihinde Washington'un Spokane şehrinde kutlanmaya başlanmıştır. 1966 yılında Başkan Lyndon Johnson, her yıl Haziran ayının üçüncü Pazar gününün “Babalar Günü” olarak kutlanacağını ...
"Hayır" Demek Erdemdir
Kültürel kodlarımız eği, hayır diyebilmenin erdemine, genel olarak birçoğumuz erişmiş değildir. Hayır diyebileni takdir ederiz ama konu kendimize gelince, bunu pek beceremeyiz. Evet demenin kolaycılığına kendimizi kaptırmadan, ...
Entebbe Nerede?
Filistinli militanların kaçırdığı Air France uçağına Entebbe havalimanında İsrail güvenlik güçleri tarafından kanlı bir operasyon düzenlenmesi nedeniyle ise hafızalarda yer etmiş bir ...
Hayat Sevince, Sevilince Güzel
Mevlana’nın bu konuya yönelik güzel bir sözü var sizlere aksettirmek istediğim: “Aynı dili konuşanlar değil, aynı duyguları paylaşanlar ...
Vefa Ne Demektir Ne Demek Değildir
Birinin size yaptıkları; makama önem vererek, güzelliğe imrenerek, zenginliğe özenerek, geldiği yeri unutarak, geçmişi ve yaşanmışlıkları hatırlamayarak mevcut ve duruma göre şekil alıyorsa, evet bunun tam karşılığı dilimizde ...
Bal, Balçık ve Balık Üzerine
Bal, Balçık ve Balık. Ne güzel değil mi dilimiz. Bu üç sözcük de aynı kökten geliyor. Anlam ilişkileri ...
Kanaryanın Katli ve Prestij
Elinde gücü tutanlar insafsızca vurdukça olanlara elden bir şey gelmemesi daha da acı bir durum. Fanatik taraftarlar da ya gücün etrafında toplanmış oldukları için durumdan kendilerine fayda çıkarma peşinde, ya da cambaza bak ...
Konuşmak ve Dinlemek Üzerine
Konfüçyüs, "sözcüklerin gücünü anlamadan, insanların gücünü anlayamazsınız" önermesiyle, konuşmada hitabetin etkisine dikkat ...
Bir Türkiye Potpurisi
Bazen biraz durup biraz nefes almak lazım diye düşünüyorum. Genellikle günlük keşmekeş içinde boğulup ...
Bakış Açılarındaki Farklılıklar
Sanırım biz insanlar arasında çoğumuzun olaylara farklı bakış açılarıyla bakamaması yüzünden sürekli sorunlar çıkıyor. Sanki at gözlüğü takmışız gibi her şeyi sadece kendimizin gördüğü yönden, açıdan, ...
Moskova Şehrinin Mimarisine Putin Bile Karışamıyor
Binanın caddeden dış görünüşünü perspektif olarak çizmek ve o noktadan çekilmiş bir fotoğraf üzerine işleyip şehir mimarından onay almak projelendirmenin ön koşuluymuş. ...
Fanatizm veya tarafgirlik bir hastalık mıdır?
Bu öyle bir duygu ki, bir kez takım taraftarı olan kişi, daha doğrusu bir kez tuttuğu takımı bir şekilde beyan etmiş olan kişi, toplum içinde artık fikrini değiştiremiyor, sebebi nedir bilinmez, belki eleştiri alacak, onu iyi ...
Moskova'nın Havalimanları
Türk tarihi Ruslardan çok daha eski olsa da, minimum 59 nesil, şehir bazında karşılaştırırsak Moskova İstanbul'dan daha uzun süre tek bir kültür etkisinde kalmış, ona göre gelişmiş, genişlemiş, ...
Türkçe Kelimeler
Kelimeler bazen kendimizi kendimize, ama çoğunlukla bizi çevremizdekilere, çevremizdekileri bize bağlayan sihirli peri çubukları ...
Okuyor muyuz? Okuduğumuzu Anlıyor muyuz?
Çağın ansiklopedisi Google aslında, ben Yandex de kullanıyorum burada, ne ararsan var, internet çağın ansiklopedisi. Gerçi dikkatli olmak lazım, her yazılı bilgi doğru olmayabiliyor. ...
Değişen Bayram Anlayışımız
Bayramlar çocukken güzelmiş! Bayramın bir gece öncesinde, yeni elbiselere mutlulukla, gülümsemeyle bakıp sonrasında da yatağımın hemen başucuna yerleştirdiğim, ayakkabılarla uykuya ...
