I. Dünya Savaşı’na Nasıl ve Kimin Yüzünden Katıldık?
Savaşa katılmamızın suçlusu olarak Almanların oyunu veya İttihatçıların düşüncesizliği, en çok ileri sürülen iddialardır. Ancak İttihatçıların yazdıklarına bakıldığında, onların da tamamının bundan haberinin ...
Komünizmin Göbeğinden Yazıyorum
Komünist, hatta gomunist! Bir zamanların yasak sözcüğü. Gomunist bu ya, diye yaftalarlardı hoşlanmadıklarını bir zamanlar. Kimleri kimleri hapislerde çürüttüler sırf komünist diye. Sahi nedir şu ...
Kıbrıs Bir Türk Adası mıdır?
Her şeyden önce burası bir Türk Cumhuriyeti değil mi? Biz Kuzey Kıbrıs diyoruz, ama bir zamanlar ada tümüyle Osmanlı toprağıymış. Tamam, uluslararası ilişkiler, arada yaşanmış dünya savaşları falan, köprünün altından çok ...
Lizbon Depremi ve Avrupa'nın Değişimi
1 Kasım 1755 günü saat 9.40'ta olan bu deprem, özellikle Portekiz'deki Lizbon şehrini yerle bir eder. Tek bir bina bile ayakta kalmamıştır. İlk depremde ayakta kalanlar artçılarla, ama daha da çok çıkan yangınlara yıkılır. ...
Tarihi Siyasete Alet Etmeyelim
Genç Cumhuriyetimizin banisi Atatürk'ün İttihat ve Terakki Partisi ile yollarını ayırma sebebi gerçekten neydi? Sadece Enver Paşa ile ters düşmüş olması mıydı? Ya da sadece ordunun siyasete dâhil olmasını mı ...
Köprülü Mehmet Paşa’nın Hapsettiği Büyükelçi
Fransa, her padişah değişikliğinde kapitülasyonları yeni ahitnameler alarak tekrarlamaya devam etti. Bu şekilde hem Avrupa’da imtiyaz sahibi olarak güç kazandı hem de Osmanlı ile yaptığı ayrıcalıklı ticaret ile zenginleşti. Fakat ...
Bir Garip Tarihçi "Yuval Noah Harari" Kimdir?
17 yaşında Kudüs İbrani Üniversitesi'nde tarih ve uluslararası ilişkiler alanında derslerini almaya başladı. İnsanlığın Kısa Tarihi adlı kitabını, ilk olarak 2011 yılında, verdiği lisans derslerinin bir parçası olarak ele ...
Tarih Nedir?
Tarih; kısaca geçmişteki olayları, yer, zaman ve failleri göstererek kaynaklara dayalı olarak sebep ve sonuç ilişkisi içerisinde inceleyen bilim dalıdır. ...
Adalar Denizi mi? Ege mi?
Denizler içinde en popüler olanı, en azından bizim için en popüleri diyelim, Akdeniz'dir. Günümüz medeniyetinin beşiği kabul edilen Avrupa'nın güney kıyılarına denk geldiği için Akdeniz tarih boyunca önemli bir yer edinmiş ...
Rusya Bize Ne Öğretti?
Kuzeyin agresif ırkı aslında bir devlet olmadan önce uzun yıllar (yaklaşık 5 asır) Tatar boyunduruğunda, "Altın Ordu Devleti" hükümdarlığında yaşamış. O yüzden Rus dilinde çok fazla Türkçe kökenli sözcük vardır. Ruslar bile ...
Uluslararası İlişkilerde Suçluluk Psikolojisi
Bugün tarihte yapılmış büyük katliamlardan bazılarının detaylarını olaylara çeşitli açılardan bakan yazılı kaynaklar olması sebebiyle, istendiğinde daha tarafsız olarak bu belgeleri incelemek ve zamanında olup biteni biraz olsun ...
