“Tanrı Uludur”
Çağdaşlaşma tasarımı içerisinde modernleşen devlet İslam’ı da modernleştirmeliydi. Bu kesinlikle İslam’ı yok etme politikası değil, topyekûn modernleşmenin kapsamı içerisinde İslam’ı, hukuki ve toplumsal reformlarla ...
Dini Yapıların Tüzel Kişiliği Sorunu
İnanç toplumsallaştığı anda potansiyel olarak tehlikelidir. Bu inanç maddi çıkarlarla birleştiğinde çok daha fazla tehlikeli hale gelir. Burada maddi çıkardan kasıt sadece parasal değer değil, maddi anlamda haz duygusuna aracılık ...
Minareler Süngü, Kubbeler Miğfer
İslami olarak ise ilk ezan 622 yılında okunmuş. Medine'ye göç öncesi demek ki namaza çağrı için Müslümanlar başka yöntemler kullanıyorlarmış. Çünkü Medine'ye göç yani "Hicret" de 622 yılında yapılıyor. (Hicri takvimin ...
Türklerde Tengri İnancı ve Tengricilik
Türk mitolojisinde Eski Türklerin ve Moğolların bugün Tengricilik adıyla bilinen geleneksel nancı, kısa zaman öncesine kadar Türk Şamanizm’i diye adlandırılıyordu. Ancak Şamanizm terimi artık yalnızca Sibirya'daki nanç sistemi ...
Bilinmeyen Yönleriyle İslam Ülkelerinde Tıp Tarihi
İslâm, kelime manası olarak “kurtuluşa ermek, boyun eğmek, teslim olmak” olup, Allah’ın emirlerine boyun eğip, kurtuluşa ermek manasındadır. Kur’an-ı Kerim, Âl-i İmrân sûresi 19. Âyet’te “Allah indinde gerçek din ...
Irak: Arap ve Fars Şiiliğinin Çatışma Merkezi
Irak seçimlerinin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen hâlâ hükumetin kurulamaması ve iç çatışmaların artması durumun vahametini göstermektedir. Hatırlarsanız Haziran 2022’de seçimlerin galibi Şii lider Mukteda es-Sadr’a ...
İslamiyet’in İlk Döneminde Ekopolitik Çatışmalar
Bu yazı "Peygamberimiz dönemindeki siyasî ve iktisadî şartlara baktığımızda Batı’da önce Roma, sonra Bizans, Doğu’da Perslerin Sâsânî devletleri olduğunu görürüz de niçin Türkler ve kurdukları devletlerden, Bizans ve ...
Nuh Tufanının Çeşitli Kavimlerin Tarihindeki Yeri
Tevrat’a göre Amerika kıtası da dahil Avustralya, Afrika uzak Asya, Avrupa ve kutuplarda yaşayan hayvanların hepsinden birer çift alan Nuh peygamber, 137 metre uzunluğunda, 26 metre genişliğinde, 16 metre yüksekliğindeki gemisine ...
Türk Rönesans’ı
Abbâsî Halifesinin Moğollar tarafından öldürülmesi ile oğullarından birini Mısır’a götürüp Halife ilan eden ve böylece yönetimine dinî meşruiyet temin eden Kıpçak Türkü ultan Baybars ve Memlûk devletinden alan Yavuz ultan ...
Türk Aklı (Şiî ve Sünnî) Müslümanlık Tasavvuru
Tuğrul Bey ile Sünnî (Hanefi-Şafii); Şah İsmail ile Türk Şiî (İmâmiyye) Müslümanlık tasavvurunun tarihsel temellerini anlamak için Abbâsîler döneminde Bermeki-Büveyhî oğullarından bahsetmek ...
Türk Tipi Müslümanlık Tasavvuru
İlk Müslüman Türk hanedanlığının Karahanlılar (940–1040) ile başlayan, Gazneliler (963–1187), Büyük Selçuklular (1040-1157), Anadolu Selçukluları (1075-1308)) Memlükler (1250-1517) ve Osmanlılar (1299-1922) bir süreçten söz ...