Motor Sevdası
Gün olur enzini iter, motorunu ittire ittire enzinliğe götürür. Dış yıkamasını, yağlamasını yapar. Trafik sıkıştığında, motoru ir yana yatmasın diye ayaklarıyla yere direnç uygular. Velhasıl, motoruyla eraberken aslında ...
Farkında Olmak veya Farkındalık Bilinci
Çoğumuz kendimize başka dünyalar kurduk ve o kurgu dünyalarda yaşıyoruz. Dijital dünyalar, hepsi sanal. Gerçekte yaşadığımız dünyanın hiç farkında ...
Mütevazı Olmak Ne Demektir
İnsanlar büyük siyasetçi olabilir, büyük iş insanı olabilir, büyük sanayici, büyük sermaye sahibi de olabilir ama bu sıfatlara sahip olmakla hiçbir zaman büyük insan olamazlar. “Küçük dağları ben yarattım” edası ile ...
Voleybolda Pozisyonlar, Roller ve Kritik Karar Anları
Çok taktik bir oyun voleybol, takımlar karşılıklı her pozisyon için farklı farklı taktikler geliştirmişler, çok hızlı bir oyun öncelikle, çok hızlı karar vermek zorunda oyun kurucular. Karşı takımı yanıltmak için kimileri ...
Baran Korkmaz: Bu Sefil Kişiyi Kim Seçkin Yaptı?
Baran Korkmaz devam etti konuşmaya: “Birazdan sizlere birer boş kese dağıtılacak. İçlerine hediyenizle birlikte lütfen adınızı ve adreslerinizi de yazın.” Bu sözler aralarında valiler, milletvekilleri, iş adamları, ...
Değişen ve Gelişen Sorumluluk Duygusu Üzerine
Daha ilkokul dördüncü sınıf bitmiş, yaz vakti çalışıyordum. Haftalık alıyordum, aklımda yer ettiğine göre belki de para kazanmak bir sorumluluk yüklüyor insana. Kesin bir yorum yapmayayım, belki de dükkânı benim açmam, ustamın ...
İyi Huylu İnsan Olmak
Bir insan “Yedisinde neyse, yetmişinde de odur”. Gerçekten çok doğru ve yerinde bir sözdür. Çünkü bizi biz yapan davranış ve ...
Dil Varlığın Evidir
İnsan varlık hakkında, zaman hakkında düşünürken, düşüncesini i üzerinden gerçekleştirir. Hatta hakkında düşünürken de in el verdiği ölçüde yahut in sınırları ölçüsünde söyler söyleyeceğini. İnsanın ...
Şükür Kavramı Gerçekte Ne Anlama Gelir?
“Dilim beni dilim dilim etti” halk deyişinden yola çıktığımızda, günümüzde en yaygın ve bir o kadar ruhu zehirleyen yaklaşımların başında “şikâyet etmek” ...
Ahlak nedir, ne değildir?
Kanunlar hep insanlar için yapılmıştır ve bu kanunlar yine insanlar tarafından da yok sayılmış, hilâfına bir davranış biçimi geliştirilmiştir. Her birimizin sözünü ettiği "hukuk devleti" kavramı veya olgusu, bu düşünce ...
Kurumsallık (3)
Kurumsallık kavramının önceki bölümlerinde “Müşteri her zaman haklıdır” ve “Kurum geleneklerinin olgusu ile öngörülebilir vizyon oluşturan liderler” konularına bazı anekdotlarla değinmiştik. ...
Türk Kültüründe Şamanizm’inin İzleri Ve Bilmeden Uyguladığımız Gerçekler
Aslında, "Şamanizm ve Arap kültürü arasında kalmış bir ulustur TÜRKLER" diye bir tanımlama getirsek, herhalde yanlış ...
Kendinizi Keşfedin
"Hayatı kitaplardan değil yaşayarak öğrenirsin!" Evet şu son beş yılda hayatıma çok şey sığdırdım, okuduğum FELSEFE ve SOSYOLOJİ kitapları hayatıma DERİNLİK ve MÂNÂ ...
Kurumsallık (2)
Kurumsallık kavramının birinci bölümündeki anekdotta “Müşteri her zaman haklıdır” düsturuna iyi niyetle yaaklaşmanın nasıl devasa bir oluşuma sbep olduğunu izah etmeye çalışmıştık. Aynı konuya farklı anekdotlarla devam ...
Kurumsallık (1)
Günümüz şirketlerinin içinde bulunduğu en büyük dilemalardan (ikilemlerden) birisi de gerçek anlamda yapılanmalarındaki kurumsallıktır. Bu durum kurumsallığın farklı algılanmasından ...