Dünya Kadınlarının Öncü İsmi, Kraliçe II. Elizabeth’e Veda Ederken
Elizabeth, Victoria’nın ardılları lan dört kralın ardından tekrar İngiliz hanedanının bir kadın temsilcisi larak tahta turdu. O dönemde İngiliz Hanedanı’nda kadınlar açıkça kraliyet mensupları içinde “en iyi ikinciler” ...
Geçmişe Bakıp Geleceği İnşa Etmek Mümkün Mü?
Geçmiş lecek ilişkisini toplumsal bir yorum olarak ele alıp farkında olarak ya da olmayarak sosyolojik tespitlerde bulunabiliyoruz. Ama bu tespitler nellikle sosyolojik bir özeleştiriden ziyade serzenişe yakın öğeler içeriyor. Yani ...
Vatan Sevdası Sizin İçin Ne Anlam İfade Ediyor?
Doğduğun, büyüdüğün yerle aranda mutlaka bir gönül bağı olmalı; hem de hiçbir gücün koparamayacağı kadar güçlü bir gönül bağı. Bunun niçin önemli ve neden gerekli olduğunu sorabilirsiniz. İşte onun adına millî duygular ...
İç Savaş Nasıl Kazanılır: Sezar (Gaius Iulius Caesar) Örneği: Bölüm-5 (Son)
-İktidarı ele geçirmek için iki yıl iç savaş veren Sezar, elde ettiği iktidarda ancak üç yıl kadar bir süre kalabilmiştir. -Bir İngiliz atasözü der ki: “Kılıçla yaşayan, kılıçla ölür.” -Sezar da kılıçla iktidara ...
İç Savaş Nasıl Kazanılır: Sezar (Gaius Iulius Caesar) Örneği: Bölüm-4
Pompeus’un birlik komutanları kaçtığından, Sicilya kolayca ele geçirildi. Bu başarılar üzerine Sezar, birliklerini toplayarak Roma’ya girdi. Başkent artık onun kontrolüne geçmişti. Senato’yu toplayıp kendisine yapılan ...
İç Savaş Nasıl Kazanılır: Sezar (Gaius Iulius Caesar) Örneği: Bölüm-3
Halkçı temsil eden Sezar da öncülleri gibi popülist politikalar izleyerek yabancılara vatandaşlık vermeye ve devlet arazilerini halka dağıtmaya devam etti. Böylece, uzun süredir devlet kaynaklarını sömüren aristokrat ...
İç Savaş Nasıl Kazanılır: Sezar (Gaius Iulius Caesar) Örneği: Bölüm-2
İlk hamlesi, kendisinin en büyük düşmanlarından biri olan Curio’yu kendisini desteklemeye ikna etmek oldu. Halbuki Pompeus, onu Sezar’a zarar verebilsin diye Halk Meclisi üyeliğine seçtirmişti. Ama Sezar, Pompeus’un bu hesabını ...
İç Savaş Nasıl Kazanılır: Sezar (Gaius Iulius Caesar) Örneği: Bölüm-1
Sezar hırslı birisidir. Devletin en üst makamlarına ulaşmak en büyük hedeflerinden birisidir. Roma’da olağanüstü hâl durumlarında seçilen diktatör (dictator) hariç en yüksek devlet makamı ise üllüktür. Bu sebeple Sezar, ...
Augustus Döneminin (Pax Romana) Önemi Nedir?
Augustus’un yaşam öyküsünü ve yaptığı icraatlarını anlattığı eseri Res Gestae (Yapılan İşler)’dır. Yaşamının son dönemlerinde yazdığı bu eser Augustus’un başarılarını özetler bir nitelik ...
Ukrayna Jeopolitiği Bağlamında Rusya'da Sivil-Asker İlişkisi: Bölüm-2
Decembrist liderlerine, seçkin alayların bile rejime olan sevgisinin azaldığını kanıtladı. Kendilerini, zamanı geldiğinde hazır olmaya adayan Decembrist ekibi, saray darbesiyle hanedanı devirmenin zamanını beklemeye başladılar. ...