Fatımi ve Abbasî Kültürel Savaş Merkezleri
Hasan Sabbâh, doğuda Nizârî-İsmâilîler’in (el-İsmâîliyyetü’l-cedîde) lideri olarak Alamut’taki karargâhından faaliyetlerini yürüttü ve Fâtımîler’le ilişkilerini tamamen ...
Fars Aklının Şiî Müslümanlık Tasavvuruyla Özdeşleşmesi
“Benu Saide gölgeliği” diye bilinen mekandaki ilk kırgınlığın Hz. Ebu Bekir’in şüpheli (zehirlenme riski) vefatı, sonraki üç devlet başkanının şehadetiyle ve yaşanılan iç savaşlarla kırılmaya dönüşmesi ve Emevî ...
İslam Aklının Arap Aklına Dönüşümü
Vahiy geldikten sonra ise aktif muhalefete geçerek, yeni sistemi hayata geçirmeye başladı. Hz. Muhammed, Mekke’ye ve Kâbe’ye o dönemde dinî anlamda hâkim olan şirk yapısını Tevhid ile sarstı. Siyasî ve ticari açıdan etkin olan ...
Siyasal Çatışmalara Mezhepler Üzerinden Meşruiyet Sağlama
Medeniyetler arası çatışma tezinin medeniyet içi çatışmaya (sünni-şii) dönüştürülmek istendiğine, bu açıdan mezhepçiliğin bir tuzak olduğuna dikkatinizi çekmek ...
Kadın Papa
Bu yazı, Kadın olduğunu ustaca gizleyerek papa olan kadının hikayesi üzerinedir. Papalık, Katolik kilisesinin ruhani ve cismani liderliğini temsil eden makamdır. Aynı zamanda Vatikan devletinin de başkanıdır. ...
Çağdaş İslam Düşünürleri
İslam dünyasının içinde yaşadığı ekonomik-politik sorunlara felsefî açıdan çözüm üretmeye çalışan ama farklı düşünce modellerine sahip âlimlerin temel eserlerini çaprazlama okutmak son derece ...
Barışçıl Bir Dünya İçin İlahi Dinler
En sonuncusu, en önemlisi hariç, tüm hakikat bir gölgeden ibarettir; yine de her bir hakikat kendince doğrudur. Her hakikat, başka bir yerde yalnızca bir gölge olsa bile, kendi yerinde bir ...
Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluş Felsefesinin Tarihsel Temelleri Nelerdir?
Tarihte sürekli bir devlet geleneğine sahip olarak kadim milletlerinden birisi olan Türkler, Doğu ile Batı âlemini birbirine bağlayan ve yüzyıllarca medeniyet mihveri olan İpek Yolu üzerindeki toprakları fethetmişler, zaman ve mekânın ...
Lâiklikten Sekülerliğe
Laiklik temelde düşünce özgürlüğü ile inanç özgürlüğünün birbirinden ayrılması olduğu kadar, çatışmasını önleyen bir yönetim sistemidir. Bir dünyevi yaşam tarzı olan laiklik’in amacı devletin tüm inançlara karşı ...
Günümüz Türkiye Cumhuriyeti'nde Laikliğin Önemi
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş felsefesinde yadsınamayacak bir yere sahip olan laikliğin ne kadar vazgeçilmez olduğunu anlamak için tarihsiz okumaların talihsizliğinden kaçınmak şart. ...
“Medeniyet İçi Savaş” Nedir?
11 Eylül 2001 aslında yeni yüzyıl başlangıç tarihidir. ABD merkezli küresel güçler, enerji üretim ve arz merkezlerine, demokrasi insan hakları vb. gerekçelerle müdahalelerde bulunmaya başladı. ...
İstihbarat ve Birlik, Haçlıların Sonu, 1101 yılı Haçlı Seferleri
Birinci Haçlı seferi sonucu kurulan kontlukların, önce konumlarını korumak, sonra topraklarını genişletmek ve yeni kontluklar elde etmek için büyük ordulara ve insan gücüne ihtiyaçları ...
Kökten(Din)Cilik Nedir? Gerçekten Şiddetin Kaynağı mıdır?