Hiçbir Şey Göründüğü Gibi Değildir
Yönetsel yazılar serimize biraz ara vererek sohbet tadında bazı anekdotlara yer vermek istiyorum. Bunların bazıları izlenimlerim ve bazılarıda bizatihihi yaşadığım anekdotlardan ...
Çalışma Hayatındaki Kifayetsiz Muhterisler (2)
Kifayetsiz Muhterisler konusunu Dunning-Kruger yaklaşımının bilimsel kuramları ile değerlendirmiştik. Önceki yazımızdan devamla bu tür insanların özelliklerini tanımamıza yardımcı olabilecek ipuçlarını yaşanmış bazı ...
Üretimdeki asıl sıkıntı: Gençler çiftçiliğe ilgi duymuyor
Tarım sektörü, gelişmekte olan ülkelerde gelişme sürecinin ilk evrelerinde ekonominin en önemli sektörü ...
Çalışma Hayatındaki Kifayetsiz Muhterisler (1)
Sorunsuz hiç bir kurum yoktur, olması da düşünülemez. Önemli olan sorunların tespiti ve çözüm yöntemleridir. Üzerimize düşen sorumluluk konumumuza göre çözümün bir parçası ...
Size göre Noel ve Yılbaşı aynı mı?
Her alanda yeni ir aşlangıç anlamı taşıyan yeni yıl, dünyada irçok ülkede değişik gelenek ve etkinliklerle kutlanır. Bütün kutlamaların ortak amacı ise, gelecek yılın güzellikler getirmesi dileğidir. 31 Aralık'ı 1 Ocak’a ...
Bize Göre Yengeç Sendromu Nedir
Hepimiz geçmiş ile geleceği iç-içe yaşamaktayız. Bunların kesişme çizgisi de içinde olduğumuz an’ın doğrusal çizgisi olduğu konusunda çoğumuz hemfikirdir ...
Siyah Kuğu Filmi Üzerine
Kadın olmak, âşık olmak, var olmak, yok olmak üzerine, Siyah Kuğu Filmi’nin ...
Emanetçi Olmak (2)
Yurt dışında (Birleşik Amerika) çalıştığım birçok şirketteki tecrübelerime göre işe başlarken maaştan çok ilgilenilen esas konular yan ödemelerdir (fringe benefits). Bunlar sağlık sigortasındaki oranlardır. Diş veya göz ...
Z Kuşağını gerçekten tanıyor muyuz?
Kuşak kavramından teorik olarak ilk defa 1928 yılında Alman sosyolog Karl Mannheim yazmış olduğu kitabında bahsetmiştir. Daha bilimsel anlamda ve günümüzde kullanılmakta olan anlamı ile kuşak kavramı ise 1991 yılında William ...
Pazarlık Edebilme Katkısı (2)
Gerçekçi ve samimi olmak Bazı olaylar karşısında pazarlık (mutabakat) edebilmemize katkı sağlayacak yaklaşımlarımızın uzun vadede ve süreç içerisinde bize olumlu dönmesi gerçekçi olduğumuz sürece ...
Pazarlık Edebilme Katkısı (I)
Daha önceden bahsettiğimiz gibi yazılarımızın ana teması “yönetsel” konularda öne çıkan yaşanmış olaylardan kendimize bir yol haritası çıkarmaktır demiştik. Bu yazıda farklı bir konuya ...
Yeni Çağın Sosyal Devleti
Tiyatro ve film sanatçısı Haluk Bilginer “Bana kalırsa insanlar sadece öğlene kadar çalışmalı. Öğleden sonra da dere kenarına gidip, resim yapmalı, felsefe yapmalı, tartışmalı. İnsanlık ancak böyle gelişir. ...
Afganistan'da ve Taliban ideolojisinde kadın olmak
ABD ve NATO’nun Afganistan’dan çekilmesi ve Taliban’ın ülkeyi yeniden ele geçirmesinin ardından kadınların Taliban korkusu yeniden gündeme geldi. Akıllara gelen ilk soru; “Taliban kadınlara ve kız çocuklarına ne gibi ...
Güney Türkistan Dünyanın Neresine Düşer
Selçuklu-Osmanlı-Türkiye Cumhuriyetinin siyasi-fikri/felsefi sürekliliğini araştırırken Karahanlı, Gazneli devletlerini de gösteren Büyük Selçuklu haritasıyla sınıfa giriyoruz. Yazının konusu olan Güney Türkistan’ı gösteren ...