Ukrayna Jeopolitiği Bağlamında Rusya'da Sivil-Asker İlişkisi: Bölüm-1
Rus imparatorluğu, Napolyon'a karşı savaşlarda birçok büyük fedakarlıktan sonra bile, her zamankinden daha güçlü bir şekilde ortaya çıktı. Ancak Rusya'daki herkes yeni durumdan memnun değildi. Memnuniyetsizler arasında subaylar öne ...
Toprak, Eğer Uğrunda Ölen Varsa Vatandır!
Gerçekten de milletler için bir manası olan vatanlarının ilk doğuşu ne kadar bulutludur! Ana babasını seçmekte, doğacağı yeri belirlemekte serbest olmayan bir çocuk gibi, topluluklar da nereyi vatan yapacaklarını seçme hakkına ...
YENİ ROMANIN MİRASI YENİDEN PAYLAŞILIYOR
Moskova “sıcak denizlere inmek” için üç ilahı Karadeniz’in kuzeyinde Kafkasya ve Balkanlar’da uzun üredir kullanıyor: “askeri güç”, “Slavlaştırma”, “Hristiyanlaştırma”. “Ayıdan post, Moskof’tan dost olmaz” ...
Ruslar ve Ukraynalılar
"Kuzeyimizde kaynatılan kazan", evet tam da böyle, gerçekten de kuzeyimizde bir kazan kaynatılıyor ve bu ateşe odun atacak DEVLETLER aranıyor... ...
Roma İmparatorluğu’nun Hayaleti, Avrupa Üzerinde (Yeniden) Dolaşıyor (4).
Tarih boyunca Avrupa’da, siyasi açıdan birbirinden farklı dört ayrı düzenin ortaya çıktığı ...
Roma İmparatorluğu’nun Hayaleti, Avrupa Üzerinde (Yeniden) Dolaşıyor (3).
Fransız ordusu yenilip Napolyon tekrar Elbe Adası’na gönderildikten sonra, Avrupa’ya yeni bir düzen vermek için Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun öncülüğünde Viyana Kongresi toplanmıştır. Osmanlı Devleti hariç neredeyse ...
Roma İmparatorluğu’nun Hayaleti, Avrupa Üzerinde (Yeniden) Dolaşıyor (2)
Batı a İmparatorluğu’nu yıkan Germenler, onun Avrupa topraklarındaki mirasına sahip çıkmak istemişlerdir. Fakat o sırada zaten a’nın mirasçısı olan bir devlet vardı: Doğu a İmparatorluğu. Bunun bilincinde olan Doğu ...
Roma İmparatorluğu’nun Hayaleti, Avrupa Üzerinde (Yeniden) Dolaşıyor (1)
Bu yazımızda, Roma İmparatorluğu’ndan günümüze kadar Avrupa’nın askeri ve siyasi yapısındaki değişimler incelenecektir. Konu oldukça uzun bir dönemi kapsadığından, uzun metinlerin okunmasının zorluğunu dikkate alarak Avrupa ...
Tarihe Tanıklık Etmek
İnsan ömrü ortalama 80 yıldır. Bu 80 yılda insanlar bazen tarihe tanıklık etme fırsatı bulurlar, önemli olaylar onların yaşam süresinin içerisinde meydana ...
Afganistan mı, Peştunistan mı? Durand Hattı Üzerine
Durand hattını ve hikayesini bilmeden Afganistan’ı anlamamız çok zor. Nedir Durand Hattı? ...
İstiklali 'tek adam' olan Afganistan'ın istikbali (7-Son)
Taliban’ın Katar’daki Siyasi Bürosunun Başkanı Molla Abdul Gani Birader liderliğindeki bir heyet, 28 Temmuz 2021 tarihinde Çin’i ziyaret etmiş, Tiencin kentinde Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi ile görüşmüştür. ...