Benjamin Franklin’in “Kısa vadeli güvenliği özgürlüğe tercih edenler ne güvenliği ne de özgürlüğü ak ederler.” şeklinde ifade ettiği soruna düşmemenin yolu, güvenliğimizi tehdit eden şiddet eylemlerine karşı demokratik ...
“Gayr-i Müteşerri” Dindarlık Tasavvuru Olarak Kızılbaş Sûfîliği
Arap ve Fars Müslümanlık tasavvurlarının günümüzdeki ekonomi-politik alandaki savaşlarının olası hasarlarını en aza indirgemeye katkı sağlaması bağlamında Türk Aklı ve bu aklın ortaya koyduğu Müslümanlık tasavvurunun ...
Arap, Fars ve Türk Müslümanlık Anlayışları Nasıldır?
15 Temmuz 2016 Darbe Girişimin Teolojik Tahlilini Türkiye, enerji üretim ve arz merkezlerine yönelik küresel güçlerin Arap Baharı adıyla yapılan yeni düzenlemelerle irtibatlandırarak da ...
Müslüman Toplumlarında Cemaatleşme Dinamikleri
Peygamber efendimizin ortaya koyduğu bireysel hakların korunması ve adaletin gerçekleştirilmesine yönelik çabaların kısa bir süre sonra nasıl tekrar karşı devrimle cahili sisteme (kabilevi-ebevi-patrimonyal yaıya) dönüştünün ...
Erdemli, Adil Bir Yönetim Arayışı: Nomokrasi
Gençliğim hep bu başlıkta ifade ettiğim arayışla geçti, lisede sağ-sol çatışmaları içinde Milliyetçi söyleminin yanı sıra Sosyalist-Marksist okumaları yaptım, gençliğin verdiği heyecan ve olabilirlik ölçüsünde. Aslında bu ...
Din Yorgunluğu ve Deizm Tartışmalarına Dair 'Derkenar'
Son günlerde “Deizm” ve “Din Yorgunluğu” tartışmalarıyla karşılaşmamızın gerekçeleri neler olabilir ve bunların tutarlılığı nedir? ...
Din-Devlet İlişkileri ve Hilafet Meselesi (3)
Felsefeyi Anadolu’da Yeniden Yurtlandırmak için Selçuklu-Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti kültürel sürekliliğinin takip edilmesin şarttır, çünkü Fars ve Arap Akıllarının dini verileri meşruiyet aracı olarak kullanmadan bir ...
Din-Devlet İlişkileri ve Hilafet Meselesi (2)
Hanefî-Maturidî-Yesevî çizgide Türkistan Müslümanlığını temelini oluşturan âlimleri ve klasikleşmiş eserlerini hareket noktası olarak günümüzdeki sorunlara mutlak çözüm önerileri üretecek şekilde ir varış noktası olacak ...
1980 Sonrası (İslâmcı) Dergilerde Bilgi-Bilim Tasavvurları
1979-1980 yılı Türkiye İslâmcı Düşüncesinde önemli bir dönüşümün de tarihidir. 1979 yılında Berlin Duvarının yıkılmasıyla birlikte Doğu ...
Din-Devlet İlişkileri ve Hilafet Meselesi (I)
İslâm dünyasının içinde yaşadığı ekonomik-politik sorunlara felsefî açıdan çözüm üretmeye çalışan ama farklı düşünce modellerine sahip âlimlerin temel eserlerini çaprazlama okutmak son derece ...
Bir Korku ve Şiddet Simgesi Olarak İŞİD ve Horasan Örgütleri
G. Orwell (1903- 1950) “1984” isimli romanını “korku ütopya”sı olarak tam 1984 yılında okumuştum. Nereden bilecektim, “Büyük Birader Seni Gözetliyor!” ...
Küresel Propaganda Savaşında "Uydu İnsanlar" (II)
Orhan Pamuk Yeni Hayat adlı romanına “Bir kitap okudum hayatım değişti.” diye ...
Küresel Propaganda Savaşında "Uydu İnsanlar" (I)
Arap ve Afganistan-Pakistan bölgesinde yaşanan çatışmalar, katliamlar, “İslam” tasavvurunu tam tersi bir anlama çevirdi. ...