İstiklali 'tek adam' olan Afganistan'ın istikbali (6)
Tarihçiler, ‘Afgan’ kelimesinin tam anlamı konusunda hemfikir değiller. Bazıları bunun, ülkenin Hindistan ve Orta Asya arasındaki konumuna atıfta bulunan ‘arasında’ anlamına gelen arkaik bir Türkçe kelime olduğuna inanmaktadır. ...
İstiklali 'tek adam' olan Afganistan'ın istikbali (5)
Afganistan, 40 yılı aşkın bir süredir işgal altında bir ülkedir. 1973 yılında Davut Han’ın askeri darbe ile şahlığı yıkmasıyla birlikte ülkedeki tüm dengeler alt üst olmuştur. ...
İstiklali 'tek adam' olan Afganistan'ın istikbali (4)
Afganistan’ın siyasi tarihine, kronolojik akış içerisinde değinmiş, devamında Taliban’ın hikayesini yazmıştık. Bu yazımızda Taliban-ABD arasında imzalanan 29 Şubat 2020 anlaşmasının mimarları olan, Taliban’ın Doha Siyasi ...
İstiklali 'tek adam' olan Afganistan'ın istikbali (2)
ABD, 14 Kasım 2001 itibariyle Afganistan’ı işgal sürecini büyük ölçüde tamamlamış ve iktidarı Muhammed Ömer’in şahsında ‘Taliban’ tarafından teokratik, totaliter devlet sistemiyle yönetilen Afganistan İslam Devletinin ...
İstiklali 'tek adam' olan Afganistan'ın istikbali (I)
Afganistan; neredeyse yarım asırdır her şey oldu ama “devlet” olamadı. Afganistan’ın elverişli bir tarihsel gelişim yaşamaktan uzak bir coğrafya olduğu algısı son yarım asır zarfında, tüm insanlığın zihnine adeta ış ...
I. Dünya Savaşında ve milli mücadelede alınan ermeni esirler
I. Dünya Savaşı ve Millî Mücadele dönemindeki Ermeni esirleri konusunu anlayabilmek için öncelikle savaş ve esir terminolojilerinin hukuki tanımının bilinmesi ...
Batı Karadeniz (Kastamonu eyaleti) üzerine
Osmanlı Coğrafyası 20 milyon kilometre kare. 250’den fazla eyalet, 5 özerk bölge. Kastamonu Eyaleti 1827’de kurulur. ...
EYTAM sandıklarının para arzı ve sandıklarda uygulanan faiz oranı (1851-1926)
Osmanlı Devleti’nde, Tanzimat ile başlayan batılılaşma hareketleri çerçevesinde yapılan idari teşkilatlanmadaki değişiklikler sonucunda 1851’de Emval-i Eytam Nezareti ...
Osmanlı'dan cumhuriyet'e yetimlerin sosyal ve ekonomik haklarına dair düzenlemeler
Yetim konusunda 19. yüzyılda Osmanlı siyasi, sosyal ve ekonomik hayatında meydana gelen büyük sıkıntılar sebebiyle devlet, Tanzimat’tan sonra bu konuya el atmak zorunda kalmıştır. ...
Osmanlı Devletinin asıl kurucusu Orhan Bey mi?
Osmanlı İmparatorluğu bir beylik olarak bugünkü Bilecik ilinin Söğüt ilçesinde kurulmuştur. ...
20 Temmuz'un kınalı kuzuları
Bundan tam 47 yıl önce, rahmetli Ecevit’in, “Biz Kıbrıs’a sadece Türkler için değil, Rumlar için de barış getirmeye gidiyoruz.” ...
Dünyanın merkezi İstanbul mu?
Roma İmparatorluğu’nu diğer uygarlıklardan ayıran en önemli özelliklerden birisi, Romalıların gittikleri yere yol götürmesidir. ...